In heel Overijssel ook in 2022 minder bussen, Zwolle en Deventer 'onaangenaam verrast'
Keolis rijdt naar verwachting ook volgend jaar een soort corona-dienstregeling: in Overijssel rijden daardoor - net als nu - tot tien procent minder bussen dan normaal. En dat is dan in een gunstig scenario. Want als het Rijk de coronasteun voor het openbaar vervoer afschaft, ziet Keolis zich gedwongen zijn dienstregeling in het noordwestelijk deel van de provincie nog veel verder uit te kleden. Zwolle en Deventer noemen dat scenario 'onbespreekbaar'.
Vervoerders, provincies en kabinet praten vandaag over het verlengen van die coronasteun voor het openbaar vervoer. Daar hangt dus veel vanaf. Want omdat er nog steeds veel minder mensen met het openbaar vervoer reizen dan voor corona, loopt Keolis volgend jaar naar schatting zo'n 9 miljoen euro aan reizigersinkomsten mis. En dat alleen al in de regio IJssel-Vecht, bestaande uit het noordwesten van Overijssel en de Veluwe.
Gat van 4,5 miljoen
Door te snijden in de dienstregeling (8 procent minder ritten) vangt Keolis dat tekort (ook nu al) voor de helft op. Maar als het rijk de coronasteun voor het OV afbouwt of afschaft, ontstaat opnieuw een gat, van 4,5 miljoen euro.
Keolis kan dat onder meer opvangen door de dienstregeling nog verder te versoberen, tot 17 procent minder ritten dan normaal. Dat noemt het bedrijf in haar plannen voor 2022 het worstcasescenario. Maar zover is het nog niet. Volgens Keolis lijken de reizigers juist sneller terug te keren dan verwacht. Als dat doorzet, kan Keolis zijn dienstregeling ten opzichte van nu opschalen.
Onbespreekbaar
Zwolle en Deventer noemen het zwartste scenario in een gezamenlijke reactie 'onbespreekbaar'. Ook Keolis wil het zwartste scenario liever niet, zegt accountmanager voor Overijssel, Robert Oude Elberink.
Maar als de coronasteun vanuit het rijk onverhoopt vervalt en gemeenten en provincie niet willen dat er verder wordt afgeschaald, dan moeten ze de knip trekken. "Dan moet er op de een of andere manier geld bij", zegt Oude Elberink. Voor Overijssel komt dat voor het OV in de regio IJssel-Vecht al snel neer op twee miljoen euro.
Reizigersorganisatie ROCOV schreef de gemeenten, na het bekend worden van de plannen (bestaande uit drie scenario's), een brandbrief. ROCOV schrijft daarin zich 'ernstig zorgen te maken over de toekomst van het openbaar vervoer'.
Zwolle en Deventer onderschrijven die zorgen, en delen de zienswijze van ROCOV 'volledig', schrijven zij op hun beurt in een brief aan de provincie: "Naar onze mening is afschaling niet de juiste maatregel om meer mensen in het OV te krijgen."
'Beter afgestemd'
Maar wat houden die versoberingen dan in? Qua aantallen ritten is het vergelijkbaar met nu, want ook nu al rijdt Keolis acht tot tien procent minder ritten dan normaal. "Er zullen ten opzichte van het huidige aanbod vooral wat verschuivingen plaatsvinden, waardoor het aanbod beter is afgestemd op de behoefte van de reiziger", zegt Oude Elberink.
De hardste klappen vallen daarbij weliswaar in het Gelderse gedeelte van de regio waar Keolis de OV-diensten verzorgt, maar ook in Overijssel zal het snijden in het aanbod merkbaar zijn. En dan vooral in de steden.
Geen bus op late avond
In Deventer en Zwolle rijdt op een enkele buslijn na géén bus meer na tien uur 's avonds. Volgens Keolis reizen er vanaf dat tijdstip 'in de meeste gevallen' tussen de nul en twee reizigers per rit - en was dat nota bene vóór corona.
De twee steden gaan met het schrappen van die late busdiensten alleen akkoord als er een vangnet komt: vraag-afhankelijk vervoer. Ook hier geldt: voor niets gaat de zon op. Zonder geld, geen vangnet.
Minder vaak een bus
Ook in het weekend wordt het een en ander versoberd. Vooral in Deventer gaat op een heel aantal lijnen de frequentie terug naar eens per uur (nu nog eens per halfuur). Dat geldt ook voor enkele lijnen in Zwolle. De zaterdagse busverbinding tussen Dedemsvaart, Zwolle en Elburg gaat de helft minder vaak rijden.
Daarnaast gaat het mes in scholierenlijnen, zoals die van Dedemsvaart naar Zwolle en diverse lijnen tussen de Veluwe (Apeldoorn, Nunspeet en Heerde) en Zwolle worden opgeheven. 'Ze zijn niet langer nodig om de reguliere lijnen te versterken', schrijft Keolis in haar plannen. Ook gaan er op bepaalde lijnen minder vaak bussen rijden (bijvoorbeeld eens per halfuur in plaats van eens per kwartier).
Zwartste scenario
In het worstcasescenario verschraalt de dienstregeling verder en worden zelfs lijnen helemaal opgeheven. Streeklijnen 161 (tussen Deventer en Zwolle) en 166 (Raalte-Zwolle) komen dan te vervallen, terwijl ook lijn 160 (tussen Deventer en Bathmen) op zondag verdwijnt. Stadslijn 1 in Zwolle en lijnen 1 en 5 in Deventer rijden dan nog maar eens per halfuur, in plaats van elk kwartier. Op de lijn Zwolle Meppel gaat de frequentie juist omhoog.
Het worstcasescenario gaat alleen in als het Rijk de stekker trekt uit de coronasteun voor het openbaar vervoer en de provincie en gemeenten geen extra geld uittrekken. Keolis verwacht binnen een maand duidelijkheid.