Nieuwe bombardementen in zuiden Libanon • 'Gijzelaar ontmoette Hamas-leider in tunnel'

Zeker twee doden bij nieuwe bombardementen Zuid-Libanon

Bij nieuwe Israëlische bombardementen op het zuiden van Libanon zijn vanavond zeker twee doden gevallen. Volgens persbureau Reuters gaat het om twee vrouwen. Er vielen zeven gewonden.

Eerder vandaag vielen er bij soortgelijke bombardementen in Zuid-Libanon vier doden, onder wie twee kinderen, nadat er daarvoor raketten waren afgevuurd op de stad Safed in het noorden van Israël. Daarbij kwam een 20-jarige militair om het leven en vielen zeker acht gewonden.

De aanvallen vandaag over en weer onderstrepen dat de spanning in het grensgebied tussen Libanon en Israël allerminst afneemt. De militante Libanese beweging Hezbollah is een bondgenoot van Hamas.

'Gijzelaar ontmoette Hamas-leider in tunnel'

Een van de Israëlische gijzelaars die is vrijgelaten door Hamas heeft tijdens haar gevangenschap Hamas-leider Yahya Sinwar ontmoet. Dat zegt de 77-jarige Margalit Moses, die in november werd vrijgelaten, in een interview met de Israëlische tv-zender Channel 12. Ze deed voor het eerst haar verhaal.

Gisteren deelde het Israëlische leger nog beelden waarop te zien zou zijn dat Sinwar op 10 oktober - drie dagen na de terreuraanslagen van Hamas - door een tunnel in Gaza liep. In het interview zegt Moses dat ze Sinwar twee dagen nadat ze was ontvoerd uit kibboets Nir Oz tegenkwam, toen hij met een groep door de tunnels liep en aan de gegijzelden vroeg of ze wisten wie hij was. Ze herkende hem meteen en vond hem arrogant.

Volgens Moses zei Sinwar dat ze niet bang hoefde te zijn en dat er goed voor haar gezorgd zou worden. "Hij zei dat we hier alleen waren, omdat hij een ruilmiddel nodig had voor onderhandelingen over een gevangenenuitruil. Ik geloofde hem en dacht dat we binnen twee weken weer vrij waren."

Uiteindelijk had Moses tijdens haar gevangenschap vijftig nachten niet geslapen, zei ze. Ze probeerde contact te leggen met de Hamas-strijders die haar vasthielden. "Een van de eerste dingen die ze vroegen was of we op Likud hadden gestemd (de partij van premier Netanyahu, red.)." Toen Moses zei dat ze op een andere partij had gestemd die pleit voor een tweestatenoplossing, was het ijs enigszins gebroken.

Of ze na haar gijzeling en de aanslagen op 7 oktober inmiddels een andere politieke opvatting heeft gekregen? Nee, zegt ze in het interview. "Integendeel, ook al is een kwart van de bewoners van Nir Oz vermoord of ontvoerd. Ik geloof dat wanneer zij (de Palestijnen, red.) een eigen staat hebben, het Hamas-deel van hen zal kalmeren. De meesten zijn geen extremisten."

Familieleden van gegijzelden bij Internationaal Strafhof in Den Haag

Een groep familieleden van Israëliërs die door Hamas worden gegijzeld en enkele voormalig gegijzelden bezochten vandaag het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag.

Netanyahu: eerst burgers laten vertrekken, daarna aanval Rafah

De Israëlische premier Netanyahu heeft opnieuw benadrukt dat zijn leger een grondoffensief in Rafah begint. Dat zal dan wel gebeuren nadat de "burgerbevolking is toegestaan de gevechtszones te verlaten", schrijft hij op zijn account op Telegram. Netanyahu schrijft niet op welke manier burgers Rafah dan kunnen verlaten; Egypte houdt de grens gesloten en het gebied ten noorden van Rafah wordt al zwaar geteisterd door oorlog. De Amerikaanse president Biden zei gisteren nog dat Israël Rafah niet moet aanvallen zonder degelijk plan om burgers in de stad te beschermen.

