'Marsmannetjes' weer naar huis: isolement was het zwaarst

Een jaar lang mochten ze alleen in ruimtepakken naar buiten. Vandaag zit het erop voor de drie mannen en drie vrouwen van de HI-SEAS-missie op Hawaï. Hun gesimuleerde Marsmissie in het desolate landschap van de vulkaan Mauna Loa was een succes, maar makkelijk was het niet.

Terwijl de zes wetenschappers aan boord van de op een iglo lijkende habitat de dagen aftelden naar hun 'terugkeer op aarde', blikten ze via e-mail en opgenomen interviews al terug op het afgelopen jaar. De radioverbinding met de buitenwereld werd opzettelijk met 20 minuten vertraagd, om de communicatie met Mars te imiteren.

Het moeilijkst hadden de zes het met het isolement. Vooral toen de oma van een van de deelnemers overleed. Haar dood kwam niet onverwacht, maar voor Sheyna Gifford was het extreem zwaar om op dat moment niet bij haar familie te zijn. "Ik moest afscheid van haar nemen via een vertraagde videoboodschap. Dat is iets wat niemand ooit wil hoeven doen. Het is het zwaarste aspect van ruimtereizen."

De zes werden flink beziggehouden door de 'vluchtleiding' van de door NASA gesponsorde simulatie-missie. Ze volgden dagelijkse roosters vol wetenschappelijk onderzoek, geologisch veldwerk, het testen van apparatuur, koken, sporten en meer. Gifford kan bijna niet bevatten dat het jaar nu al voorbij is. "Het voelt als een paar maanden."

Toch lag verveling ook op de loer. Bemanningslid Tristan Bassingthwaighte vertelde The Huffington Post dat hij zich "vaak kapot verveelde". Soms wilde hij ook even alleen zijn, wat in de habitat vrijwel onmogelijk is. "Iemand kan het ene moment helemaal geweldig zijn en het volgende moment heel erg irritant. Kleine dingen die mensen doen die je anders niet eens zou opmerken, kunnen je hier zo ergeren dat je ze van de trap zou willen laten struikelen."

Dat verveling en isolement de grootste uitdagingen zijn, bleek ook al tijdens eerdere gesimuleerde Marsmissies. Het meest ambitieuze experiment tot nu toe was Mars-500, waar Europese, Russische en Chinese onderzoekers bij waren betrokken. Zes bemanningsleden, alleen mannen, lieten zich in 2010 voor 520 dagen lang insluiten in een habitat in een wetenschappelijk instituut in Moskou. Ook zij hadden veel last van het langdurige isolement.

De mannen en vrouwen van de missie op Hawaï kunnen niet wachten tot het moment dat ze hun familie kunnen omhelzen, in de zee kunnen zwemmen en weer op gras kunnen rennen. Bassingthwaighte verlangt het meeste naar grotere ramen. "Ik bedoel, wow, een heel raam voor mij alleen? Ik weet niet eens meer hoe dat is. We delen hier al een jaar een raampje ter grootte van een pizza."

Uiteindelijk hoopt de bemanning dat hun jaar op de vulkaan bijdraagt aan echte bemande missies naar Mars in de toekomst. "We zijn de ruimteschepen en Marsbases nog aan het bouwen", zegt Bassingthwaighte, die zelf beschikbaar is voor de missies waar ruimtevaartmiljardair Elon Musk aan werkt. "Als dat is gebeurd, hebben we met een beetje moeite in no-time mensen op Mars."