Wetenschappers maken embryo van varken en mens

Het is Amerikaanse wetenschappers gelukt om embryo’s te laten groeien die deels mens deels varken zijn. Dit is een belangrijke stap op weg naar menselijke organen die gekweekt worden in dieren.

Wetenschappers proberen al een tijdje een zogenoemde mens-dier chimaera te creëren. Dit is geen kruising tussen een mens en een dier, maar een dier met stukjes mensenweefsel of –organen. De onderzoekers hebben het resultaat gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Cell.

De onderzoekers begonnen met ratten en muizen. Ze saboteerden de embryonale ontwikkeling van organen als oog, hart en alvleesklier door een bepaald gen weg te knippen. Hierna plaatsten ze stamcellen van ratten in het embryo. De rattencellen namen het werk over en vormden de ontbrekende organen.

Hierna richtten ze zich op het combineren van mens en dier. Varkens bleken het meest geschikt. Toch was dit nog een hele uitdaging, want de evolutionaire afstand tussen mens en varken is vijf keer groter dan tussen rat en muis, schrijft NTR-programma De Kennis van Nu. Het kostte de onderzoekers 1500 varkensembryo’s voordat het lukte om mens-varken chimaera’s te maken. De embryo’s lieten ze drie weken ontwikkelen in de baarmoeder van een zeug.

Horrorscenario

In het resulterende embryo hadden zich menselijke spiercellen gevormd en de aanzet van organen. Het gehalte menselijke cellen was relatief laag. Dat is goed nieuws, want de vrees bij dit soort onderzoek is dat de chimaera’s te menselijk worden. Een horrorscenario is dat de menselijke cellen zich in het brein nestelen met als gevolg varkens met menselijke trekken.

Het volgende project van de onderzoekers is menselijke organen laten groeien in varkens. Dit zou een oplossing kunnen zijn voor het tekort aan donororganen.

Of het er ooit van gaat komen, betwijfelde hoogleraar filosofie van de natuurwetenschappen Hub Zwart eerder in een interview met Nieuws en Co. "Het leven is niet zo maakbaar als je in je laboratorium soms denkt," zegt hij. Ook wijst hij op mogelijke gevaren van de techniek en vraagt hij zich af of ontvangers ooit kunnen wennen aan het idee dat ze een orgaan uit een varken met zich meedragen.