Wilfred Zielman zegt dat de gemeente Lopik zijn leven tot een hel heeft gemaakt
Dit is een nieuwsbericht van
Omroep West

Is Wilfred klokkenluider of fraudeur? 'Gemeente heeft mijn leven tot een hel gemaakt'

Hij werd ontslagen, op de fraudelijst bij de Belastingdienst gezet, zat achttien dagen in de gevangenis, werd twee keer veroordeeld voor hacken en fraude en er hangt hem een claim van 1,1 miljoen euro boven het hoofd. Wilfred Zielman houdt echter vol dat hij onschuldig is. De man uit Bergambacht zou gestraft worden omdat hij misstanden in de gemeente Lopik aan de kaak heeft gesteld. Met medeweten van de burgemeester en wethouder, zo blijkt uit diverse e-mails. 'Van drie kanten wordt hij kapotgemaakt en met geluk tot in zijn graf.'

De nu 44-jarige Wilfred heeft geen idee dat dit hem allemaal te wachten staat als hij in 2010 aan zijn nieuwe baan begint. Hij wordt rioolbeheerder bij de gemeente Lopik. Hij wordt ingewerkt door een ambtenaar die gaat vertrekken bij de gemeente. Deze ambtenaar komt in 2021 in het nieuws als een van de hoofdverdachten in de fraudezaak binnen de gemeente Krimpenerwaard.

Na een paar maanden heeft Wilfred door dat de situatie in Lopik niet normaal is. Medewerkers van de gemeente onderhouden nauwe banden met de lokale aannemers. 'Het duurde niet lang voor de aannemers aan mijn bureau of zelfs privé bij me voor de deur stonden en extra informatie wilden hebben voor een aanbesteding. Dat is verboden en heb ik geweigerd. Maar dan gingen ze gewoon naar een ander. Of direct naar de wethouder. Het was een onwerkbare situatie.'

'Je kunt beter je mond houden'

Hij stuurt regelmatig memo's naar zijn leidinggevende waarin hij de misstanden aankaart. Zo zou een aannemer drie keer zo veel bagger factureren als daadwerkelijk zou zijn verwerkt en worden werkzaamheden gefactureerd die helemaal nooit zijn uitgevoerd. Volgens Wilfred accepteert wethouder Gerrit Spelt dit allemaal onder het motto 'het is een lokaal bedrijf'.

Wilfred bespreekt zijn ervaringen met collega's. Die zeggen dat hij er beter niets over kan zeggen. 'Als je hier carrière wilt maken, kun je maar beter je mond houden', zo wordt hem duidelijk gemaakt. 'Je moet de gang van zaken accepteren zoals het is. Je wint het toch niet van een wethouder.'

Dat zit niet in het karakter van Wilfred. Hij ziet hoe de gemeente te veel geld betaalt voor middelmatig werk. 'De stront liep zo het gemaal uit', omschrijft hij de situatie bij zijn voormalige werkgever. Bij een nieuw project besluit Wilfred het te doen zoals het hoort.

In overleg met zijn collega's wordt de aanbesteding uit handen gegeven aan een partij uit Tilburg, waardoor mensen binnen de gemeente geen invloed meer uit kunnen oefenen op het proces. De beste score wordt behaald door RCW uit Dedemsvaart/Polsbroek. Een uitslag die niet goed valt bij het gemeentebestuur. 'Binnen een kwartier had ik de wethouder aan mijn bureau staan', vertelt Wilfred over die bewuste dag. 'Hij was woest en zei dat mijn kop eraf zou gaan.'

Gunning teruggedraaid op een vormfout

Wethouder Spelt zou het project al hebben toegezegd aan een lokale aannemer. Onder druk van deze wethouder wordt de gunning aan RCW teruggedraaid onder het mom van een vormfout en gaat de opdracht alsnog naar deze lokale aannemer. 'Dat was het moment dat ik besefte dat de gemeente bewust de regelgeving aan haar laars lapt en dat het veranderen van de cultuur nooit gaat lukken', vertelt Wilfred.

