Toch digitaal hulpmiddel toegestaan bij optellen stemmen
Gemeenten mogen toch een digitaal hulpmiddel gebruiken bij het optellen van alle stemmen bij de Tweede Kamerverkiezingen op 15 maart. Ze kunnen bijvoorbeeld spreadsheets hanteren, maar dit mag alleen op een computer zonder internetverbinding, laat minister Plasterk (Binnenlandse Zaken) weten.
Het handmatig tellen zal geen vertraging opleveren, schrijft Plasterk na overleg met gemeenten aan de Tweede Kamer. Eerder maakte hij bekend dat vanwege de kans op hacken het tellen volledig met de hand moet gebeuren. Het tellen van alle stembiljetten gebeurt altijd al met de hand, maar bij deze verkiezingen mag bij het berekenen van de totale aantallen de zogenoemde Ondersteunende Software Verkiezingen (OSV) niet worden gebruikt.
Gemeenten gaven daarop aan dat er extra mensen en geld nodig zijn als alles met de hand moet worden geteld. Ook betwijfelen ze of de voorlopige uitslag op de avond zelf bekend zou kunnen worden.
Volgens Binnenlandse Zaken is dat wel het geval. Plasterk benadrukt nu dat de officiële verkiezingsuitslagen binnen een week bekend worden gemaakt door de Kiesraad, net als bij de verkiezingen in 2012. Dat zal op tijd zijn voor het installeren van nieuwe Tweede Kamerleden.
Plasterk heeft gemeenten toegezegd te inventariseren of ze door het tellen zonder de verkiezingssoftware veel hogere kosten maken dan anders.
Sceptisch
Plasterk maakte eerder bekend dat de software waarmee al acht jaar de uitslag wordt berekend niet meer gebruikt zal worden.
Hij deed dat nadat RTL had bericht dat de uitslag makkelijk te hacken is. Hackers zouden het systeem kunnen overnemen en partijen meer of minder zetels kunnen geven. Om elk risico uit te sluiten, besloot het kabinet dat alles handmatig moet.
Hacker Sijmen Ruwhof, die de verkiezingssoftware in opdracht van RTL onder de loep nam en onveilig verklaarde, is sceptisch over het plan. “Om elk risico uit te sluiten, moet je een nieuwe laptop aanschaffen en die alleen gebruiken voor het optellen van stemmen”, aldus Ruwhof. Gebeurt dat niet, en is de computer al ergens anders voor gebruikt, dan is het mogelijk dat er malafide software op zit die de telling kan beïnvloeden.
Een woordvoerder van Binnenlandse Zaken zegt dat er de komende tijd meer duidelijkheid moet komen over de vraag welke computers gebruikt mogen worden.
Ruwhof verbaast zich erover dat geen enkele overheidsinstelling contact met hem heeft gezocht over de vraag hoe het wél veilig kan. "Mijn telefoonnummer staat gewoon op mijn website", zegt hij.