Netanyahu onderstreepte in zijn bericht verder dat zijn land zal vechten tot de "absolute overwinning", en daar hoort volgens hem een "krachtige actie, ook in Rafah" bij. In zijn Telegrambericht schrijft de premier niet wanneer een offensief in Rafah precies gaat beginnen.

Vanuit de internationale gemeenschap is er forse kritiek op Israël en leeft er grote vrees vanwege de mogelijke aanval op Rafah. Er leven in de grensstad op dit moment naar schatting 1,4 miljoen Gazanen. Velen zijn ontheemd, hebben al meerdere keren moeten vluchten en er zijn tekorten aan onder meer schoon drinkwater, eten, medische spullen en brandstof. Bij een aanval dreigt de humanitaire situatie in het gebied verder te verslechteren en wordt er gevreesd voor een humanitaire catastrofe.

Eerder maakten we deze video over de situatie in Rafah:

Providers vergoeden extra kosten door oorlog

Extra kosten die klanten van telefoonproviders VodafoneZiggo, KPN en Odido hebben gemaakt vanwege het vele bellen naar bijvoorbeeld familieleden in de Palestijnse gebieden of Israël worden volledig vergoed. Dat hebben de drie providers aan BNNVARA-programma BOOS laten weten, dat de providers in een recente aflevering op YouTube confronteerde met hoge rekeningen van klanten sinds het uitbreken van de oorlog tussen Hamas en Israël.

Odido zegt klanten proactief te benaderen. Bij KPN moeten klanten met hoge rekeningen zichzelf melden bij de provider. VodafoneZiggo zegt dat het voor de uitzending van BOOS op donderdag al had besloten extra kosten te vergoeden; net als bij KPN moeten ook die klanten zichzelf bij de provider melden. Het gaat bij alle providers om extra kosten die gemaakt zijn sinds 7 oktober, de dag van de terreuraanslag van Hamas op Israël.

VS blijft hameren op gijzelaarsdeal

De nationale veiligheidsadviseur van de Amerikaanse president Biden, Jake Sullivan, zei in een persconferentie dat zijn land een gevechtspauze nastreeft in de oorlog tussen Israël en Hamas, waarbij ook gijzelaars worden vrijgelaten. Deze pauze moet dan gebruikt worden "om iets duurzamers" op te zetten, aldus Sullivan.

"En hoe dat er precies moet uitzien, op basis van welke voorwaarden en hoe Hamas daar dan in past, dat zijn dingen die we met onze bondgenoten in Israël en met anderen moeten bespreken", zei Sullivan. Daarnaast benadrukte hij dat de VS nog steeds vol inzet op een gijzelaarsdeal tussen de terreurorganisatie en Israël, ook al besloot de Israëlische premier Netanyahu eerder vandaag om morgen geen delegatie naar Egypte te sturen voor onderhandelingen.

Sullivan zei geen details te kunnen geven over de Amerikaanse strategie en dat er voor én achter de schermen volop met onder meer Israël wordt overlegd. "Maar het komt erop neer dat iedereen er alles aan moet doen, inclusief Israël, om een deal te sluiten die goed is voor Israël en de regionale veiligheid."

Macron waarschuwt Netanyahu: begin geen offensief in Rafah

De Franse president Macron heeft in een telefoongesprek met de Israëlische premier Netanyahu gezegd dat Frankrijk fel tegenstander is van een offensief in Rafah. Dat zou volgens Macron "alleen maar kunnen leiden tot een humanitaire ramp van een nieuwe omvang", zo staat in een persbericht op de site van het Élysée.

Ook zei Macron dat een militaire grondoperatie in de stad, die dicht bij de Egyptische grens ligt, het risico op verdere escalatie in de regio van de oorlog tussen Israël en Hamas vergroot. Daarnaast dreigt Israël met een offensief in Rafah mensenrechtenschendingen te begaan, aldus de Franse president.

