'1 aprilgrap professioneler en commerciëler dan ooit'

Oppassen voor grappen en grollen vandaag: het is 1 april. Volgens seniordocent Klinische Psychologie Sibe Doosje van de Universiteit Utrecht zijn de 1 aprilgrappen een "welkome afleiding" - zeker in tijden van crisis. Ook wordt het steeds serieuzer aangepakt.

Er gaan al wat grapjes rond, zo zou Jamin zijn naam veranderen naar Japlus voor meer positiviteit. Ook van de Utrechtse visdeurbel wordt gefluisterd dat het een 1 aprilgrap is, maar dat is toch echt herhaaldelijk ontkend door de gemeente en het waterschap.

Welke berichten zijn verder verdacht? Hans Kazan die Client Happiness Manager wordt bij een softwarebedrijf, Domino's dat stopt met ananas op pizza en Pieter Omtzigt die zijn baan als Tweede Kamerlid verruilt voor een functie in de Jeugdzorg. Burgemeester Sjors Fröhlich twittert over het nieuwe "mobiele gemeentehuis" in Vijfheerenlanden.

En RTV Utrecht was vanmorgen zelf nog even middelpunt van een Photoshop-grap rond Dirk Kuyt, die spitsentrainer zou worden bij FC Utrecht...

Corona

Vorig jaar, toen het coronavirus de samenleving net in zijn greep had, leek er wat minder ruimte voor 1 aprilhumor te zijn. Zelfs het Jeugdjournaal sloeg een jaar over, terwijl het normaal elk jaar een grap verstopt tussen het normale nieuws.

Of er na een jaar corona weer meer ruimte is voor humor, durft Doosje, die de impact van humor op het welzijn onderzoekt, niet te zeggen. "Daarvoor zou ik moeten weten hoeveel grappen er vorig en dit jaar precies worden gemaakt. Maar wat ik wel weet, is dat we meer aan de coronacrisis zijn gewend en dat we daardoor waarschijnlijk meer durven. En dat humor altijd welkome afleiding biedt."

Andere vorm

Wat opvalt is de veranderende vorm waarin 1 aprilgrappen worden gegoten. Vroeger bleven ze overwegend tussen de maker en het 'slachtoffer', of binnen het gezin of bedrijf. "Toen waren het voornamelijk practical jokes, waarbij mensen bijvoorbeeld op pad werden gestuurd om niet-bestaande producten te halen."

Nu besteden grote bedrijven tijd en dus geld aan een goed geschreven persbericht over iets dat niet waar is. "De 1 aprilgrappen van nu zijn professioneler en commerciëler dan ooit." Doosje noemt Domino's als voorbeeld, dat van de gelegenheid gebruikmaakt om "slimme reclame" voor het bedrijf te maken.

Pizza zonder ananas

Pizzaverkoper Domino's maakte gebruik van de discussie over ananas op pizza, door te melden dat ananas van het menu verdwijnt. Om de grap kracht bij te zetten biedt het bedrijf sinds de bekendmaking van vorige week inderdaad geen ananas meer aan. "Maar dat verandert vanaf donderdag weer", zegt een woordvoerder, die de grap "nu al geslaagd" vindt. "Ik krijg al een paar dagen telefoontjes van klanten of het echt waar is. En op sociale media gaat de discussie ook los", zegt ze.

"De vorm van de 1 aprilgrap verandert ook mee met de samenleving", verklaart Doosje. "Doordat iedereen nu op sociale media zit, worden de 1 aprilgrappen daar ook gemaakt. Pas als een grap media-aandacht heeft gehad, lijkt hij geslaagd." Zelf heeft Doosje nog niet op een 1 aprilgrap gebroed, vertelt hij. "Maar ik hoop dat er zoveel mogelijk grappen worden gemaakt. Want: hoe meer humor, hoe beter."