Koortsachtig overleg in Den Haag

Den Haag is in de ban van het politieke probleem dat is ontstaan, nu de Eerste Kamer het voorstel van VVD-minister Edith Schippers heeft verworpen voor een zorgpolis met beperkte artsenkeuze.

Op allerlei niveaus is er overleg om uit de impasse te komen, maar ook na ruim 24 uur praten lijkt men nog weinig opgeschoten.

Op het ministerie van Sociale Zaken is nog steeds een deel van de PvdA-top aanwezig met de drie senatoren van die partij die vannacht tegen het wetsvoorstel van de minister stemden, omdat ze kritiek hebben op de macht van de verzekeraars.

Op het ministerie van Algemene Zaken komen steeds meer kopstukken van de VVD en PvdA aan. Bij premier Rutte in het Torentje zijn inmiddels VVD-fractievoorzitter Zijlstra, PvdA-staatssecretaris van Volksgezondheid Van Rijn, Tweede Kamerlid en campagneleider van de VVD Dijkhoff en minister Schippers.

Geen kabinetscrisis waard

Guusje ter Horst, één van de drie PvdA-senatoren die tegenstemden, stelde dat de zorgwet geen kabinetscrisis waard is, maar dat minister Schippers wel water bij de wijn moet doen. "Dat moet, want haar wetsvoorstel heeft het niet gehaald," zei Ter Horst voor ze het overleg inging. "Ik ga ervan uit dat we erover spreken om er samen uit te komen en dat dat de inzet van beide kanten is."

Maar minister Schippers zou de hoofdlijnen van de wet niet willen aanpassen. Naar verluidt wil ze wel kijken naar een bijlage waarin ze tegemoet komt aan de bezwaren van de PvdA-senatoren.

Verschillende hoofdrolspelers, onder wie vicepremier Asscher en minister Dijsselbloem van Financiën, kwamen vanmorgen naar het ministerie van Algemene Zaken. Op de vraag of er een oplossing komt, zei Dijsselbloem: "vast en zeker".

Onverwacht

Minister Schippers heeft lang gewerkt aan het draagvlak voor haar zorgplan, in de sector en bij de oppositie. Uiteindelijk gingen D66, ChristenUnie en SGP, in ruil voor verzachting van bezuinigingen op de langdurige zorg, akkoord.

De tegenstemmen van de PvdA kwamen daarom onverwacht. Premier Mark Rutte zei vannacht nog: "Het is belangrijk dat afspraken die we in de politiek met elkaar maken, ook worden nagekomen. Op dat punt is duidelijk iets heel erg misgegaan."

Gisteravond werd al tot middernacht overleg gevoerd tussen de top van VVD en PvdA, maar zonder resultaat. Rutte wilde weinig kwijt over de impasse, PvdA-leider Samsom zei alleen dat er gezocht wordt naar een oplossing.

Het zorgplan van Schippers bepaalt dat zorgverzekerden niet in alle gevallen hun eigen arts mogen kiezen. Zij moeten dan naar een behandelaar waar hun zorgverzekeraar afspraken mee heeft gemaakt.

Door deze afspraken kunnen zorgverzekeraars geld besparen en kan de zorgpremie omlaag. Er blijven wel zorgverzekeringen bestaan met vrije keus, maar die zullen duurder uitpakken.

Mogelijkheden

Als het kabinet hetzelfde wetsvoorstel opnieuw wil indienen nadat het door de Eerste Kamer is verworpen, moet dat weer van voren af aan: via de Tweede Kamer en de Raad van State, en dan weer naar de Senaat. Bij een ongewijzigd wetsvoorstel kan dat vrij snel gaan. Iedereen heeft er namelijk al eens naar gekeken. Het nationale record qua snelheid staat op 8 dagen (Penitentiaire Beginselenwet - 'Bolletjesslikkerswet') uit 2002.

Als de wet wordt gewijzigd, duurt het langer. Dat kan met een wetsvoorstel als de Zorgverzekeringswet dan al gauw twee tot drie maanden duren, zegt hoogleraar staatsrecht Wim Voermans. Nog een optie is de wet ongewijzigd opnieuw door de beide Kamers loodsen en buiten de wet om afspraken te maken waar de verschillende partijen mee akkoord gaan.