Kamer verdeeld over nee-uitslag Oekraïne-referendum

Vandaag over een week is het referendum over het associatieverdrag met Oekraïne. Wat gebeurt er als een meerderheid van de kiezers tegen stemt?

Het kabinet zegt dat het de uitslag serieus zal nemen, hoe die ook luidt. Maar dat het pas een besluit kan nemen, als het referendum achter de rug is. Het gaat tenslotte om een raadgevend referendum, dat niet bindend is.

De Tweede Kamer is verdeeld over die strategie. Het zogenoemde nee-kamp - dat onder meer bestaat uit SP, PVV en Partij voor de Dieren - vindt dat het nu al duidelijk is."Als het Nederlandse volk duidelijk 'nee' heeft gezegd, dan moet Nederland niet tekenen en is het verdrag van tafel", zegt SP-leider Roemer.

Van tafel

Het verdrag met Oekraïne treedt pas in werking, als alle 28 lidstaten het hebben ondertekend, zegt Roemer. "Als Nederland 'nee' zegt, dan is het van tafel en moeten ze opnieuw gaan onderhandelen."

Als premier Rutte de uitslag van het referendum naast zich neerlegt, dan hoopt Roemer "dat heel Nederland hem bij de volgende verkiezingen wegstemt". Hij wijst erop dat het referendum door de wens van een meerderheid tot stand is gekomen en dat je dan niet lichtzinnig met de uitslag mag omgaan. "Je bent een democraat, of je bent het niet."

Het ja-kamp - bestaande uit onder meer de regeringspartijen VVD en PvdA en de oppositiepartijen CDA, D66 en GroenLinks - is het niet met Roemer eens.

D66-leider Pechtold vindt niet dat het verdrag bij een 'nee-uitslag' per definitie van tafel is. "Als je met 28 landen een afspraak maakt met Oekraïne, en één land zegt 'nee', dan kun je zelf bepalen hoe je die nee-stem in het verdrag kunt vertalen."

Hij vindt dat het kabinet een 'nee' heel zwaar moet laten meewegen in het uiteindelijke besluit wat er gedaan moet worden. "Het is een raadgevend referendum, dus de uitslag moet hoe dan ook zwaar wegen."

Pechtold zegt dat hij zelf ook niet weet hoe hij precies gehoor zou geven aan een nee-uitslag. "Maar er is nog een week te gaan en het is op dit moment een nek-aan-nekrace. Dus ik ga helemaal niet uit van een 'nee'. Het wordt een 'ja'.

Rutte

Nieuwsuur zendt vanavond een interview met premier Rutte uit over het referendum. De premier wil niet zeggen wat het kabinet gaat doen als een meerderheid tegen het verdrag stemt. Volgens hem is dat in strijd met de referendumwet als hij daar nu al uitspraken over doet.

Minister Dijsselbloem van Financiën zegt dat een eventuele 'nee-stem' geen financiële gevolgen heeft voor Nederland. Wel hoopt de minister dat Nederland "een beetje over zijn chagrijn heen kan stappen" en toch voor stemt om Oekraïne te steunen.