Hij doet zijn verhaal op een advocatenkantoor in Lelystad. De man uit Bergambacht wordt bijgestaan door een compleet onderzoeksteam, dat volledig in de onschuld van Wilfred gelooft. In zijn team zitten twee advocaten (één voor zijn strafzaken en één voor zijn civiele zaken), een fiscalist en een oud-officier van justitie als onderzoeker.

De lokale aannemer die de aanbesteding in eerste instantie verloor, dient na de procedure een klacht in tegen een aantal medewerkers van de gemeente, onder wie Wilfred. De gemeente stelt direct een eigen intern onderzoek in, een jaar later gevolgd door een extern onderzoek door het Bureau Integriteit (BING). Tijdens dit laatste onderzoek wordt Wilfred op non-actief gesteld en mag hij ruim een half jaar niet werken voor de gemeente.

Verschillende gesprekken op gemeentehuis

Uit beide onderzoeken komt naar voren dat Wilfred niets verkeerd heeft gedaan. Wilfred krijgt zelf alleen een conceptversie van het BING-rapport, dat hem vrijpleit. Omroep West heeft beide rapporten opgevraagd bij de gemeente, maar deze zijn niet openbaar en worden daarom niet door de gemeente verstrekt. In een (latere) politieverklaring bevestigt burgemeester Laurens de Graaf dat er geen strafbare gedragingen door Wilfred zijn geconstateerd.

Wilfred wordt tot zes keer toe uitgenodigd voor verschillende gesprekken op het gemeentehuis van Lopik. De Bergambachter gaat ervanuit dat hij weer aan het werk kan, nu alle bezwaren zijn weggenomen. In de gesprekken met onder meer een afdelingshoofd en de gemeentesecretaris (de hoogste ambtenaar binnen een gemeente) praten ze over zijn situatie. Wilfred heeft al deze gesprekken opgenomen.

In deze gesprekken kaart Wilfred opnieuw de misstanden aan binnen de gemeente. Ook vertelt hij de gemeentesecretaris dat er precies hetzelfde gebeurt bij buurgemeente Krimpenerwaard. Inclusief de twee namen van de hoofdverdachten in het lopende corruptieonderzoek in Krimpenerwaard.

Niets strafbaars gedaan

Er is op dat moment een nieuwe regeling voor klokkenluiders. Mensen horen vanaf dan meer bescherming te krijgen als ze misstanden binnen de overheid aan de kaak stellen. Wilfred krijgt geen bescherming en verliest zelfs zijn baan. De gemeente erkent dat hij niets strafbaars heeft gedaan. Toch willen ze Wilfred niet meer in dienst hebben. Dus gebruiken ze een andere reden om het contract met Wilfred op te zeggen. Wilfred is voordat hij op non-actief is gezet, met schriftelijke toestemming van de gemeente, een dag in de week voor zichzelf begonnen.

Deze nevenwerkzaamheden worden nu alsnog gebruikt om Wilfred te ontslaan. 'Ik mocht echt niet meer aan het werk. Ik kon kiezen tussen strafontslag, met mogelijk verlies van mijn WW-uitkering, of voor een ontslag met wederzijds goedvinden. Ik had geen andere keuze dan het laatste te accepteren.' Wel moet hij tekenen voor geheimhouding.

Als hij voor de laatste keer het gemeentehuis van Lopik verlaat, denkt Wilfred dat alles achter hem ligt. Hij wil de periode achter hem laten en gaat fulltime als zzp'er aan de slag. 'Ik heb op dat moment besloten om nooit meer voor de overheid te gaan werken', vertelt hij over zijn vertrek. 'Dit wilde ik nooit meer meemaken en ik denk dat het bij elke gemeente op deze manier gaat.'

Mensen in onze naaste omgeving hebben wel regelmatig tegen mijn vrouw gezegd dat ze van me moet scheiden

De medewerkers van de gemeente Lopik zijn echter nog niet klaar met Wilfred. Hij heeft er op dat moment nog geen weet van, maar achter zijn rug om worden er plannen gemaakt om hem te ruïneren.

