Verslag doen vanuit de Hamburgse 'hel': de helm bewijst zijn nut
"Keine Helme, das ist Wahnsinn!", zegt de man met het roze hesje. Hij is van het Legal Team, een groep van 120 juristen die in de demonstraties meelopen als waarnemer en om arrestanten bij te staan. Hij vindt het onverantwoord dat ik geen helm draag. Ik kijk om me heen en zie dat alle andere journalisten er inderdaad wel een dragen.
Het is donderdagmiddag, de start van het festival Welcome to Hell, het begin van de protest-driedaagse tegen de G20-top in Hamburg. Dat een helm geen overbodige luxe is blijkt even later, als de geplande demonstratie wordt tegengehouden door de politie. Zoals voorspeld slaat de vlam in de pan: straatstenen en flessen vliegen door de lucht.
In Nederland heb ik nog nooit een journalist met een helm op gezien. Maar hier gaat het er dan ook écht anders aan toe. De politie heeft vijf waterkanonnen, pantserwagens en een legermacht aan ME'ers opgesteld. Die komen uit het hele land. Hier staat een groep uit Beieren. Onderhandelen doen ze niet. De gummiknuppels zijn getrokken en ze spuiten met pepperspray. Naar spul, weet ik nu.
Wat gebeurde er? De politie hield de demonstratie tegen omdat voorin een grote groep betogers in het zwart hun gezicht hadden bedekt. Dat mag niet. De eerste charge kwam zodra de eerste fles naar de politie werd gegooid. Maar volgens de betogers provoceerde de politie, om meteen korte metten te kunnen maken met het protest.
Ganz Hamburg hasst die Polizei.
De diepe haat tegen de politie, die had ik niet verwacht. "Ganz Hamburg hasst die Polizei", zingen mensen in koor. Dat doen ze elke keer als er politie langsloopt. En elke dag gaat het steeds weer op dezelfde manier fout: demonstranten bedekken hun gezicht, er worden flessen en stenen naar de politie gegooid. De politie grijpt in. Charge nummer zoveel.
Het is vrijdag en ik heb inmiddels een helm. Gekocht in een fietsenwinkel. Op het verzamelpunt van mijn derde demonstratie van vandaag zie ik al wie ervoor gaan zorgen dat ook deze op geweld gaat uitlopen.
Groepjes jongens met zwarte regenjacks, zwarte broek en zwarte handschoenen stellen zich op. Ze hebben zwarte elastische sjaals om hun nek die ze op commando over hun neus trekken. Wie ze zijn en wat precies de idealen zijn waarvoor ze de straat op gaan kan ik ze niet vragen. Ze willen niet met de pers praten.
Inderdaad, ook deze demonstratie loopt uit op geweld. Ik ben benieuwd wat de organisatoren ervan denken. Zij hebben een alternatief perscentrum ingericht in het stadion van Sankt Pauli, de rebelse voetbalclub van deze rebelse wijk.
Er is een persconferentie op de tribune. Wat ik ook niet had verwacht: in plaats van het geweld door demonstranten te veroordelen houden de organisatoren van de protesten een tirade tegen de politie.
Het begint op een uitputtingsslag te lijken. Overal rellen. De politie scheurt van hot naar her. Voortdurend het geluid van de sirenes en van politiehelikopters in de lucht. De ME'ers ogen vermoeid. Het moet bloedheet zijn in die zware pakken, met een bivakmuts onder de helm. Vanochtend begonnen de eerste acties om 07.00 uur. Rusten zit er niet in.
Gisteren had de politie al om extra hulp uit het land gevraagd. 20.000 agenten bleek onvoldoende. Vandaag sluiten zelfs ME'ers uit Oostenrijk zich erbij aan.
Ik zie dat vanuit mijn hotelkamer, halverwege Sankt Pauli en Sternschanze, twee bolwerken van links-anarchistisch verzet. De rellen opzoeken om er verslag van te doen, hoeft niet eens meer. Terwijl ik mijn radioreportage zit te monteren hoor ik de speaker van de politiewagen en de waterkanonnen naderen. Het gebeurt allemaal voor mijn deur. Ik moet de ramen dicht doen vanwege het traangas.
De reportage gaat over het waarom van de protesten. Maar die idealen van een betere wereld lijken ver verwijderd van wat hier op straat gebeurt. De ME'ers worden uitgescholden en bekogeld, etalageruiten gaan aan diggelen, auto's worden in brand gestoken.
Het is de nacht van vrijdag op zaterdag en in het Schanzenviertel lijkt het wel oorlog. Op straat branden de barricades, de ME heeft assistentie gekregen van zwaarbewapende arrestatieteams. Mijn helm bewijst zijn nut als de bierflessen in het rond vliegen.
Het kán wel goed gaan. Zaterdag is de dag van de grote mars. 170 organisaties hebben zich erbij aangesloten, van vakbonden tot kerken. Het is een bont gezelschap. Meer dan 50.000 mensen trekken vreedzaam door Hamburg. Hier kan de helm in de rugzak blijven. Toch wordt verderop in de stad aan het einde van de middag alsnog het waterkanon ingezet. De politie is daar opnieuw met flessen bekogeld.
