Te rijk voor een sociale huurwoning, maar te arm voor een koophuis. Een grote groep woningzoekenden in Nederland kan nauwelijks meer aan een huis komen. Volgens experts heeft de huidige woonmarkt haar langste tijd gehad en moet er een grotere particuliere huurmarkt komen.
In Nieuwsuur een reportage over het tekort aan betaalbare huurwoningen in Nederland.
De Nederlandse woningmarkt kent eigenlijk maar twee smaken: een huis kopen of een huis huren bij een woningcorporatie. Meer en meer mensen met een middeninkomen vallen daardoor tussen wal en schip. Een huis kopen is door flexibele arbeidscontracten en strenge hypotheekregels voor veel mensen geen optie meer. Maar voor een sociale huurwoning komt deze groep vaak ook niet in aanmerking doordat ze te veel verdient.
Huren steeds populairder
Huren in de vrije sector is het alternatief. Maar betaalbare huizen in de vrije sector zijn nauwelijks voor handen. Middeninkomens zitten daardoor vast. En deze groep groeit. Het aantal eenpersoonshuishoudens neemt de komende jaren toe, verwachten experts. Ook wordt huren onder starters steeds populairder door grotere baanonzekerheid.
Oplossingen voor woonproblemen werden jarenlang gezocht in de koopsector of sociale huursector. De overheid stimuleerde dit door de hypotheekrenteaftrek bij een koophuis of huursubsidies. Nederland is daarin uniek. In andere Europese landen is de particuliere huurmarkt veel groter.
De vrije huursector is in Nederland een ondergeschoven kindje.
Volgens Hamit Karakus is de vrije huursector in Nederland veel te klein. Hij onderzocht voor kennisinstituut Platform 31 de ongezonde huurmarkt. "In Nederland valt slechts 9 procent van de woningen in de vrije huursector. Het is echt een ondergeschoven kindje. Het aanbod van koop en sociale huur sluit niet meer aan bij de woonbehoeftes van mensen. Die 9 procent is veel te weinig."
Ik zie dat het tekort enorm is. Mensen zeggen – zonder dat ze het gezien hebben – ik wil dit huren.
Projectontwikkelaar Robert Kohsiek ziet ook dat de huidige woningmarkt zijn langste tijd heeft gehad. Een appartementencomplex dat hij heeft gerealiseerd was een half jaar voor oplevering al helemaal verhuurd. "Mensen willen het zelfs hebben, zonder dat ze het hebben gezien. Op de woonlijst staan 6500 wachtenden."
Amsterdam is koploper als het gaat om een tekort aan huurwoningen. Maar in andere grote steden in de Randstad is het voor middeninkomens ook moeilijk om een huurwoning te vinden.
Zorgenkindje
Volgens Karakus zit de oplossing bijvoorbeeld in het ombouwen van kantoorpanden. Ook zouden gemeenten regelluwe zones moeten aanwijzen waarin vrij gebouwd kan worden. Het geld is er, stelt Karakus. "Uit onderzoek blijkt dat beleggers 5,5 miljard euro willen investeren in de woonmarkt."
Minister Blok voor Wonen en Rijksdienst ziet de particuliere woonmarkt ook als zorgenkindje. Hij zegt dat een groot aanbod van 'middeldure vrije sector woningen' belangrijk is voor de doorstroming op de woningmarkt. De minister ziet de interesse van beleggers groeien en komt binnenkort met nieuwe maatregelen om de woningmarkt toegankelijker te maken.