De Nederlandse overheid doet veel te weinig om Nederlandse jongeren die willen afreizen naar Syrië of Irak tegen te houden. Dat vindt de vader van Achraf, de Amsterdamse jihadganger die dit weekend zeer waarschijnlijk in Syrië om het leven is gekomen, en hij krijgt bijval van de man die hem het bericht over de dood van zijn zoon bracht.
De vader van Achraf, vertelde vorig jaar al aan Nieuwsuur dat hij verwachtte dat hij zijn zoon nooit meer levend zou terugzien. Mohamed is de vader van een Nederlandse jihadganger uit Leiden, die in Syrië bevriend raakte met Achraf. Dit weekend vroeg de Leidse jihadist zijn vader om het bericht en de foto's van de dood van Achraf over te brengen aan diens vader.
Volgens beide vaders hadden de Nederlandse autoriteiten meer kunnen doen om te voorkomen dat de jongens naar oorlogsgebied gingen. "Wat de Nederlandse overheid eigenlijk doet, is zeggen: ga maar eerst naar Syrië. Als je dan terugkomt, kunnen we je oppakken", zegt Mohamed in gesprek met Nieuwsuur. "Dus ze leren eerst schieten en bommen maken en dan laten ze ze terugkomen, in plaats van dat ze die jongens tegenhouden."
"Ik heb ze gewaarschuwd toen mijn zoon weg wilde. Toen zat hij in Istanbul, maar niemand deed wat. Ik heb ze gesmeekt mijn zoon terug te halen, maar de politie zei dat hij 18 was en dat ze niets konden doen. Na zes weken stonden de politie en de AIVD voor de deur, maar toen zat mijn zoon allang in Syrië."
Volgens Mohamed had de Nederlandse overheid zijn zoon tegen kunnen houden: "Hij is twee keer gearresteerd geweest bij de Turks-Syrische grens en hij is ook twee keer weer vrijgelaten."
Achraf gedood
Gisteravond werd bekend dat Achraf, die in december 2013 op 16-jarige leeftijd naar Syrië vertrok, zaterdag om het leven is gekomen bij een Amerikaanse drone-aanval. Zijn vader heeft het levenloze lichaam van de jongen op foto's geïdentificeerd. Naar verluidt is hij zondag in Syrië begraven.
De nu omgekomen jongen zou al eerder zwaargewond zijn geraakt bij een ander bombardement in Syrië en zijn vader was al een paar weken bezig om zijn zoon terug te halen naar Nederland.
De vader van Achraf merkte al voor het vertrek van de jongen dat hij radicaliseerde en omging met moslimextremisten. Hij waarschuwde de overheid meerdere malen en uitte zich kritisch toen zijn zoon er toch in was geslaagd om via Schiphol Nederland te verlaten.
Vorig jaar kreeg de vader via Facebook een teken van leven. Zijn zoon zat toen in Turkije, in de buurt van de grens met Syrië. Hij had later nog af en toe contact met hem.
Niet bevestigd
Volgens de gemeente Amsterdam en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid zijn de Nederlandse jihadgangers goed in beeld. Toch kunnen de NCTV en het ministerie van Buitenlandse Zaken de dood van Ashraf uit Amsterdam en van een andere jihadist uit Huizen niet bevestigen. De Nederlandse ambassade in Syrië is gesloten en er wordt geen consulaire bijstand verleend.
Burgemeester Van der Laan zei vorig jaar tegen de lokale zender AT5: "Als het zorgelijk is, maken we een plan van aanpak. In dit specifieke geval is de zoon vertrokken voordat dit plan gereed was. Er wordt snel opgetreden maar je kan te laat zijn, zoals in dit geval."
Over de dood van Ashraf zijn nu vragen gesteld in de Amsterdamse gemeenteraad. Die worden morgen door burgemeester Van der Laan beantwoord.
Voorlichting
De afgelopen maanden gaf de vader van Achraf geregeld lezingen waarin hij ouders waarschuwt voor radicalisering van hun kinderen. Hij wil nu voorlopig niet in de media reageren op de dood van zijn zoon.
In verband met de privacy laat Nieuwsuur de achternamen van de vaders achterwege.