Netanyahu: geen nieuw voorstel van Hamas ontvangen

Kort na het nieuws in Israëlische media dat premier Netanyahu morgen geen onderhandelingsdelegatie naar Egypte stuurt, deelde het kantoor van Netanyahu een persverklaring. Daarin staat dat Israël in Caïro "geen enkel nieuw voorstel" heeft ontvangen van Hamas in het kader van een deal over de vrijlating van gijzelaars.

Verder spreekt Netanyahu van "dwaze eisen" van Hamas en is er enkel vooruitgang in de onderhandelingen mogelijk als Hamas zijn opstelling in de onderhandelingen verandert. Daarmee lijken de onderhandelingen tussen Israël en Hamas over de vrijlating van gijzelaars en een staakt-het-vuren in Gaza in een impasse te zitten.

Vorige week kwam er iets meer naar buiten over wat er precies op de onderhandelingstafel lag in Egypte. Zo had Hamas een wapenstilstand van ruim vier maanden voorgesteld, in drie fasen. In die periode zou dan een grootschalige uitwisseling van door Hamas vastgehouden gijzelaars en Palestijnen die vastzitten in Israëlische gevangenissen moeten plaatsvinden. Ook ging het in het voorstel over de volledige terugtrekking van het Israëlische leger uit Gaza en de start van de wederopbouw in het gebied. Netanyahu wees dat voorstel al snel af.

Het voorstel van Hamas volgde op een eerder voorstel van Israël, waarin onder meer een staakt-het-vuren van twee maanden was opgenomen en de vrijlating van gijzelaars. Dat voorstel kwam tot stand kwam na bemiddeling van Qatar en Egypte.

'Netanyahu stuurt geen nieuwe onderhandelingsdelegatie naar Egypte'

De Israëlische premier Netanyahu heeft de delegatie die namens Israël in Egypte onderhandelde over een gijzelaarsdeal opdracht gegeven om morgen niet af te reizen naar Caïro voor verdere gesprekken. Dat schrijven meerdere Israëlische media.

Gisteren waren onder meer de hoofden van de geheime dienst Mossad en Shin Bet en een belangrijke adviseur van Netanyahu nog in de Egyptische hoofdstad in het kader van de onderhandelingen. Maar Netanyahu zou op dit moment niets zien in verdere gesprekken tot Hamas zijn eisen voor een mogelijke deal aanpast, schrijft nieuwssite Walla.

Een groep die familieleden en geliefden van gegijzelden vertegenwoordigt heeft inmiddels aangekondigd dat morgen te willen protesteren voor het ministerie van Defensie in Tel Aviv "tegen het besluit om de levens van gijzelaars te offeren", zo schrijft de krant Haaretz. Ook wil de groep zo snel mogelijk om de tafel met leden van het Israëlische kabinet en het onderhandelingsteam.

Bombardementen in zuiden Libanon na raketaanval op Israëlische stad

Israël heeft op meerdere plekken in het zuiden van Libanon bombardementen uitgevoerd. Daarbij zouden zeker vier doden zijn gevallen, onder wie twee kinderen, melden Libanese bronnen tegenover persbureaus AFP en Reuters. Er vielen zeker elf gewonden en er zou "aanzienlijke" schade zijn aangericht.

De Israëlische luchtaanvallen volgen op een raketaanval eerder vandaag vanuit Libanon op de Noord-Israëlische stad Safed, waarbij één dode viel. De Arabische tv-zender Al Jazeera concludeert op basis van beeldmateriaal dat de daaropvolgende bombardementen in Libanon "dieper in het land" waren dan eerdere luchtaanvallen.