Uit een e-mailconversatie van 31 oktober 2017 tussen twee medewerkers van de gemeente Lopik, met als onderwerp 'Zielman', blijkt dat ze geprobeerd hebben om Wilfred op de zwarte lijst bij de Belastingdienst te zetten. De eerste drie meldingen zijn al gedaan op de dag dat de uitslag van de aanbesteding en gunning aan RCW bekend wordt gemaakt. Op dat moment nog zonder succes. 'Mkb (de afdeling van de Belastingdienst waar Wilfred onder valt, red.) kan helaas op meldingen nog weinig uithalen want dan moeten eerst ernstige fouten worden geconstateerd of strafbaar handelen door Zielman', zo staat in de e-mail.

'Niet te tolereren inhoud'

Wilfred heeft deze e-mail vorig jaar van iemand binnen de gemeente Lopik ontvangen, als ondersteuning van zijn onschuld. 'Vanwege de niet te tolereren inhoud' heeft deze persoon de e-mailconversatie bewaard. Wie de brief heeft gestuurd, weet Wilfred niet.

De namen van de twee personen die de e-mails hebben verstuurd, zijn door deze persoon zwartgelakt, waardoor (ook voor Wilfred) niet met zekerheid te zeggen is welke twee personen hier met elkaar in gesprek zijn. Omroep West heeft via een Wob-verzoek een groot aantal e-mails die over dit onderwerp zijn verstuurd opgevraagd, waaronder deze e-mailconversatie. Volgens de gemeente is Lopik enkele jaren geleden overgestapt op een andere e-mailserver, waardoor alle oude e-mails verloren zijn gegaan en deze niet meer openbaar gemaakt kunnen worden.

'Alles hebben we in handen van die vent'

Uit de e-mail komt het plan van de medewerker naar voren. 'Zodra hij een strafbaar feit heeft begaan kan de Belastingdienst doorduwen en beslagen leggen. En hiervoor geven we hem een zetje over de rand.' Zielman moet op het moment dat hij op non-actief wordt gezet onder meer zijn laptop van de gemeente achterlaten. De e-mailschrijver zegt deze gegevens gebruikt te hebben om alle wachtwoorden van Wilfred te achterhalen, zowel privé als zakelijk. 'Alles hebben we in handen van die vent!'

Deze moeten worden ingezet om het te doen laten lijken dat Wilfred erachter zit. De strafbare feiten waar Wilfred later voor wordt veroordeeld, beginnen op 16 en 17 november 2017. Een kleine drie weken na de e-mailconversatie waarin een medewerker van de gemeente Lopik het plan bespreekt om Wilfred aan te pakken. Vanaf de laptop en het IP-adres van Wilfred wordt ingelogd in het computersysteem van de gemeente en wordt het riool illegaal bediend.

'Van drie kanten kapot gemaakt'

In januari 2018 gebeurt hetzelfde nog een keer. Wilfred is zelf op dat moment in Duitsland, waar hij in gesprek is met een onderaannemer voor een nieuwe opdracht. Hierdoor heeft Wilfred een getuige die zijn verblijf in Duitsland kan bevestigen op het moment van de nieuwe hack in het rioolsysteem.

Burgemeester Laurens de Graaf doet aangifte voor de inbreuk in het computersysteem, waarbij hij aangeeft dat het feit vermoedelijk door een oud-medewerker van de gemeente is gepleegd. Een aangifte die zeer serieus wordt genomen, zoals door de e-mailschrijver ook al wordt voorspeld. 'Als dit slaagt is het strafbaar feit door Zielman niet meer te ontkennen. Dus van drie kanten wordt hij kapot gemaakt en met een beetje geluk voorgoed tot in zijn graf.'

Met vijftien agenten komen ze op 12 februari 2018 naar Bergambacht om Wilfred te arresteren. Maar hij is die dag net op weg naar zijn ouders in Overijssel. 'Daar stonden nog meer agenten me op te wachten. Iedereen was erbij, behalve de FIOD, maar die waren door de gemeente Lopik al wel getipt. Het was net of ik een grote crimineel ben.'

'Doen onderzoek naar u en niet naar anderen'

Zijn ouders staan geschokt te kijken. 'Tegen mijn moeder zeiden ze: als hij gewoon alles bekent, staat hij over tien minuten weer buiten.' Wilfred bekent niet, want hij houdt vol dat hij onschuldig is en dat de strafbare feiten hem door medewerkers van de gemeente Lopik in de schoenen worden geschoven.

