In de voetsporen van Darwin: Fennardie kookt en werkt twee jaar op zee
Terwijl de meeste mensen werken in een kantoorpand, is voor kok Fennardie Bosma uit IJmuiden het historische zeilschip De Oosterschelde haar werkplek. Binnenkort stapt ze aan boord om voor alle gasten en hun personeel te koken. Het schip maakt een wereldreis van twee jaar, waardoor Fennardie op bijzondere uithoeken in de wereld komt.
Het schip zal in twee jaar ongeveer dezelfde route volgen die Darwin in de negentiende eeuw aflegde toen hij zijn ontdekkingen deed over de evolutie van mensen en dieren. Met 32 etappes gaat De Oosterschelde van augustus 2023 tot juli 2025 naar bestemmingen als Kaapverdië, Brazilië, Chili en de Galapagoseilanden. "Je maakt een soort wereldreis."
Een historisch zeilschip als werkplek
De Oosterschelde is een driemaster van zo'n vijftig meter lang dat van alle gemakken is voorzien. "Als je met het trappetje het dek afloopt, kom je in een prachtige salon", vertelt Bosma. In deze salon is een televisie, een open haard en zelfs een piano. "Helaas kan ik niet spelen", zegt ze lachend.
Bosma werkte al eerder op het schip: ''Ongeveer tien jaar geleden werd ik getipt over een wereldreis met de Oosterschelde. Sindsdien ben ik ingestapt en zijn we alle vijf de continenten afgegaan."
Eigen recepten
Bosma verzorgd als scheepskok samen met een andere kok alle maaltijden tijdens de reis. Ze bakt brood, zorgt voor het diner en bakt cakes, want even van boord gaan om bij een bakker wat te halen zit er tijdens de reis niet in.
Het bedenken van de inkopen is soms dan ook moeilijk: ''Ik gooi mijn eigen winkeltje vol, dus ik heb zelf een voorraad en mijn eigen recepten. Gelukkig heb ik wel altijd genoeg. En anders gebruik je het anders, dat lost zichzelf dan weer op."
Bosma komt dan ook niets te kort op het schip. Haar keuken, een historische kombuis, heeft alles wat ze nodig heeft. "Ik heb hier goede apparatuur en zelfs een afwasmachine."
Het leven aan boord
In totaal zijn er 32 mensen aan boord, waarvan 24 gasten. De gasten die met het schip meevaren, zijn vaak avontuurlijke mensen die tijdens de reis meedraaien als zeevaarders, vertelt Bosma. "Het zijn hele vrolijke mensen die van avontuur houden, maar er gaan ook jonge wetenschappers mee die hun onderzoeksprojecten uitvoeren."
De Oosterschelde vaart de komende twee jaar de wereld rond en Bosma verblijft en werkt er steeds zes weken. Zo gaat ze in oktober met het vliegtuig naar Brazilië, waar ze op het schip stapt om te werken. Na zes weken werken op het schip, zit je een paar weken thuis, daarna vlieg je weer naar een ander land waar het schip ligt. Zo wisselen de koks elkaar af.
Tijdens haar werk kookt Bosma voor zowel de bemanning als de passagiers. "Ik maak in feite wat je thuis ook zou maken. Denk aan pasta, aardappelen, vlees en groenten of iets met rijst." Wel hangen de maaltijden af van het weer. "Als het slecht weer is kook ik iets anders dan wanneer het zonnig is."
Als scheepskok maak je lange dagen van soms wel twaalf uur. In de uren dat Fennardie niet hoeft te werken, kruipt ze het liefst haar bed in of gaat ze een boek lezen. "In de middag trek ik mij meestal even terug, maar 's avonds ben ik er weer en praat ik met de gasten."
Je hebt een soort overlevingsdrang en mensen willen er het leukste van maken. Ik heb eigenlijk nog nooit iets vervelends mee gemaakt qua sfeer of spanning
Afgesloten van de wereld
Dat de scheepskok tijdens haar werk op het zeilschip even afgesloten is van de wereld noemt ze fantastisch: "Je hebt geen internet en geen bellers. Je wereld wordt dan echt klein, omdat je alleen de gasten en bemanning om je heen hebt. Daar beleef je alles mee, dat is heel speciaal."
Hoewel de bemanning en gasten continue samen zijn voor een lange tijd, vindt Bosma dat de sfeer altijd goed is: "Je hebt een soort overlevingsdrang en mensen willen er het leukste van maken. Ik heb eigenlijk nog nooit iets vervelends meegemaakt qua sfeer of spanning."
De gasten die aan boord komen, kennen elkaar nog niet, maar leren elkaar aan boord heel goed kennen: "Daardoor krijg je een hele hechte band met elkaar." Daarnaast krijg je ook een sterk groepsgevoel, merkt de scheepskok. "We hebben weleens een muur van wind gehad, waardoor het zeil de andere kant op klapte. Toen brak er iets van het schip en dat was best wel spannend. Dan moet je de boel weer oplappen. En dat moet met elkaar, want de hulp is ver weg als je op een schip zit."
Als ik terugkom is het altijd weer even moeilijk, dan ben je alleen en valt je zorgtaak weg terwijl je al die tijd mensen om je heen hebt gehad
Weer alleen thuis
Als Fennardie weer thuis komt nadat ze zes weken heeft gewerkt, is het altijd weer wennen. "Als ik op het schip ben, mis ik thuis niet. Als ik terugkom is het altijd weer even moeilijk, dan ben je alleen en valt je zorgtaak weg terwijl je al die tijd mensen om je heen hebt gehad. Die omschakeling is heel abrupt, ik heb echt een paar dagen nodig om even bij te komen."
In augustus vertrekt het schip de Oosterschelde en in oktober zal Fennardie opstappen om voor iedereen aan boord te koken.