Sinds het begin van de oorlog tussen Israël en Hamas voert de militante beweging Hezbollah vanuit Zuid-Libanon geregeld aanvallen uit op Israël. Daardoor is de spanning in het grensgebied tussen Israël en Libanon aanzienlijk opgelopen. Hezbollah wordt gesteund door Iran en is een belangrijke bondgenoot van Hamas. Hezbollah-leider Hassan Nasrallah zei gisteren in een tv-toespraak nog dat de beschietingen doorgaan tot er een "volledig" staakt-het-vuren is in Gaza.

Ierland en Spanje willen dat EU kijkt naar mogelijke mensenrechtenschendingen Israël

Ierland en Spanje willen dat de Europese Commissie onderzoekt of Israël mensenrechten schendt in Gaza.

In een gezamenlijke brief schrijven beide regeringen "enorm bezorgd" te zijn over de situatie in de regio. "De uitgebreide Israëlische militaire operatie in het Rafah-gebied vormt een ernstige en onmiddellijke dreiging waar de internationale gemeenschap direct naar moet kijken." Israël heeft een grondoffensief aangekondigd in de Zuid-Gazaanse stad.

De landen willen dat de EU "passende maatregelen" neemt als blijkt dat Israël verplichtingen op het gebied van mensenrechten niet nakomt.

'Geen plek in Rafah is meer veilig'

Er is geen enkele plek in Rafah meer veilig, zegt topman Philippe Lazzarini van VN-hulporganisatie UNRWA bij Al Jazeera. In de zuidelijke stad in Gaza schuilen 1,4 miljoen Palestijnen voor de oorlog. Israël voert er luchtaanvallen uit en heeft er een grondoffensief aangekondigd.

Mensen in Gaza zijn verder de "afgrond in geduwd", schrijft de UNRWA. Op X post de organisatie foto's van mensen op de vlucht.

Families gijzelaars dringen aan op aanklacht Hamasleiders in Den Haag

Familieleden van Israëlische gijzelaars zijn vanuit Tel Aviv vertrokken naar het Internationaal Strafhof in Den Haag. Ze dringen daar aan op een aanklacht tegen Hamasleiders. "We willen ervoor zorgen dat ze boeten voor de misdaden die ze hebben begaan en nog steeds begaan met het gijzelen van onze familieleden", zegt een van hen.

Bekijk de beelden van het vliegveld:

Explosies op het belangrijkste gaspijpleidingsnetwerk in Iran

Het belangrijkste gaspijpleidingsnetwerk in Iran is op twee punten geëxplodeerd, melden staatsmedia. Lokale functionarissen denken op basis van lopend onderzoek dat het om "sabotage" gaat.

De explosies vonden plaats in het midden van het land, op een gaspijpleiding die van zuid naar noord loopt. Volgens functionarissen op de staatstelevisie zijn er geen slachtoffers gevallen en zijn er ook geen problemen veroorzaakt in het gasnetwerk. Toch melden verschillende Iraanse media dat de gastoevoer naar bedrijven en kantoren in verschillende provincies vandaag wordt stopgezet als gevolg van de ontploffingen.

Ruim anderhalf miljoen Palestijnen kunnen geen kant op

Inwoners van de Gazastrook werden eerder door Israël opgeroepen om te vluchten naar het zuiden, maar nu lijkt Israël daar het volgende grootschalige offensief uit te gaan voeren. Ruim anderhalf miljoen Palestijnen kunnen geen kant op.

VN-hulporganisatie vreest voor 'slachting' in Gaza

Israëls plannen voor een grondoffensief in Rafah moeten van tafel, anders dreigt een "slachting" in Gaza. Daarvoor waarschuwt topman Griffiths van VN-hulporganisatie OCHA in een nieuwe verklaring. "Meer dan de helft van de bevolking van Gaza - ruim een miljoen mensen - zit opeengepakt in Rafah en kijkt de dood in de ogen: ze hebben weinig te eten, nauwelijks toegang tot medische zorg, geen slaapplek, geen veilig heenkomen."