Wilfred ontkent alle beschuldigingen. Maar ieder bewijsmiddel dat hij aandraagt, wordt aan de kant geschoven. 'Wij doen alleen onderzoek naar u en niet naar anderen', krijgt hij van de rechercheurs te horen.

Bewijs wordt door rechtbank verworpen

Wilfred vertelt dat hij een internetlogsysteem heeft laten plaatsen op zijn netwerk. Hierdoor kan hij zien wanneer er gebruik is gemaakt van zijn netwerk. Mede op deze manier heeft hij gezien dat er twee keer op zijn voormalige laptop is ingelogd terwijl hij in de Almeerse gevangenis zit. Dit bewijs wordt door de rechtbank verworpen en Wilfred wordt veroordeeld tot een werkstraf van 240 uur voor het hacken van het rioolsysteem van de gemeente Lopik.

Hij wordt hedendaags respectloos neergezet als fraudeur, maar is onterecht veroordeeld. De daders en fraudeurs lopen hier nog vrij rond

Wilfred wordt niet alleen verdacht van het hacken in het rioolsysteem, maar ook van valsheid in geschrifte. Ook hier wordt al in de e-mailconversatie van 31 oktober 2017 over gesproken. De medewerkers binnen de gemeente zijn namelijk niet vergeten dat het Drentse RCW een deel van het werk heeft gekregen in plaats van lokale aannemers.

Voor de schrijver van de e-mail reden om ook RCW aan te pakken. 'Zijn administratie (die van Wilfred, red.), alsook die van RCW heb ik stevig overhoop gehaald en gemuteerd waarmee de heren flinke problemen krijgen bij de Belastingdienst. En tot opluchting is het bewijsmateriaal nu gedeletet van zijn bedrijfsserver en zien we niet meer terug.'

'Genoeg middelen voor actie'

Bovendien ziet de schrijver ook kans om RCW strafrechtelijk in de problemen te brengen. 'RCW kunnen we mogelijk ook aanpakken. Zij hebben uren bijgeschreven bij de werkuren van een onderaannemer! Misschien weet Wim (voormalig wethouder Perlot, die na zijn vertrek uit de politiek als inspecteur bij de politie is gaan werken, red.) of we dit strafbaar kunnen maken? (De onderaannemer) kunnen we ook nog vragen om zijn werkbonnen aan te passen zodat aantoonbaar verschil ontstaat en we alle resterende facturen van RCW betwisten. Genoeg middelen voor actie.'

Voormalig wethouder Wim Perlot zegt in een reactie dat deze zaak hem 'helemaal niets zegt'. Perlot geeft aan tot 2014 wethouder te zijn geweest en een jaar later de politiek verlaten te hebben. 'Voor verdere reacties verwijs ik u naar de gemeente Lopik.'

Gevangenisstraf van zes maanden

Voor deze valsheid in geschrifte volgen in 2021 twee nieuwe rechtszaken, een tegen Wilfred en een tegen de eigenaar van RCW. Ook wordt Wilfred beschuldigd van een derde hack in het rioolsysteem. Dit keer in januari 2019. Burgemeester De Graaf zou pas een jaar later aangifte doen van deze nieuwe hack. Hoewel Wilfred volhoudt dat de feiten hem in de schoenen worden geschoven, wordt hij opnieuw veroordeeld. Dit keer krijgt hij een gevangenisstraf van zes maanden, waarvan twee voorwaardelijk.

Ook de eigenaar van RCW wordt net als Wilfred veroordeeld. Hij heeft hiervoor een celstraf van vier maanden, waarvan twee voorwaardelijk, gekregen. Zowel Wilfred als de eigenaar van RCW zijn in hoger beroep gegaan tegen hun veroordelingen. Alle drie de zaken lopen nog.

Voor het hoger beroep heeft Wilfred wel een probleem. Tijdens een huiszoeking is zijn administratie, net als die van RCW, inbeslaggenomen. Na het proces is deze onder leiding van de officier van justitie vernietigd, zonder dat Wilfred een afstandsverklaring heeft ontvangen. Op deze administratie rust een bewaarplicht van zeven jaar en is voor beide partijen een belangrijke onderbouwing in het hoger beroep.

Hoewel het hoger beroep nog loopt, heeft de gemeente Lopik Wilfred alvast aansprakelijk gesteld voor de schade die de hack in het systeem veroorzaakt zou hebben. Deze schadeclaim bedroeg in eerste instantie ruim 500.000 euro, maar die wordt in een regiezitting door de rechter afgewezen. De gemeente doet eind 2021 een nieuwe claim voor de geleden schade, dit keer van 400.000. Dit bedrag is in januari verhoogd naar 1,1 miljoen euro. Deze claim hangt Wilfred nog steeds boven het hoofd. De gemeente Lopik wil niet zeggen waarom deze claim dit jaar is verhoogd.

Lijst met getroffen ouders in de Kindertoeslagenaffaire

Behalve strafrechtelijk komt Wilfred ook financieel in de problemen. Op een vrijdag in 2019 krijgt Wilfred een brief van de Belastingdienst. Na een anonieme aangifte door een derde persoon is de man uit Bergambacht als mogelijke fraudeur op de zwarte lijst gezet. Dit is de lijst waar ook de getroffen ouders in de Kindertoeslagenaffaire ook op terecht zijn gekomen. De Belastingdienst laat weten dat er bij Wilfred spoedbeslag is gelegd voor 154.000 euro. Dit houdt in dat zijn gehele vermogen (zijn woning en alle bankrekeningen) in beslag zijn genomen. Volgens Wilfred wordt hierbij geen rekening gehouden met de beslagvrije voet, het minimumbedrag waar wettelijk gezien geen beslag op gelegd kan worden om te kunnen leven.

Hierdoor houden Wilfred en zijn gezin geen cent over. Door het spoedbeslag is er geen beroep mogelijk. 'Van het ene op het andere moment is je hele bankrekening leeg', vertelt hij over de ingrijpende gevolgen van de brief. 'We moesten naar vrienden en familie om geld te lenen om boodschappen te kunnen doen. Van het ene op het andere moment staat het hele leven van je gezin op zijn kop.'

Begin van een gitzwarte periode

Het is het begin van een gitzwarte periode. 'Ze hebben mijn leven tot een hel gemaakt. Ik ben constant aan het werk om mijn hoofd boven water te houden', beschrijft hij zijn leven. 'We zijn de afgelopen vijf jaar een keer op vakantie geweest met het gezin, drie weken naar mijn ouders in Overijssel. Voor de rest kunnen we niets. Volgend jaar gaat mijn tweeling naar de middelbare school. Ik moet nu weer geld lenen om dat te kunnen betalen.'

Wilfred heeft inmiddels de maximale vergoeding gekregen voor de getroffen ouders in de Toeslagenaffaire. Geld dat rechtstreeks is gegaan naar de mensen die hem en zijn gezin hebben geholpen in deze moeilijke tijd. Ook hebben Wilfred en zijn gezin zeer recent een excuus gekregen van het kabinet waarin is bevestigd dat zij niet hebben gefraudeerd.

Het feit is dat Zielman geen strafbare feiten heeft begaan en om die nu te creëren gaat ver

Wat Wilfred is overkomen, komt overeen met wat de medewerkers van de gemeente al in hun e-mailconversatie van 31 oktober 2017 bespreken. De ontvanger van de eerste e-mail, waarin uitgebreid wordt besproken wat de plannen met Wilfred zijn, zegt in een reactie op die e-mail niet achter het plan te staan. 'Ik schrik hier toch wel van en het is strafbaar. Doe voorzichtig', staat in het antwoord te lezen. Bovendien schrijft deze medewerker van de gemeente Lopik dat Wilfred onschuldig is. 'Hij heeft twee onderzoeken gehad waarna de gemeente hem heeft gerehabiliteerd. Het feit is dat Zielman geen strafbare feiten heeft begaan en om die nu te creëren gaat ver.'

