Geen plek meer in daklozenopvang Utrecht: 'Niemand wordt hier beter van'

Er zijn te weinig plekken in de daklozenopvang in Utrecht. Het plaatsingsspreekuur wordt sinds deze week daarom niet meer gehouden voor mensen die een slaapplek zoeken. Stichting Goud, de belangenbehartiger voor daklozen, maakt zich zorgen. "De maat is vol."

Volgens de gemeente Utrecht zijn er op dit moment 386 plekken in de stad voor dakloze mensen. "We zien dat steeds meer mensen op straat leven en de druk op de opvang neemt toe", zegt de gemeente. "Met de enorme schaarste aan woonplekken én aan de andere kant de enorme toename van mensen die opvang nodig hebben, is er gewoonweg een groot tekort aan opvangplekken."

De gemeente bevestigt dat het plaatsingsspreekuur sinds deze week niet meer gehouden wordt omdat er geen plek meer is. De inloopspreekuren, die twee keer per dag plaatsvinden, gaan wel door. Tijdens die intake wordt er gekeken wat de mogelijkheden zijn voor opvang, bijvoorbeeld bij iemand binnen het eigen netwerk.

Vorig jaar november zaten alle opvangplekken in Utrecht ook vol. Eerder dit jaar zijn er vijftien extra plekken gecreëerd in de bestaande opvangcentra. Maar de gemeente erkent dat dit bij lange na niet genoeg is.

Op straat gezet

Zo hebben afgelopen woensdag vijftien mensen zich gemeld voor een plek in de daklozenopvang. Drie mensen zijn geplaatst bij inloopvoorziening Herstart op de Nieuwegracht, één persoon kreeg een bed toegewezen bij de nachtopvang NoiZ aan de Keulsekade. De andere elf mensen zijn op de wachtlijst geplaatst.

Met name het aantal arbeidsmigranten uit een ander Europees land neemt ernstig toe, ziet de gemeente. Zij komen zonder huis te zitten nadat zij door hun werkgever op straat worden gezet. "Daarnaast is het aantal urgentieverklaringen van mensen die dakloos dreigen te worden explosief gestegen", zegt de gemeente. Dat gebeurt doordat Utrechters na bijvoorbeeld een scheiding, het verlies van een baan of een verslaving in de financiële problemen komen. "Met de huidige oververhitte woningmarkt, is er helaas niet veel nodig om dakloos te raken", erkent de gemeente.

Pleisters plakken

"Het is momenteel vooral pleisters plakken, niemand wordt er beter van", zegt Femke Janssen van Stichting Goud. Zij zegt de gemeente al maandenlang te hebben gewaarschuwd voor de volle opvang. "Maar wat nu is veranderd, is dat mensen die in de reguliere opvang recht hebben om daar te overnachten, daar niet meer terecht kunnen. De druk loopt nu steeds verder op."

Volgens de stichting zit zelfs de 'overstroom-locatie', de opvanglocatie bij de Stadsbrug, helemaal vol. "Momenteel slapen er 44 mensen, terwijl er eigenlijk maximaal 30 mensen kunnen verblijven", zegt Janssen. De stichting plaatste deze week op LinkedIn een bericht dat gericht is aan de gemeente nadat het plaatsingsspreekuur niet meer doorging. Daarin vragen zij de gemeente om directe actie te ondernemen.

Meer geld nodig

"Geen enkele opvang is een fijne plek, omdat je geen basis hebt om een leven op te bouwen", zegt Janssen. Volgens haar is het systeem zo ingericht dat mensen beginnen in de opvang en pas na een paar jaar een woning kunnen krijgen. "Dat komt omdat dakloosheid wordt behandeld als een zorgprobleem, terwijl het eigenlijk een huisvestingsprobleem is."

De gemeente zegt met de betrokken partijen, zoals de opvangorganisaties en de belangenbehartigers, te werken aan een oplossing. Om dat voor elkaar te krijgen, is meer geld nodig. Daarom heeft Utrecht begin dit jaar samen met de andere grote steden Den Haag, Rotterdam en Amsterdam aan de bel getrokken bij het Rijk. "Met elkaar hebben we hetzelfde doel voor ogen en dat is het belang voor de dak- en thuisloze mensen."