In West-Aleppo is een bruiloft, in Oost-Aleppo is geen water en stroom

Je wordt gedropt in het westen van Aleppo. Je hebt je ogen dicht. Als je je ogen opent zie je normale huizen, met generatoren. Het ruikt er een beetje raar door de luchtvervuiling, maar de mensen hebben een normaal leven. Ze gaan naar de markt. Ze verdienen geld. Ze vieren feestjes, gaan naar bruiloften.

En dan nog een keer. Je wordt gedropt in het oosten van Aleppo. Je doet je ogen open. Je ziet kapotte huizen, lege wijken. Mensen in kelders die schuilen voor bombardementen. Er is geen elektriciteit. Geen stromend water, geen medicatie. Mensen vrezen voor hun leven.

Het verschil tussen het oosten en het westen van het Syrische Aleppo is enorm. "In het oosten wonen rond de 250.000 mensen. In het westen ongeveer 1,5 miljoen", legt correspondent Sander van Hoorn uit.

Vrijwillig

Oost-Aleppo is in handen van Syrische rebellen. Er vinden dagelijks luchtbombardementen plaats waarbij veel doden vallen. "De mensen die nog in het oosten wonen, hebben er meestal voor gekozen om daar te wonen. Deze mensen, die er vrijwillig zitten, hebben banden met de rebellen. Het zijn bijvoorbeeld familieleden, of aanhangers van een rebellengroep", gaat Van Hoorn verder. "Maar er zijn ook andere mensen. Die weg willen, maar gewoon niet kunnen vluchten."

West-Aleppo is in handen van de Syrische regering. Het is er rustiger, maar niet ongevaarlijk. "Soms valt er een mortiergranaat op straat, afkomstig van de rebellen uit het oostelijk deel. Voor de rest proberen de mensen een normaal leven te leiden," zegt Van Hoorn. "Na vijf jaar oorlog in het oosten te hebben gezien, wil je op een gegeven moment weer verder met je leven. Geld verdienen en naar de markt. Mensen willen weer trouwen, feesten op een bruiloft. Dus dat zijn ze gaan doen."

Volledige scheiding

Van het westen naar het oosten reizen is bijna onmogelijk. "De scheiding in de stad is volledig. Wil je echt naar het oosten, dan moet je een bus pakken naar een deel in handen van de oppositie en vanuit daar weer verder naar oost. Van de ene naar de andere kant binnen de stad lukt niet."

Maar dat probeert ook bijna niemand, zegt Van Hoorn. "Misschien alleen smokkelaars."

Tussen het oosten en het westen ligt de frontlinie, midden in het historische centrum. "Die frontlinie is eigenlijk een soort Berlijnse Muur", zegt Van Hoorn. "De grens is alleen niet zo duidelijk. De ene keer maakt een huizenblok deel uit van de grens, de andere keer zitten er alleen sluipschutters."

Langs de frontlinie liggen belangrijke gebouwen, zoals de citadel van Aleppo. Dat is een burcht op een heuvel, die zo'n vijftig meter boven de stad uit steekt. Het fort werd in 1230 gebouwd en staat op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Een van de typische karakteristieken van de burcht is de grote toegangspoort. Die raakte in 2012 zwaar beschadigd door de gevechten in de stad.

Dat was niet alles: in 2015 werd de citadel zwaar beschadigd door een bom.

Een ander belangrijk gebouw in Aleppo is de Grote Moskee, die aan het begin van de achtste eeuw werd gebouwd. In 1169 brandde de moskee af, maar hij werd weer opnieuw opgebouwd.

Tijdens de gevechten in de stad raakte de moskee in oktober 2012 zwaar beschadigd. Twee weken eerder ging de beroemde soek, de overdekte markt, al in vlammen op. Op 24 april 2013 stortte de minaret van de moskee volledig in.

In en rond Aleppo zijn er veel partijen die tegen elkaar strijden. Oost-Aleppo is in handen van rebellengroepen, waaronder Fatah al-Sham, het voormalige Al-Nusra, dat afgelopen zomer zijn naam veranderde. West-Aleppo is in handen van het Syrische leger, dat gesteund wordt door Rusland, Iran en Hezbollah.

Het veroveren van Aleppo is een moreel machtsspel geworden, zegt Van Hoorn. Daarom is Aleppo ook steeds weer slachtoffer. De stad is symbolisch. "Wie Aleppo volledig verovert, staat sterk in de burgeroorlog, dat is wat de betrokken partijen denken. Rusland en de Syrische regering denken dat ze als ze Oost-Aleppo heroveren veel sterker aan de onderhandelingstafel zitten. Maar eigenlijk is dat niet helemaal waar, want dan zijn de rest van de gebieden die in handen zijn van rebellen nog niet heroverd."

Volgens Van Hoorn zou de herovering van het oosten van de stad alleen maar voor meer overzicht zorgen, niet voor meer macht. "De VS strijdt dan alleen nog tegen Islamitische Staat en de Syrische regering alleen tegen de rebellen in de provincie Idlib en wijken rond Damascus."

Volgens Van Hoorn wordt de situatie in Aleppo alleen maar erger. "Na het mislukte staakt-het-vuren is de wanhoop alleen maar groter geworden. Ze zijn niet terug bij af, ze zijn veel verder dan terug bij af."

Het Syrische regeringsleger is inmiddels een grondoffensief gestart. "Zo ontstaat er ook nog een oorlog op straat. Mensen worden niet alleen maar gedood door bommen, maar opeens ook neergeschoten. Of gevangen genomen en gemarteld." Daarom is de frontlinie volgens Van Hoorn op dit moment gevoelig voor verandering. "Die kan zich zo maar de komende tijd gaan verplaatsen."