Buren in Barking: hoe zie je dat iemand een aanslag wil plegen?

• Guus Dietvorst

  redacteur NOS Online

Flats, arbeiderswoningen, kebabshops, telefoonwinkeltjes, mensen van allerlei nationaliteiten op straat. Barking in Oost-Londen is een gemêleerde wijk. Vandaag en gisteren viel de politie er verschillende woningen binnen, op zoek naar betrokkenen bij de London Bridge-aanslag. Een van de plegers zou in de Elizabeth Fry-flat hebben gewoond met zijn vrouw en twee jonge kinderen.

Gisteren zei premier May dat islamitisch terrorisme harder moet worden aangepakt, maar de inwoners van Barking zouden niet weten hoe ze daar vanuit de wijk aan kunnen bijdragen.

Voor de tamelijk nieuwe flat staat een politiebusje, de ingang van het gebouw is afgezet met politielint. Een jonge gesluierde vrouw kruipt onder het lint door om naar buiten te komen. Drie jongens staan op straat te praten over hun buurman. "Ja, ik kende hem wel, hij liep vaak op straat in zijn gewaad. Dan hing hij rond met andere jonge moslims, maar bemoeide zich niet echt met de buurt verder", vertelt een van hen.

Volgens de jongens is hun buurtgenoot een paar jaar geleden in aanraking gekomen met de politie en heeft hij daarna zijn uiterlijk veranderd. Baard korter, hoofd geschoren. De inval hebben ze niet gezien. "Nee, ik werd bang van al dat geschreeuw en lawaai."

Michael woont tegenover de flat en heeft de inval wel zien gebeuren. "'s Ochtends vroeg hoorde ik allemaal auto's aan komen scheuren, daarna agenten schreeuwen. Dus ik ging naar buiten. Toen ik een knal hoorde, ging ik weer naar binnen. Maar ik heb wel mannen op straat zien liggen met hun handen op het hoofd."

De jonge Brit kent de vermoedelijke dader die in de flat woonde. "Abz heette hij, maar eigenlijk Abdul denk ik. We hielden allebei van fitness, gingen naar dezelfde sportschool. Dus we spraken elkaar weleens op straat. Nooit over religie of zo, meer ditjes en datjes."

Volgens Michael was zijn buurman een echte Arsenal-fan. "Ja, na de FA Cup-finale stond de hele buurt, hij ook, hier buiten in Arsenal-outfits." Een van de aanslagplegers droeg een shirt van die Londense voetbalclub. Volgens Britse media was dat Abz.

Een dag voor de aanslag zag Michael hem ook nog. "Hij blokkeerde de weg hier met het witte busje, dat volgens mij is gebruikt bij die aanslag. Kreeg hij nog ruzie over met de buren, geschreeuw en getoeter. Abz werd boos. Dat was wel opvallend, want normaal was het een rustige jongen."

"Op de dag van de aanslag zag ik hem nog een keer rijden in dat busje, tegen het verkeer in", vervolgt hij. Volgens Michael was de vermoedelijke aanslagpleger uitgenodigd door de buren om de Champions League-finale te kijken, maar hij kon niet. De aanslag in het centrum van Londen werd zaterdag kort na die finale gepleegd.

Joe woont om de hoek bij het appartementengebouw. "Ja, niet in zo'n flat, maar in een echt huis", vertelt hij lachend. Hij vraagt zich af wat je kan doen om zulke aanslagen te voorkomen. "Ik bedoel, ze zeggen dat je moet opletten, maar waar moet je dan op letten?"

"Mijn buren zijn moslims, mijn overburen ook", gaat hij verder. "Ze kunnen naast mij wel een bomfabriek hebben, dat weet je gewoon niet. Ik kan ze niet allemaal in de gaten houden."

Carol staat even verderop voor haar kerk. Ze is nog nooit bij de flat geweest, honderd meter verderop. "Nee, voor mij is hier de grens", zegt ze terwijl ze naar de stoep wijst. "Wat heb ik daar verderop te zoeken?"

Ze gaat wel degelijk om met mensen die een andere nationaliteit hebben. "Veel Afrikanen en Oost-Europeanen, maar allemaal katholieken van mijn eigen kerk. Ik denk gewoon niet dat we veel gemeen hebben met moslims. Het is al moeilijk genoeg om alles over mijn eigen geloof te leren, ik ga mij niet ook nog in de islam verdiepen."

De moskee waar Abz vaak kwam, staat nog geen kilometer verderop. Het gebedshuis staat tegenover een grote kerk. Even verderop is de winkelstraat van Barking. In de tapijtwinkel werkt Adnan. Het is geen verrassing voor de jonge moslim dat een van de plegers uit zijn wijk komt.

"Je kan niemand vertrouwen. Ik ken mijn buren, maar niets is zeker tegenwoordig. Dit is gewoon een slechte buurt. Mensen gaan hier niet dood van de honger misschien, maar het is arm", zegt Adnan.

"Ik ben hier vier maanden geleden naartoe verhuisd en sindsdien zijn er twee mensen vermoord bij mij in de straat." Hij weigert de aanslagplegers moslim te noemen, ook al ging Abz naar dezelfde moskee als hij. "In de Koran staat 'wie een mens doodt, die doodt de mensheid', dus die jongens zijn geen moslims dan, snap je."

Volgens de tapijtverkoper zijn de plegers gestoord. "Er is iets mis met ze. Dat kan je niet stoppen. Als ik zie dat iemand wat van plan is, ga ik heus wel naar de politie. Maar hoe zie je dat?"