Dit is een nieuwsbericht van
Omroep West

'Ouderen in te grote huizen belangrijkste oorzaak woningcrisis'

De belangrijkste oorzaak van de huidige wooncrisis is de geringe doorstroming van ouderen van grote naar kleinere woningen, zoals appartementen. Dat stelt bijna tweederde van de gemeenten in de regio die deelnamen aan een enquête van Omroep West en de NOS. Een gebrek aan sociale huurwoningen wordt genoemd als grootste probleem, het afschaffen van de verhuurderheffing als beste oplossing.

Veel ouderen blijven na het uitvliegen van de kinderen in hetzelfde huis wonen. Alleen, of met z'n tweeën, terwijl er plek is voor een heel gezin. Als zij dat huis zouden verruilen voor een aantrekkelijke kleinere woning, zoals een appartement, komt het oude huis beschikbaar voor een nieuw gezin.

Maar ouderen blijven vaak zitten, omdat er weinig geschikte en betaalbare woningen voorhanden zijn. Hierdoor vindt er te weinig doorstroming plaats en stokt de huizenmarkt, zegt althans 61 procent van de deelnemende gemeenten uit de regio. Hieronder bevinden zich zowel grote als kleine gemeenten. De grootste, Den Haag, noemt dit probleem niet.

Nauwelijks gewezen naar particuliere investeerders, wel naar overheid

Dat gemeenten deze oorzaak – die ook landelijk het meest is te horen – zo vaak noemen, is opvallend. Evenals het feit dat er nauwelijks wordt gewezen naar particuliere investeerders, ondoorzichtige makelaarstrucs en statushouders, terwijl het daar in de politiek en pers wel vaak over gaat. Den Haag, de plek in de regio waar de meeste woningen worden gekocht door beleggers, wijt de crisis als enige mede aan particuliere investeerders.

Als tweede voornaamste oorzaak noemen de gemeenten een gebrek aan regie van de Rijksoverheid. 'De crisis op de woningmarkt kan alleen worden aangepakt als het Rijk veel integraler naar de woningmarkt gaat kijken', zegt bijvoorbeeld de gemeente Bodegraven-Reeuwijk. Het beleid rond ruimtelijke ordening en bijvoorbeeld hypotheek- of spaarrente zou veel meer naast elkaar moeten worden gelegd, om effectieve keuzes te maken. 'Zonder een dergelijke benadering is het op gemeenteniveau dweilen met de kraan open.'

Grafiek: Sjors Hofstede | Omroep West

Tekort aan sociale huurwoningen

Als gemeenten wordt gevraagd wat de drie grootste problemen zijn op de woningmarkt, is 'een tekort aan sociale huurwoningen' het meest gehoorde antwoord: 72 procent noemt dit. Ook landelijk wordt dit probleem veel genoemd, maar minder vaak dan 'een tekort aan koopwoningen in lagere prijssegment'.

Het tekort aan betaalbare koopwoningen wordt in onze regio door de helft genoemd als een van de belangrijkste problemen. Daarachter volgen het ontbreken van genoeg passende woningen voor senioren (39 procent), een tekort aan midden-huurwoningen en een gebrek aan bebouwbare grond (allebei 33 procent).

Grafiek: Sjors Hofstede / Omroep West

Afschaffen verhuurderheffing

Over de meeste oplossingen voor de woningcrisis zijn de gemeenten behoorlijk verdeeld, op één optie na: het afschaffen van de verhuurdersheffing voor woningcorporaties. Door de verhuurderheffing betalen woningcorporaties meer belasting, wat de huurprijzen op zou drijven en het bouwen van sociale huurwoningen minder aantrekkelijk maakt. Liefst 89 procent noemt dit afschaffen als één van de beste oplossingen. De afschaffing van de verhuurderheffing is ook opgenomen in het coalitieakkoord van Rutte IV.

Oplossingen die in de regio meer worden genoemd dan in de rest van het land, zijn het splitsen van grote woningen in kleinere wooneenheden (33 procent) en het ombouwen van kantoorpanden en leegstaande gebouwen tot huizen (28 procent). Geen enkele deelnemende gemeente toont zich voorstander van het omvormen van natuurgebied ten behoeve van woningbouw. Landbouwgrond herbestemmen wordt wel tweemaal genoemd als goede oplossing, in Katwijk en Krimpenerwaard. Het uitkopen van boeren voor meer stikstofruimte lijkt geen thema in onze regio, en wordt niet genoemd.

Grafiek: Sjors Hofstede / Omroep West

Deel artikel: