Wel appen, maar niet kunnen lezen: D66 wil 'taaloffensief' tegen laaggeletterdheid
Veel jongeren kunnen tegenwoordig prima whatsappen, lekker met veel emoticons. Maar een halve pagina tekst lezen op papier en die dan nog goed begrijpen ook? Dat wordt al veel moeilijker, constateert de lijsttrekker van D66 in Den Haag, Robert van Asten. Vandaar dat zijn partij een 'leesoffensief' lanceert. 'Als je niet goed kan lezen, kan je niet goed leven', is de overtuiging van de democraten.
Dat zo'n 'offensief' hard nodig is, blijkt volgens Van Asten uit de cijfers. De leesvaardigheid van mensen in Den Haag gaat achteruit: een kwart van de bewoners is laaggeletterd. In sommige stadsdelen is dat zelfs bijna de helft. Terwijl goed lezen van groot belang is, stelt hij. 'Het heeft invloed op je kansen op een baan, op je gezondheid, en op je financiële zelfredzaamheid. Als je niet goed kan lezen, ben je vatbaarder voor oplichting en phishing, misleiding en nepnieuws. En als je niet in staat bent "moeilijke" brieven te lezen of stukken te begrijpen, worden alledaagse dingen hele grote uitdagingen', aldus het leesoffensief.
Daarom wil D66 dat er in de volgende collegeperiode in iedere Haagse wijk een bibliotheek komt. Tien jaar geleden, toen Den Haag het financieel erg moeilijk had, ging die in sommige wijken juist dicht. Nu, als wethouder, heeft Van Asten er juist een aantal geopend, zoals in Bouwlust. En in Moerwijk gaat er binnenkort weer een open. Daar moet het niet bij blijven, als het aan de partij ligt. In ieder geval moeten er weer bibliotheken bijkomen in Benoordenhout, Mariahoeve, Moerwijk en de Binckhorst - waar komende jaren duizend woningen worden gebouwd.
Bieb is het hart van de wijk
Van Asten benadrukt daarbij dat een bibliotheek tegenwoordig veel meer is dan een sober gebouw waar je een paar boeken ophaalt om thuis te lezen. Ze vormen tegenwoordig vaak 'het hart van de wijk'. Het plan: 'Je kunt er je huiswerk maken, studeren, de krant lezen, boeken lenen, cursussen volgen, lezingen bijwonen en nog heel veel meer.'
Verder wil D66 een 'mobiele bieb' invoeren. Reden daarvoor is dat de leesvaardigheid van jongeren vooral in de vakanties achteruitgaat. Niet naar school, betekent ook vaak niet lezen. Wat is er dan mooier dan dat de boeken letterlijk naar je toekomen? Daarom wil D66 mobiele bibliotheekjes inzetten. Eerder introduceerde de stad al de Strandbieb. Die moet een vervolg krijgen met 'filialen' op de Pier in het Zuiderpark, het Cromvlietpark, de Vlaskamp en Wijkpark de Verademing. 'We moeten daar naartoe, waar de lezers zijn', zegt Van Asten.
Taalachterstanden aanpakken
Daarbij moet het niet blijven. Van Asten ziet dat veel kinderen al aan het basisonderwijs begonnen met een taalachterstand. Niet noodzakelijk omdat ze thuis een andere taal praten, maar vooral omdat thuis gewoon helemaal weinig wordt gepraat, laat staan voorgelezen. 'Als dat niet gebeurt, sta je direct al op achterstand', constateert de lijsttrekker van D66. 'Daarom moeten we ook ouders daar veel meer mee helpen.' Dat gaat straks, als het aan zijn partij ligt, dan ook gebeuren. Bijvoorbeeld door speciale programma's daarvoor - van bibliotheken - uit te breiden.
D66 wil verder een beter en bekender aanbod van taalles en -cursussen. Om dat mogelijk te maken moet er budget van onderwijs naar de bibliotheken en buurthuizen waar professioneel taalles wordt gegeven. Ook zou de partij graag zien dat instellingen, instanties en musea die zich bezighouden met taal en lezen meer gaan samenwerken. Ze moeten een 'leescoalitie' gaan vormen. Die moet ervoor zorgen dat iedereen in de stad in aanraking komt met lezen. Ook bedrijven zouden daaraan moeten meedoen, om de laaggeletterdheid onder personeel weg te werken.
Niet bezuinigen op bibliotheken
Zo kent het offensief in totaal tien voorstellen. Dat kost natuurlijk ook geld. Alleen al het oprichten van een bibliotheek kost grofweg eenmalig een half miljoen euro en dan nog eens jaarlijks een half miljoen euro om 'm in stand te houden. Dit terwijl Den Haag er financieel niet zo goed voorstaat. Als er niets gebeurt, komt de stad de komende periode 19 miljoen euro per jaar tekort. Toch is dit voor D66 een belangrijk punt, aldus Van Asten. 'Wij gaan de komende jaren niet bezuinigen op bibliotheken. Als we niet investeren in lezen, zijn voor we heel slecht bezig voor de Hagenaars.'