Timmermans: migratieakkoord stelt ons voor zwaarste klus ooit

Het uitvoeren van het akkoord dat de Europese Unie afgelopen week sloot met Turkije is de grootste taak die de Europese Commissie ooit heeft uitgevoerd. Dat zegt Eurocommissaris Frans Timmermans in een interview met de NOS. "Ik denk dat dit wel de zwaarste klus is die op de schouders van de Commissie rust. Ook omdat je in een land werkt dat daar zelf capaciteiten ter beschikking moet stellen, maar dat ook afhankelijk is van de steun van andere lidstaten."

Volgens Timmermans betekent de uitvoering van het akkoord ook dat er meer personeel moet worden vrijgemaakt. "U moet zich voorstellen, om dit te laten werken in Griekenland heb je toch wel vierduizend mensen nodig", aldus de Eurocommissaris. "Dat is een hele operatie. En dan ook nog eens verspreid over eilanden en over het land. Dus dat wordt een hele klus."

Timmermans is blij dat in ieder geval een aantal lidstaten daar gelijk op reageert. "Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Nederland ook, hebben steun toegezegd. Zo is die klus ook te klaren. Het is een enorme uitdaging, maar die gaan we niet uit de weg."

De eerste dag dat het akkoord is ingegaan, bleven er toch veel vluchtelingen aankomen op het Griekse Lesbos. Het is dan ook nog niet te zeggen of de vluchtelingenstroom door de afspraken drastisch wordt verminderd of dat er zelfs bijna helemaal niemand meer de oversteek maakt naar de Griekse eilanden. Maar volgens Timmermans komt de operatie langzaam maar zeker op gang.

"Je ziet dat in Turkije al een aantal dingen veranderen. In een belangrijke plaats als Bodrum zie je toch al wat wijzigingen op straat. Je ziet tegelijkertijd ook dat heel veel vluchtelingen nog niet op de hoogte zijn van de verandering. Dus we hebben ook nog wel een klus te klaren in het inlichten van iedereen dat er een ander beleid is."

Wanneer de eerste boot die migranten terug naar Turkije brengt gaat varen is nog niet duidelijk. "Ik kan nog niet precies zeggen wanneer, daar wordt nu heel hard aan gewerkt. Griekenland en Turkije zien hier ook het gemeenschappelijke belang en werken ze heel goed samen. Dat is in Europa ook een mooi moment om te zien."

Opgelucht

In het hele traject naar het definitieve akkoord heeft het er wel eens naar uitgezien dat er helemaal geen akkoord zou komen. "Meteen na de top op 7 maart was er wel een moment dat een aantal lidstaten zei 'hoho, welke kant gaat dit op', kunnen we dit wel dragen thuis. Dat is even een spannend moment geweest van een paar dagen waarop het leek dat het niet zou lukken."

Timmermans is dan vooral ook opgelucht dat het uiteindelijk gelukt is om tot een overeenkomst te komen. "Ik denk dat als het deze week niet gelukt was, het heel moeilijk zou worden om het op een later moment ook voor elkaar te krijgen."

Verdeeldheid

De vluchtelingencrisis heeft tot grote verdeeldheid in Europa geleid. Dat er nu een oplossing is gevonden voor die crisis betekent niet automatisch dat die verdeeldheid verleden tijd is. "Er zijn nog genoeg redenen om het over dingen oneens te zijn met elkaar, dat lossen we niet in een keer op. Maar wat ik ontzettend belangrijk vind, is dat deze top heeft aangetoond dat men nu in de gaten heeft dat je bij deze crisis schouder aan schouder oplossingen moet zoeken."

"Want als je weet dat op de Balkan de grenzen dicht zijn, die gaan niet meer open. En je weet ook dat de vluchtelingen blijven komen als je geen afspraken maakt met Turkije. In ieder geval heeft Europa weer een hele belangrijke horde genomen. Of we er ook sterker uit zijn gekomen zal moeten blijken in de uitvoering van de afspraken", aldus Timmermans.

"Ik heb wel gemerkt, ook bij de Europese top, dat de combinatie van het stoppen van de vluchtelingen die naar Europa komen en het tonen van solidariteit voor mensen die vluchten voor oorlog en geweld ook omarmd is door landen in Centraal en Oost-Europa."