De schrijver van de tweede e-mail in de conversatie wil afstand nemen van de hele affaire, zo schrijft deze persoon. 'Als dit naar buiten komt besef dan dat niet Zielman of RCW achter het hekje komen, maar wij en het voltallig gemeentebestuur. En een enorme schadevergoeding, wat deze gemeente financieel niet trekt. Wat te bedenken van een mogelijk familiedrama. Dat wil ik niet op mijn geweten hebben. Dus ik distantieer mij hiervan. Ik vertrek bij de gemeente binnen afzienbare periode en ik wil geen justitie achter mij aan. Dus zorg dat deze correspondentie verdwijnt en nooit meer te traceren is. Alle sporen uitwissen.'

'Besef dat politie en justitie altijd achter de gemeente staan'

De schrijver van de eerste e-mail is er niet van onder de indruk. 'Dit zouden we gezamenlijk aanvliegen en niet afhaken. Maak je om de data en correspondentie geen zorgen. Dat wordt door een professional verwijderd en zien we nooit meer terug. Besef ook dat politie en justitie altijd achter de gemeente staan als overheid. Als we ons plan maar volgen, dan is voor ons alles clean en kraait er geen haan naar.'

Wilfred hoopt dat de nieuwe e-mailcorrespondentie zal helpen om zijn onschuld te bewijzen, maar voor zijn gevoel is hij in Bergambacht al veroordeeld. 'Mensen lezen je veroordeling in de krant en gaan ervanuit dat het waar is. Het is een klein dorp en ik word er echt met de nek aangekeken. In de kerk praat vrijwel niemand met ons. Iedereen ziet mij als een fraudeur.'

De veroordeling en de hele zaak heeft hem zelfs bijna zijn huwelijk gekost. 'Er zijn gelukkig wel mensen in mijn onschuld blijven geloven, zoals mijn ouders en broer. En mijn vrouw, al hebben we wel een moeilijke tijd gehad. Mensen in onze naaste omgeving hebben wel regelmatig tegen mijn vrouw gezegd dat ze van me moet scheiden. Dat is gelukkig niet gebeurd, maar ik heb mijn schoonouders na mijn detentie bijvoorbeeld bijna een half jaar niet gesproken. Gelukkig is dat nu wel redelijk hersteld. Je houdt weinig mensen over als je dit overkomt', zo vertelt Wilfred.

Wilfred heeft inmiddels nog meer steun gekregen, namelijk van oud-collega's uit Lopik. Zij hebben na het ontslag van Wilfred vanuit de gemeente een contactverbod gekregen. Enkele van hen sturen een brief naar zijn voormalige advocaat. Anoniem, uit angst hetzelfde lot te ondergaan als Wilfred. In de brief staat onder meer: 'Na wat er is gepasseerd in de gemeente Lopik laat ons geweten het niet toe om te zwijgen over deze toestanden. De heer Zielman is rechtvaardig en dient met respect te worden behandeld. Hij wordt hedendaags respectloos neergezet als fraudeur maar is onterecht veroordeeld. De daders en fraudeurs lopen hier nog vrij rond!'

'Ik ga nooit meer een misstand melden'

In de brief worden de namen van zeven personen genoemd, die op de hoogte zouden zijn van wat Wilfred door de gemeente Lopik is aangedaan. Het gaat om burgemeester De Graaf, de (oud-)wethouders Spelt en Perlot, de gemeentesecretaris, de leidinggevende van Wilfred aan wie hij diverse memo's stuurde met de misstanden en twee andere medewerkers van de gemeente. Omroep West heeft alle personen die met naam in deze brief genoemd worden en niet meer voor de gemeente Lopik werken benaderd voor een reactie. Zij willen niet met de pers praten, of verwijzen door naar de gemeente Lopik.

Het sterkt Wilfred in zijn onschuld en zijn hoop dat het gerechtshof dit ook zal zien. Wel heeft hij zich voorgenomen om nooit meer aan de bel te trekken, ondanks de verplichting om dit soort gevallen te melden. 'Ik ga nooit meer een misstand melden. Je denkt dat je het goede doet en dat er een regeling is voor klokkenluiders, maar dat is allemaal op niets gebaseerd. Als mensen nu tegen mij zeggen dat ze fraude op het spoor zijn, dan zeg ik: laat ze lekker frauderen. Al gaat het om miljoenen. Het is het niet waard om er iets tegen te doen.'

Heeft u (anonieme) tips over dit onderwerp? Neem dan contact op via chris.van.dijk@omroepwest.nl

Deel artikel: