'Essentaksterfte is een ramp voor het Nederlandse bos'

"Het is heel triest als je in een bos bent en ziet dat een op de vijf bomen ziek is of doodgaat. Dat vinden we heel erg", zegt Harrie Hekhuis van Staatsbosbeheer.

De zorgen komen door de essentaksterfte. Dat is een schimmel die zo'n beetje overal in de lucht zit en de es besmet. Zo'n tachtig procent van de essen is aangetast. "Je kunt het zien", zegt Hekhuis in het NOS Radio 1 Journaal. "De bomen die ziek zijn kunnen hun blad verliezen en de takken kunnen afsterven. Ook zijn er bomen die een soort noodbloei hebben, die aanvoelen dat het niet goed met ze gaat en dan extra zaad zetten om hopelijk voor verjonging te zorgen."

Ook wordt de boom zwakker en is hij daardoor vatbaarder voor andere ziektes. "De wortels worden vaak aangetast waardoor ze kunnen omvallen. Het is een ramp voor het Nederlandse bos."

De es dreigt de iep achterna te gaan, die door ziekte bijna niet meer voorkomt in de Nederlandse bossen. Voor de iepenziekte is overigens wel een vaccin dat ieder jaar massaal wordt geïnjecteerd om de ziekte in te dammen.

Bijplanten

Maar voor de es bestaat er geen vaccin en eigenlijk is er niets aan de verspreiding van de ziekte te doen, zegt Hekhuis. "De schimmel is zo aanwezig, dat bestrijden geen zin heeft. Het enige wat we kunnen doen is gezonde exemplaren, die resistent lijken te zijn, extra groeiruimte geven en hopen dat ze het redden. Bomen die ziek zijn zullen waarschijnlijk sterven. We proberen gezonde exemplaren te redden, en waar gaten vallen te kappen en vervolgens bijplanten."

En dat bijplanten gebeurt dan niet met de es, maar met de esdoorn die niet vatbaar is en de eik en populier. "Een ding hebben we wel geleerd: maak een gemengd bos. Want als er een soort ziek wordt, dan blijft de rest van het bos tenminste wél behouden."