'Zika-virus is overal in Suriname'
"Zika? Ja wel van gehoord, maar het is niet zo ernstig toch?" De Surinaamse Claire is vijf maanden zwanger en komt net van controle bij de gynaecoloog. Er is een echo gemaakt en alles is in orde. Over het zika-virus en de mogelijke gevolgen voor haar ongeboren kind is Claire niet door de specialist geïnformeerd. Ook niet door haar huisarts.
"Zika is veel minder erg dan dengue. Dat heb ik twee jaar geleden gehad en ik dacht dat ik dood ging", herinnert Claire zich.
Iedereen in Suriname heeft zika gehad of kent wel iemand die besmet is geweest. Huisarts Wim Bakker krijgt gemiddeld vijf patiënten per dag in zijn poli met de symptomen. "Als je weet dat lang niet iedereen naar de dokter gaat voor deze ziekte, dan mag je ervan uitgaan dat er duizenden Surinamers besmet zijn", zegt hij. "Er is sprake van een epidemie."
De Surinaamse overheid heeft pas deze week een officiële waarschuwing gegeven over het mogelijke verband tussen zika bij zwangere vrouwen en een schedelafwijking bij ongeboren baby’s. Hoewel er de afgelopen weken in de Surinaamse media regelmatig bericht is over de gevaren van het schijnbaar onschuldige virus, bleven medici achter met informatie.
We moeten de mensen niet onnodig bang maken.
Medisch directeur Soenita Nannan Panday van ’s-Lands Hospitaal in Paramaribo vindt dat er voor zwangere vrouwen voldoende informatie beschikbaar is over de mogelijke gevolgen van het virus. "In ons ziekenhuis worden de meeste kinderen van Suriname ter wereld gebracht en we zijn ons terdege bewust van de mogelijke gevaren. Maar we moeten de mensen niet onnodig bang maken."
Volgens haar is er de laatste tijd in de media veel over de ziekte gepubliceerd. "En ook de overheid heeft diverse malen op de mogelijke samenhang gewezen tussen het virus en afwijkingen bij ongeboren baby's."
Nannan Panday vindt dat de verantwoordelijkheid ook bij de Surinaamse bevolking moet worden gelegd. Bij een ziekte waarvoor geen medicijnen beschikbaar zijn, is preventie volgens haar de enige manier om besmetting te voorkomen. "Iedereen in dit land weet hoe je broedplaatsen van muskieten moet voorkomen: door het opruimen van de rommel op je erf waardoor er geen stilstaand water is waarin de eitjes gelegd kunnen worden. Maar vrijwel niemand doet iets met die wetenschap."
Nu de officiële waarschuwing van de Surinaamse overheid er is, vindt de ziekenhuisdirecteur dat zwangere vrouwen extra onderzocht moeten worden. "Door het nauwkeurig meten van de schedel op de echo-foto’s kan de afwijking in een vroegtijdig stadium vastgesteld worden. Vervolgens komt wel de ethische vraag wat je moet doen wanneer je de afwijking ontdekt."
De Surinaamse politiek denkt nauwelijks vooruit.
Huisarts Wim Bakker is erg kritisch over de aanpak van de Surinaamse overheid. De waarschuwingen komen veel te laat, vindt hij. Bakker was vele jaren directeur van het Bureau voor Openbare Gezondheidszorg. Hij vroeg vele malen om uitbreiding van de wetenschappelijke staf. Tevergeefs. "De Surinaamse politiek denkt nauwelijks vooruit."
Bakker vindt het moeilijk om advies te geven aan vrouwen die zwanger zijn en besmet zijn geweest met het zika-virus. Hij is geen voorstander van abortus, maar in sommige gevallen denkt hij dat het serieus overwogen moet worden.
Sowieso adviseert de huisarts jonge vrouwen om voorlopig niet zwanger te worden. Nederlandse vrouwen die in de eerste drie maanden van hun zwangerschap zijn, moeten Suriname voorlopig mijden, vindt hij.
