Waar gaat de discussie over de vrije artsenkeuze over?

Om de discussie over de vrije artsenkeuze beter te begrijpen, is het belangrijk om te weten dat zorgverzekeraars drie verschillende soorten polissen aanbieden.

Wat voor soorten polissen zijn er?

Iedereen is verplicht om een basisverzekering af te sluiten. Bij verzekeraars heb je de keus uit dure en goedkopere polisvarianten. Een restitutiepolis is de duurste en geeft de grootste keuzevrijheid. Bij de goedkopere naturapolis en de goedkoopste budgetpolis is die vrijheid beperkter.

Heb je een restitutiepolis, dan vergoedt de zorgverzekeraar alle behandelingen uit het basispakket bij alle ziekenhuizen, dokters en zorgverleners in Nederland.

Ook met een naturapolis en een budgetpolis heb je recht op alle behandelingen uit het basispakket. Maar om al je gedeclareerde zorgkosten te krijgen moet je naar een zorgverlener waarmee de verzekering een contract heeft.

Voor een naturapolis heeft de verzekeraar met bijna alle ziekenhuizen en behandelaars een contract.

Voor een budgetpolis heeft de verzekeraar met een beperkt aantal ziekenhuizen en behandelaars een contract. Het kan dus zijn dat je voor bepaalde behandelingen ver moet reizen. Of dat je in hetzelfde ziekenhuis voor de ene behandeling wel terecht kunt, maar voor de andere niet.

Hoe werkt het vergoeden van de zorgkosten nu?

Met een restitutiepolis krijg je altijd alle kosten voor behandelingen uit het basispakket vergoed. Dan maakt het niet uit of je verzekeraar met dat ziekenhuis of die behandelaar een contract heeft.

Heb je een natura- of budgetpolis, dan maakt dat wel uit. Als je dan toch naar een ziekenhuis of zorgverlener gaat waarmee je verzekeraar geen contract heeft, dan voel je dat in je portemonnee. Dan betaalt de verzekeraar zo'n 70 tot 80 procent van de kosten en betaal je de rest zelf.

Bij grote ingrepen kan het dus om duizenden euro's gaan.

Wat zou er veranderen als de Eerste Kamer gisteren voor had gestemd?

Voor de restitutiepolis zou er niets veranderen. Voor de mensen met een natura- of budgetpolis wel.

Als voor de nieuwe wet gestemd wordt, dan hoeft de verzekeraar vanaf 2016 niets te vergoeden voor een behandeling bij een ziekenhuis of zorgverlener zonder contract. Vanaf dat moment betaal je ongecontracteerde zorg zelf en heb je dus feitelijk minder vrijheid bij het kiezen van een zorgverlener.

Door de stemming gisteren in de Eerste Kamer is er dus voorlopig een streep gezet door de verdere beperking van de vrije artsenkeuze. Of die uiteindelijk doorgaat, hangt af van wat de politiek nu gaat besluiten.

Wat is nu de discussie?

Elk jaar zijn we in Nederland meer geld kwijt aan de zorg. De minister wil die stijging beteugelen door zorgverzekeraars de ruimte te geven om steviger met ziekenhuizen en behandelaars te kunnen onderhandelen.

Dat doet zij dus door de verzekeraars meer zeggenschap te geven over welke patiënt naar welke zorgverlener kan. Daardoor stijgt volgens haar de kwaliteit van de gezondheidszorg en dalen de kosten daarvan.

Anderen zien niets in die verdere beperking en zeggen dat daardoor zorgverzekeraars te veel macht krijgen. De vier grote zorgverzekeraars staan volgens hen veel te sterk in de onderhandelingen met ongeveer 90 individuele ziekenhuizen en duizenden individuele artsen en andere zorgverleners.