Geen postbezorger meer nodig, de brievenbus zit in je broekzak

• 

  Nando Kasteleijn

  Techredacteur

Een brief sturen? Een gemiddelde tiener in 2017 zal zijn opa of oma wel eens glazig hebben aangekeken bij die vraag. Het versturen van kaarten en brieven wordt steeds minder populair. Die constatering is geen verrassing, maar is vandaag nog eens onderstreept in een analyse van het ministerie van Economische Zaken.

Daarin staat dat de postmarkt hervormd moet worden. Het ministerie wil onder meer kijken naar de prijs van postzegels en het aantal bezorgdagen.

In de afgelopen tientallen jaren hebben we diverse communicatiemiddelen gebruikt om met vrienden, familie maar ook bedrijven contact te hebben. Een belangrijke rode draad daar doorheen is dat we steeds meer zaken digitaal zijn gaan doen. Vooral WhatsApp is een belangrijk middel geworden, met 1,2 miljard maandelijks actieve gebruikers de belangrijkste chatdienst.

Gefeliciteerd

Zelfs de verjaardagsdagkaart heeft eraan moeten geloven. De ansichtkaart met grappige, mooie of ontroerende plaatjes wordt nog steeds wel verstuurd, maar veel minder dan een paar jaar geleden. De digitalisering hiervan is al jaren gaande, de methode verandert nog wel. De tijd waarin je per e-mail iemand een gezond nieuw levensjaar toewenste lijkt toch een beetje voorbij te zijn. Vaak is whatsappen makkelijker.

Ook de tijd dat je een avondje ging zitten voor lange brieven naar familie of vrienden, denk aan de bekende penvriend(in) is voorbij. Die functie is deels overgenomen door de e-mail en uiteraard WhatsApp, waarbij je die lange brief opsplitst in honderden kleine stukjes.

Hoe vanzelfsprekend WhatsApp nu ook is, de app bestaat nog maar acht jaar. Voorgangers zijn uiteraard sms, maar misschien is chatdienst MSN nog wel het beste te vergelijken met WhatsApp. De dienst werd in 1995 opgezet en groeide in de jaren daarna uit tot dé chatdienst. De standaardvraag van mensen die elkaar leren kennen, is tegenwoordig: "wat is je nummer?", maar was toen: "heb je MSN?"

Terug naar de post. Want de bezorger komt niet alleen langs met lange (liefdes)brieven en ansichtkaarten, maar er zitten ook steevast zakelijke brieven bij. En ook bij bedrijven en overheidsorganisaties is de afgelopen jaren iets veranderd.

Al gaat dat stukken minder snel dan bij persoonlijke post. Veel mensen krijgen nog steeds de bekende blauwe belasting-envelop op de mat, al moet dat op termijn veranderen. Daarnaast wordt, in tegenstelling tot consumenten bij bedrijven de fax nog wel gebruikt, maar wel veel minder dan in 2011. De vaste telefoon valt net als bij consumenten nog binnen de top vijf.

Bankafschriften en contracten

Daarnaast worden belangrijke zaken als contracten vaak nog per post verstuurd als bevestiging. Maar bankafschriften, jarenlang een vertrouwd poststuk tussen de dagelijkse berg brieven, zijn al heel lang verleden tijd. Sterker nog: tegenwoordig moet je ervoor betalen. In plaats van post hebben we bijvoorbeeld MijnOverheid gekregen, waar steeds meer gemeenten en andere instanties je berichten klaarzetten. Waar je vervolgens per e-mail een melding van ontvangt.

Ook bedrijven zien ons communicatiegedrag en spelen daarop in. Je wil zijn waar de klant is en dat betekent aanwezigheid in chat-apps. Via Facebook Messenger is het tegenwoordig mogelijk om bij KLM informatie over je vliegreis op te vragen. De dienst mag dan wel meer dan een miljard maandelijkse gebruikers hebben, in Nederland legt de dienst het toch af tegen WhatsApp. Maar ook die app werkt aan een vergelijkbare dienst.

Van post naar WhatsApp dus. Dan is de vraag: wat komt er hierna? Een duidelijk antwoord is er nog niet. Dat heeft onder meer te maken met de vraag of wij in de toekomst via een virtueel toetsenbord communiceren, of alleen nog praten.

In de techwereld wordt namelijk hard gewerkt aan slimme speakers, waarvan men het vermoeden heeft dat die op termijn de functie van de telefoon kunnen overnemen. Althans, als de massa dat wil. Want uiteindelijk is dat meest onvoorspelbare factor: wat doen we met z'n allen? Nu is dat chatten via het groene icoontje. Over tien jaar kan dat anders zijn. Of niet.