Fietsersbond over stijging aantal omgekomen fietsers: 'Infrastructuur verbeteren'

De bijna verdubbeling van het aantal fietsers dat in Overijssel om het leven kwam bij een verkeersongeluk is een duidelijk signaal dat het snel beter moet met de infrastructuur. Dat zegt directeur Esther van Garderen van de Fietsersbond. Volgens haar is tachtig procent van de fietspaden in Overijssel niet in orde.

Het CBS publiceert vandaag cijfers over het aantal verkeersdoden vorig jaar. In Overijssel verloren vorig jaar 63 mensen het leven in het verkeer. Onder hen 28 fietsers. Met dat aantal verdubbeld fietsers dat om het leven kwam bijna ten opzichte van 2021 (toen 10).

Volgens van Garderen van de Fietsersbond zijn de fietspaden niet 'vergevingsgezind genoeg'. Daarmee bedoelt ze dat de fietspaden te smal zijn. "Als het autogebruik groeit, dan komen er ook meer wegen. We hebben voor de fietsers een achterstand in de infrastructuur.

Levensgevaarlijke oversteekplaatsen

Een belangrijke oorzaak van het hoge aantal verkeersdoden onder fietsers zijn de gelijkvloerse kruisingen op met name provinciale wegen. "Overijssel heeft nog veel gelijkvloerse kruisingen. Levensgevaarlijk", zegt de directeur van de Fietsersbond. Een oplossing is volgens haar de snelheid verlagen naar 60 kilometer per uur op dergelijke provinciale wegen.

Ook de snelheid binnen de bebouwde kom moet omlaag vindt de bond. Als het aan van Garderen ligt verlagen veel meer gemeenten de snelheid. Met de snelheidsverlaging en de aanpassing van de infrastructuur kunnen gemeenten volgens de directeur een voorbeeld nemen aan Utrecht. Daar is het aantal ernstige ongelukken waarbij fietsers zijn betrokken met 40 procent gedaald.

En de fietser zelf dan?

In de cijfers valt op dat er veel 75-plussers onder de fietsende verkeersslachtoffers zitten. Van Garderen: "Mensen zijn langer vitaal en fietsen dus langer door. De 75-plussers die nu om het leven kwamen, zouden vroeger misschien niet meer hebben gefietst."

Daarmee komt ze op de nieuwe ontwikkeling van de e-bike die volgens sommigen bijdraagt aan het aantal ongelukken. De directeur van de Fietsersbond reageert daar fel op: "De SWOV (Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid, red.) heeft daar onderzoek naar gedaan en er is geen aanwijzing voor dat de elektrische fiets in dit verband extra gevaar oplevert." Een stijging van het aantal ongelukken met e-bikes is volgens haar te verklaren door de groeiende populariteit van de trapondersteunde fiets. "Als er daarvan meer op de weg zijn gebeuren er nou eenmaal meer ongelukken mee."

"Niet gevaarlijk, wel kwetsbaar"

Het hogere aantal dodelijke slachtoffers betekent niet dat fietsen op zich gevaarlijker is geworden, vindt fietsburgemeester Marijn de Vries uit Zwolle. "Fietsen is gezond, en voorkomt allerlei andere problemen. Maar je ziet aan de cijfers wel dat fietsers behoorlijk kwetsbaar zijn in het verkeer, en daar moeten we met elkaar wat aan doen."

Snelheidsverschil

Het aantal vijfenzeventigplussers dat overlijdt in het verkeer is flink gestegen. Maar dan gaat het om een groep die vroeger helemaal niet meer aan het verkeer deelnam, en nu wel. Daarom zie je ze nu ook terug in de sterftecijfers, denkt Marijn: "Ouderen voor wie een gewone fiets te zwaar wordt, kunnen nu dankzij de elektrische fiets wel weer de weg op. Dat houdt je fit en vergroot je wereld. Maar die groep is ook kwetsbaar".

"Het snelheidsverschil met een gewone fiets is wel groot, dat realiseert niet iedereen zich", ziet Marijn. "Daar moet je echt aan wennen. Je bent eerder bij een kruising, of gaat te hard een bocht in. Dat geldt ook voor scholieren met een elektrische fiets. En het is ook wennen voor automobilisten, die zijn ook verrast door een fietser die sneller op de kruising is dan verwacht. Ook onze fietspaden zijn niet berekend op de grote aantallen fietsers en de verschillende snelheden."

Cursus

Eigenlijk zou iedereen die met een elektrische fiets op pad gaat eerst een training of cursus moeten volgen, denkt Marijn: "Dat wordt dan gezien als suffig, of betuttelend, maar je hebt toch een ook een autorijbewijs nodig, of een scooterrijbewijs. Ik hou er niet van om dingen te verplichten, maar je kunt er wel over nadenken hoe je dat aantrekkelijk maakt. Want mensen moeten niet bang worden om op de fiets te stappen, laten we vooral kijken hoe we met zijn allen kunnen blijven fietsen op een veilige manier."