Van chantage met nepfoto's tot bankpasfraude: zo proberen oplichters jou in de val te lokken

Oplichters hebben een nieuwe truc bedacht, bleek gisteren: ze doen zich steeds vaker voor als medewerkers van de Nationale Postcodeloterij. Oplichters proberen op verschillende sluwe manieren jouw (bank)gegevens te ontfutselen. Om je weer even op scherp te zetten, hebben we een aantal oplichtingstrucs voor je op een rij gezet.

Chantage

Een vorm van oplichting die al langer voorkomt, is chantage. Afgelopen december worden bijvoorbeeld meerdere mensen op Walcheren opgeschrikt door een verdachte e-mail in hun mailbox. Daarin staat dat hun account gehackt is en dat er via de webcam beelden zijn gemaakt waarop seksuele handelingen te zien zijn. Als ze niet willen dat die beelden online komen, moeten ze geld overmaken naar de 'hackers'. De politie waarschuwt om hier niet op in te gaan en ook anderen hiervoor te waarschuwen.

Vriend-in-noodsituatie

Nog een beproefde misdaadmethode is de vriend-in-noodsituatie. De oplichter doet zich voor als vriend, zoon of dochter en zegt dat hij of zij de mobiele telefoon is kwijtgeraakt en een nieuw nummer heeft. Vervolgens probeert de oplichter geld los te peuteren bij het slachtoffer.

In juli vorig jaar werd een 24-jarige Middelburger opgepakt vanwege deze vorm van fraude. De man deed zich telefonisch voor als het kind van de slachtoffers. Hij werd veroordeeld voor oplichting en poging tot oplichting en kreeg zes maanden cel en moest een schadevergoeding van 3.500 euro betalen.

Phishing

Bij deze vorm van fraude lokken criminelen het slachtoffer naar een valse website om gegevens en geld te stelen. Ze hengelen of 'vissen' als het ware naar de persoonlijke gegevens van mensen. Criminelen sturen een e-mail in naam van je bank, een creditcardmaatschappij of een andere instantie en hopen dat je op een link klikt. Soms wordt er gevraagd om je inloggegevens of pincode.

De Nationale Postcodeloterij-oplichters passen phishing toe. De 'gelukkige winnaars' krijgen een telefoontje dat ze 15.000 euro hebben gewonnen en ontvangen daarna een mail met een link. "Nadat mensen op de (phishing)link klikken, wordt ongemerkt toegang verleend tot de bankomgeving van het slachtoffer", schrijft de politie op Facebook. Lees hier hoe ze vervolgens te werk gaan.

Voordoen als bankmedewerkers

Een bekende oplichtingsmethode is de bankhelpdeskfraude. Een oplichter doet zich voor als medewerker van de bank en probeert op die manier geld af te troggelen van het slachtoffer.

Vorige maand werd een Vlissinger aangehouden in een onderzoek naar bankhelpdeskfraude. Hij zou samen met zes andere mannen mensen hebben opgelicht voor meer dan 125.00 euro, ook zouden ze sieraden hebben meegenomen. De mannen deden zich voor als medewerker van een bank.

De verdachten gingen als volgt te werk: voordat ze aan de deur kwamen, werd het slachtoffer gebeld door een zogenaamde helpdeskmedewerker. Die gaf aan dat er problemen waren met de bankrekening en dat er meteen actie nodig was. Op een pinapparaat dat de man aan de deur bij zich had, moest het slachtoffer de pincode intoetsen om de problemen op te lossen. Vervolgens werd er geld van de rekening afgeschreven.

Ook werd vorig jaar een Engelsman aangehouden omdat hij Zeeuwse ouderen dupeerde door met hun pinpas geld op te nemen. Hij deed zichzelf voor als bankmedewerker en haalde in die rol pinpassen op waar hij vervolgens mee pinde. Hij lichtte personen op uit onder meer Goes, Bruinisse, Rilland en Oost-Souburg.

De politie geeft tips om bankfraude te voorkomen. Hieronder hebben we ze voor je op een rij gezet.

In Sint-Maartensdijk geven wijkagenten van Tholen morgenmiddag een babbeltrucvoorlichting. Ze geven daarbij handvaten aan (kwetsbare) burgers om te zien of iemand die aan de deur staat wel betrouwbaar is. Er wordt informatie gegeven over hoe de oplichters te werk gaan en hoe je jezelf hiertegen kunt beschermen. De wijkagenten zijn vanaf 14.00 uur in woonzorgcentrum Maartenshof. Aanmelden is niet nodig.

Artificial Intelligence

De komst van Artificial Intelligence (AI) zorgt voor gevaarlijke ontwikkelingen op het gebied van fraude. Oplichters kunnen bijvoorbeeld zogenoemde deepfakes maken: realistisch uitziende beelden van slachtoffers, die zijn gefabriceerd met behulp van echte foto's en video's op het internet. Daar kan vervolgens mee gechanteerd worden.

Ook kunnen bijvoorbeeld stemmen nagemaakt worden, waardoor de vriend-in-noodsituatie nóg geloofwaardiger wordt.