'Portugese bosbranden gevolg van fouten en verwaarlozing'

Portugese natuurbeschermers wijten de dodelijke bosbrand in de centraal gelegen regio Pedrógão Grande aan foute politieke keuzes en slecht bosbeheer. Tientallen jaren lang hebben de autoriteiten veel te weinig gedaan om natuurbranden te voorkomen, zegt de belangrijkste natuurlobbygroep in Portugal, Quercus.

Zo worden er nog steeds overwegend eucalyptusbomen aangeplant, waaruit eucalyptusolie wordt gewonnen. Dat levert weliswaar geld op, maar de olie maakt de bomen uiterst brandbaar bij hoge temperaturen.

Brandstof

"De bossen in dit gebied worden niet goed onderhouden, de vegetatie is als het ware de brandstof voor de brand", zegt ook Cathelijne Stoof, specialist op het gebied van natuurbranden aan de Wageningen University. Vroeger groeiden in het berggebied in Midden-Portugal met name eiken- en kastanjebomen, dus loofbos "en dat blijft aangenaam, koel en een beetje vochtig bij grote warmte", aldus Stoof. Daarna is begonnen met de aanplant van dennen en eucalyptus, vegetatie die veel kwetsbaarder is voor vuur.

Ook werden de bossen langzamerhand niet meer onderhouden, zegt Stoof, omdat de mensen uit dit gebied naar de stad zijn getrokken. "Het bos is overgroeid geraakt. Daardoor kan het vuur zich zo makkelijk verspreiden."

In maart kondigde de regering maatregelen aan om bosbranden te voorkomen. Zo moeten er minder eucalyptusbomen worden aangeplant, en zal beter worden bijgehouden wie de eigenaar is van een stuk land. De bedoeling is dat verwaarloosd bosgebied eerder wordt opgemerkt en aangepakt.

Nog niet alle maatregelen zijn inmiddels van kracht.

Noodmaatregelen

Er is ook kritiek op de hulpdiensten, die verzuimden een weg in het rampgebied af te sluiten waarop in totaal 47 mensen in auto's zijn omgekomen. De slachtoffers probeerden zaterdagavond in hun auto aan de brand te ontkomen, maar werden ingehaald door het vuur of overleden door het inademen van rook. Ze werden in of naast hun auto's gevonden.

De regering heeft toegegeven dat er communicatieproblemen waren bij de bestrijding van het vuur.