De hulpverlening in Gaza "ligt aan diggelen", concludeert Griffiths. "Hulpverleners doen al meer dan vier maanden bijna het onmogelijke door mensen in nood te helpen. Maar geen enkele mate van toewijding en goede wil is genoeg om miljoenen mensen in leven te houden, te voeden en te beschermen terwijl de bommen vallen en de hulp wordt verstikt."

Hij verwijst onder meer naar de opgeschorte financiering van de VN-organisatie UNRWA. Daartoe besloten landen, waaronder Nederland, nadat Israël UNRWA-medewerkers beschuldigde van betrokkenheid bij de terreuraanvallen van Hamas in Israël van 7 oktober.

"Vandaag luid ik opnieuw de noodklok: militaire operaties in Rafah kunnen leiden tot een slachting in Gaza", schrijft Griffiths. "De regering van Israël kan deze oproepen niet blijven negeren. De geschiedenis zal niet vriendelijk zijn. Deze oorlog moet eindigen."

VS onderzoekt impact van Israëlische aanvallen in Gaza op burgers

De Verenigde Staten gaan Israëlische aanvallen in de Gazastrook onderzoeken waarbij burgers zijn omgekomen of gewond zijn geraakt. Dat gebeurt aan de hand van een reeks richtlijnen waar landen die Amerikaanse wapens ontvangen zich aan moeten houden. Zo moeten militaire operaties in overeenstemming zijn met het internationaal humanitair recht.

Critici zeggen dat Israël met Amerikaanse wapens oorlogsmisdaden begaat in de Gazastrook door burgers niet te ontzien. Israël spreekt dit soort beschuldigingen steeds tegen en zegt dat het juist Hamas is dat burgers in gevaar brengt, onder meer door te opereren vanuit ziekenhuizen, scholen en VN-gebouwen.

De Amerikaanse Defensie-woordvoerder Miller spreekt van een systematisch proces dat er onder meer op is gericht om het risico op incidenten waarbij burgers het slachtoffer worden, in de toekomst te verkleinen.

'Beelden gevonden van Hamas-leider Sinwar die loopt door tunnel in Gaza'

Het leger van Israël heeft beelden vrijgegeven waarop Hamas-leider Yahya Sinwar in een tunnel in Gaza te zien zou zijn. Op die bewakingsbeelden van Hamas wordt hij vergezeld door zijn vrouw en drie van zijn kinderen. Het leger meldt dat de beelden dateren van 10 oktober, drie dagen na de terreuraanslagen van 7 oktober in Israël.

De beelden:

Eerder maakte de Israëlische nieuwszender Channel 12 al melding van de beelden. Het filmpje van ongeveer een minuut zou al in het beginstadium van de oorlog in handen zijn gekomen van het Israëlische leger. Nu is besloten de beelden vrij te geven. Op de beelden zou te zien zijn dat Sinwar en zijn familieleden onder de zuidelijke stad Khan Younis door een Hamas-agent van de ene tunnel naar de andere worden geleid.

Het leger van Israël heeft op X ook een afbeelding gedeeld van het tunnelstelsel in Khan Younis waar Sinwar gefilmd zou zijn. Ook is een ondergronds verblijf gefilmd waarvan het leger zegt dat het de plek is waar Sinwar en familieleden zich hebben schuilgehouden.

Vorige week meldde Channel 12 dat Sinwar mogelijk meer dan twee weken niets van zich heeft laten horen. In die periode zou er ook geen enkel contact zijn geweest tussen Sinwar en Qatarese en Egyptische bemiddelaars, terwijl de gesprekken over een mogelijke wapenstilstand voortduren. Dat zou kunnen betekenen dat Sinwar op de vlucht is, maar het kan net zo goed betekenen dat hij geen contact kan maken door de voortdurende communicatieproblemen in Gaza.

Nieuwsuur schreef een artikel over de jacht op de leider van de terreurorganisatie en diens achtergrond:

Welkom

Welkom in een nieuw liveblog over de situatie in het Midden-Oosten. Het blog van gisteren is hier terug te lezen.