President Joe Biden wordt niet aangeklaagd voor het in huis hebben van geheime stukken. Dat maakte speciaal aanklager Robert Hur gisteravond bekend. In Bidens privékantoor en in zijn woning werden ruim een jaar geleden documenten aangetroffen die hij daar niet mocht hebben.
Hur concludeert dat er geen opzet in het spel was. Nog opvallender dan die conclusie, is de manier waarop de 81-jarige Biden in het rapport uit de verf komt als vergeetachtige oude man. We beantwoorden vijf vragen over het rapport, en wat de betekenis ervan kan zijn voor Biden.
Waarom is Bidens geheugen nu opnieuw onderwerp van gesprek?
De speciaal aanklager onderzocht of Biden vervolgd zou moeten worden voor het in huis hebben van de documenten. Daar ziet Hur dus geen reden voor. Hij wijt het rondslingeren van de papieren aan vergeetachtigheid.
In zijn rapport noemt hij Biden een "sympathieke, goedbedoelende, oudere man met een slecht geheugen" en hij verwacht dat een jury dat ook zo zal zien. Hur noemt het bovendien heel aannemelijk dat Biden simpelweg was vergeten dat hij de documenten had.
Ook rapporteert Hur over het 5 uur durende verhoor, dat verdeeld was over twee dagen. Hij zegt dat Biden regelmatig moeite had zich dingen te herinneren. Biden komt in Hurs lezing naar voren als een wat warrige goedbedoelende bejaarde die je niet kan aanrekenen dat hij wat vergeten is.
Was het echt zo slecht gesteld met Bidens geheugen?
Duidelijk is dat Bidens geheugen hem met enige regelmaat in de steek laat en dat hij zich op zijn minst verspreekt, zo niet erger. Zo wist hij tijdens het verhoor niet meer of hij in 2009 al vicepresident was, in welk jaar hij aftrad, en kon hij de sterfdatum van zijn zoon Beau niet meteen noemen. In dezelfde persconferentie waarop hij reageerde op het rapport, maakte hij een vergissing. Hij wilde iets zeggen over de grens tussen de Gazastrook en Egypte, maar zei in plaats van Egypte Mexico.
Ook bracht Biden woensdag een gesprek in herinnering dat hij naar eigen zeggen in 2021 had met de Duitse oud-bondskanselier Helmut Kohl. Die overleed vier jaar daarvoor en Bidens woordvoerder moest later verduidelijken dat hij Angela Merkel had bedoeld.
Franse presidenten leek hij onlangs ook niet helemaal op een rijtje te hebben: toen hij bij een campagnebijeenkomst een anekdote vertelde over een recente G7-top, zei hij dat hij was toegeroepen door de Franse oud-president Mitterrand, die al in 1996 is overleden. Hij verwarde Mitterrand met Macron.
Ook zei hij recent dat "meer dan 100" Amerikanen zijn overleden aan corona, iets wat het Witte Huis later corrigeerde naar "meer dan een miljoen".
Wat zeggen Joe Biden en zijn team er zelf over?
"Mijn geheugen is prima," reageerde de president gepikeerd op de rapportage. "Ik ben inderdaad goedbedoelend, ik ben een oudere man, maar ik weet verdomme wat ik doe." Hij was fel over het aanhalen van het overlijden van zijn zoon: "Toen ze me die vraag stelden, vond ik dat ze daar niets mee te maken hadden."
Advocaten van Biden schrijven in een brief aan Hur dat ze het taalgebruik in het rapport zeer vooringenomen vinden, en dat het heel normaal is dat getuigen zich gebeurtenissen van jaren geleden niet exact kunnen herinneren.
Daarnaast benadrukte Biden het verschil tussen zijn zaak en die van voormalig president Donald Trump, die eerder wél werd aangeklaagd omdat hij geheime stukken in zijn bezit had. Op Trumps landgoed in Florida werden 1184 vertrouwelijke stukken, 92 geheime en 25 topgeheime stukken aangetroffen. Bij Joe Biden ging het aanvankelijk om ongeveer tien documenten.
Wie is die speciaal aanklager die het onderzoek heeft geleid?
Robert Hur werd onder president Trump aangesteld als procureur-generaal in Maryland en heeft een flinke staat van dienst als topjurist. Hij studeerde aan de prestigieuze universiteiten Harvard en Stanford in de VS en Cambridge in het Verenigd Koninkrijk, en werkte als griffier bij voormalig opperrechter van het Hooggerechtshof William Rehnquist, die zeer conservatief was.
Ook werkte hij in Maryland onder Rod Rosenstein, die later onder Trump onderminister van Justitie werd. Verder werkte hij op het ministerie van Justitie met Christopher Wray, die later directeur van de FBI werd. Vanuit het ministerie onderhield hij nauw contact met speciaal aanklager Robert Mueller die onderzoek deed naar Russische beïnvloeding van de Amerikaanse verkiezingen in 2016.
De huidige minister van Justitie, Merrick Garland, stelde Hur vorig jaar aan om het onderzoek naar Biden en zijn documenten te leiden en zo de schijn van partijdigheid tegen te gaan. Bij zijn aanstelling roemde de Democraat Garland de Republikein Hur om zijn lange en succesvolle carrière.
Wat kan Hurs verslag betekenen voor de verkiezingscampagne?
Aangezien het in de campagne veel gaat over de hoge leeftijd van zowel Biden als Trump kan het commentaar van Hur grote invloed hebben. Ook Bidens felle reactie onderstreept de gevoeligheid ervan.
Kiezers maken zich zorgen over de leeftijd en de geestelijke gesteldheid van Biden. Deze week bleek nog uit een peiling van NBC News dat driekwart van de kiezers zich daar druk om maakt.
De vier jaar jongere Trump mag in zijn verkiezingscampagne graag de vergissingen van Biden benoemen en hem presenteren als seniele oude man. Verschillende media omschrijven het verslag van Hur dan ook als een groot politiek geschenk aan Trump en zijn campagneteam. "Donald Trump heeft zijn beste dag van 2024", analyseerde nieuwszender CNN de betekenis van het rapport.
