Servische premier weggejaagd bij herdenking Srebrenica

De Servische premier Vucic heeft de herdenking van de val van Srebrenica in Potocari halsoverkop verlaten. Hij werd bij de begraafplaats door een woedende menigte met stenen bekogeld. Volgens zijn woordvoerder is hij daarbij geraakt in zijn gezicht en ligt zijn bril aan diggelen.

De Servische minister Stefanovic van Binnenlandse Zaken sprak van "een schandalige aanslag die kan worden gezien als poging tot moord". Volgens de minister heeft Bosnië volledig gefaald in het beschermen van de premier.

Joelen

Vucic wilde de begraafplaats oplopen toen nabestaanden van de duizenden slachtoffers begonnen te schreeuwen en te joelen. Servië heeft het geweld van twintig jaar geleden veroordeeld, maar weigert te spreken van genocide.

Ooggetuigen zagen het gezelschap van Vucic wegrennen naar gereedstaande auto's. Het is vandaag twintig jaar geleden dat Bosnisch-Servische militairen een bloedbad aanrichtten waarbij 8000 mannen en jongens werden vermoord.

Herbegrafenis

Al voor dit incident hing er een vreemde sfeer op de begraafplaats, zegt correspondent Joost van Egmond. Onderdeel van de herdenkingen is de herbegrafenis van 136 slachtoffers die in de massagraven zijn geïdentificeerd. "Een begrafenis twintig jaar later met vele duizenden aanwezigen", beschrijft Van Egmond. "En buiten de begraafplaats vele duizenden mensen die ook steun en medeleven betuigen."

De aanwezigen lopen tussen de graven of hurken op de plaats waar straks hun vader, man of broer wordt begraven. In een hoek van de begraafplaats staat alles klaar voor de herbegrafenis van een van hen, een man hier uit de buurt die in 1995 nog maar 22 was.

Twee kussen

"Nee, ik heb hem niet gekend", zegt een jongen die er aan toevoegt dat hij uit een andere hoek van Bosnië komt. Maar er hij heeft veel verhalen gehoord over de gebeurtenissen twintig jaar geleden. "Ik ben hier om het allemaal met eigen ogen te zien. En dat is zwaar, vooral als je langs de graven loopt."

Een van de sprekers is de voormalige Amerikaanse president Bill Clinton, die tijdens de massamoord in het Witte Huis zat. Hij betreurt het dat het eerbetoon aan de slachtoffers zo laat op gang kwam. "Ik wil nooit meer zo'n slagveld meer zien."

Burgemeester Camil Durakovic van Srebrenica zei dat hij bij de "ongelooflijke slachting" de meeste van zijn vroegere speelkameraden is kwijtgeraakt."

Beschamend

Hamida Dzanovic is hier voor de herbegrafenis van haar man. Dat wil zeggen, er zijn slechts twee botten van hem geïdentificeerd. "Als je die ziet en je ziet al die grafstenen hier, dan is het toch beschamend om te ontkennen dat er een genocide is geweest."

Ze herinnert zich de laatste keer dat ze haar man zag. "Hij gaf onze kinderen twee kussen, alsof hij wist dat we elkaar nooit meer zouden zien."

Vanavond van 18.40 tot 19.30 uur wordt op NPO 2 en NOS.nl het programma '20 jaar na Srebrenica' uitgezonden met een terugblik op de herdenking.