'Unieke stappen in Oekraïne, maar het ijs is dun'
In het oosten van Oekraïne worden belangrijke stappen gezet in het naleven van het Minsk-2 akkoord. Er wordt minder gevochten, de spanning is afgenomen en zowel de rebellen als het Oekraïense regeringsleger zijn hun zware wapens aan het verplaatsen.
Dat zegt de adjunct-leider van de OVSE-missie in Oekraïne, de Zwitser Alexander Hug, tegen de NOS. Hug houdt namens de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa toezicht op het naleven van het Minsk-2 akkoord, dat eerder deze maand werd gesloten.
Zware wapens weg
In het akkoord staat onder meer dat beide partijen hun wapens moeten neerleggen, hun troepen terugtrekken van het front en hun zware wapens weghalen uit het gebied.
"Ik zie aan beide kanten een kleine beweging", zegt Hug. Zo zijn de rebellen en het Oekraïense leger hun zware militaire materiaal aan het verplaatsen. "Dat is een stap in de goede richting, maar het is nog niet genoeg."
"We hebben bewijzen nodig: langs welke routes worden de wapens weggevoerd, zijn ze echt verwijderd uit de afgesproken zone en waar worden ze opgeslagen? Pas als je dat weet, kan je zeggen dat een deel van het akkoord wordt nageleefd."
Het is lastig om al die zaken te controleren, zegt Hug. De OVSE moet met 350 medewerkers toezicht houden op een gebied dat groter is dan Zwitserland. "Dat is een enorme klus. Bovendien krijgen onze mensen niet tot elke regio toegang. Rebellen houden ons tegen, zeggen dat het er te gevaarlijk is. En soms besluiten we zelf een bepaald gebied niet in te gaan, vanwege het gevaar."
In diverse regio's wordt nog altijd gevochten: in de haven van Marioepol, bij het vliegveld van Donetsk en in de buurt van Debaltsevo. Zelf is Hug ook meerdere keren in een kruisvuur terechtgekomen.
Maar ondanks die beschietingen ziet de OVSE-waarnemer dat het beter gaat. "Ik heb hoop. Ik zie een beetje licht aan het einde van de tunnel. Beide partijen praten weer met elkaar, maken wederzijdse afspraken en zien in dat ze de wapens neer moeten leggen. Het is de eerste keer dat dit in deze mate gebeurt. En dat is uniek."
Wel waarschuwt Hug voor te veel optimisme. "Het ijs is heel dun. We moeten dus voorzichtig lopen. Er hoeft maar een groot incident plaats te vinden en alles wat we hebben bereikt, valt uiteen."