Gemeente boos op Rijk om miljoenentekort: 'Zonder extra geld organiseren ze verkiezingen maar zelf'

De gemeente Zoetermeer komt volgend jaar 10 miljoen euro tekort. Wethouder Jan Iedema heeft geen goed woord over voor het Rijk dat de gemeenten steeds meer taken geeft, maar steeds minder geld. 'We voelen ons genaaid. Ze zijn alleen maar met zichzelf bezig en wij kunnen de shit oplossen.'

Wethouder van financiën Jan Iedema (VVD) kan zijn boosheid niet verbergen als hij uitlegt waarom Zoetermeer miljoenen tekort komt. 'Het Rijk geeft ons taken, zoals de jeugdzorg, zonder knoppen om aan te draaien. De regels voor de jeugdzorg liggen vast, daar kunnen we als gemeente niets aan veranderen. Maar we moeten het wel financieren.'

De gemeente trekt volgend jaar 98 miljoen euro uit voor de jeugdzorg, ruim 20 miljoen meer dan dit jaar. Het gaat om een vijfde van de totale begroting van 557 miljoen euro. Verder slokt de ouderenzorg (Wmo) een flink deel van de begroting op en wordt er meer geld uitgegeven aan het onderhoud van wegen en bruggen, omdat de bouwkosten stijgen.

Eigen spaargeld

'Ondanks het tekort willen we blijven investeren in jeugdhulp, toegankelijkheid van de stad en recyclebeleid. We kiezen ervoor om het gat te dichten met ons eigen spaargeld, maar dat kunnen we natuurlijk niet tot in lengte van jaren blijven doen', waarschuwt Iedema.

Zoetermeer heeft gespaard en kan het tekort van 10 miljoen dus zelf dichten. 'Wij staan derde op de lijst van financieel gezonde gemeenten in Nederland. Maar ik had met dat geld liever wat anders gedaan.'

De wethouder benadrukt dat er volgend jaar in Zoetermeer nog niet rigoureus wordt bezuinigd, zoals een hoop andere gemeenten wel doen.

'We willen geen theaters en zwembaden sluiten, subsidies stopzetten of woonlasten verhogen. De inwoners van onze stad merker er minder van dan elders. Maar we leven al wel drie jaar met de hand op de knip.'

'Iedereen gaat dat merken'

Vanaf 2026 bezuinigt het Rijk 2,3 miljard euro op het gemeentefonds, de belangrijkste inkomstenbron van gemeenten. Daarom wordt 2026 ook wel het ravijnjaar voor gemeenten genoemd.

'Culturele instellingen, brandweer, welzijn, iedereen gaat dat merken', kijkt Iedema vooruit. 'Alles is bespreekbaar als we in 2026 30 miljoen tekort komen.'

Jeugdzorg terug naar Rijk

Daarom is een een grote lobby gaande in Den Haag. 'Wethouders van alle Nederlandse gemeenten zitten bij de landelijke partijen aan tafel om te laten weten dat het water ons aan de lippen staat. Ik heb er weinig vertrouwen in, maar het geeft een sprankje hoop. Ze laten ons in de kou staan als ze niets doen.'

Iedema legt uit dat er zonder extra geld maar één andere mogelijkheid is. 'Dan krijgt het Rijk bepaalde taken terug, zoals de jeugdzorg of het organiseren van verkiezingen. Doe het dan zelf maar.' De gemeenteraad van Zoetermeer vergadert maandag 11 november over de begroting van 2025.