Huisartsen in de Noordkop luiden noodklok over tekort: "Het zou levens kunnen kosten"

Er is een groot tekort aan huisartsen in de provincie, vooral in de Kop van Noord-Holland is de situatie nijpend. Dat zorgt voor schrijnende gevallen waarbij mensen geen huisarts kunnen bereiken als ze die nodig hebben. Huisartsen waarschuwen: als er niets gebeurt, kunnen er mensen onnodig overlijden. Eline Boshuizen is voor NH Nieuws in de zorgen rond het huisartsentekort gedoken en maakte er een documentaire over.

Nu al zijn er te weinig huisartsen in de regio. Pas afgestudeerde huisartsen willen liever werken in de randstad waar ze ook hun studie hebben gevolgd, en bovendien gaan ze eerder voor parttime banen. In hun eentje een praktijk overnemen, en dan ook nog in de Noordkop, is niet waar ze voor kiezen. Een probleem, want de huisartsen die er nu werken, hebben het al heel druk en bovendien gaan in de komende jaren veel huisartsen met pensioen.

Onderzoeksinstituut Nivel heeft voorspeld dat in 2028 in nagenoeg alle gemeenten een ernstig tekort aan huisartsen zal zijn. Binnen zes jaar gaat namelijk 30 procent van de huisartsen met pensioen. En er is geen capaciteit om dit op te vangen.

Dat is nu ook al te merken als een huisarts besluit met pensioen te gaan, of zelfs als er kortdurend een vervanger nodig is. "Huisartsen vinden het moeilijk om bijvoorbeeld een vakantiewaarnemer te vinden", weet huisarts Theo van Esch uit Petten, "dus als je met vakantie wil is het moeilijk om een dokter te vinden die voor je wil werken."

Oud-huisarts Prudence Rümke had haar praktijk in Nieuw Den Helder en ging voor de zekerheid al ruim op tijd op zoek naar een vervanger. Maar die vond ze niet. Uiteindelijk ging ze in zee met het commerciële bedrijf Co-Med, die werkt met wisselende huisartsen en patiënten digitale consulten laat houden met huisartsen die op afstand werken.

Maar patiënten zijn niet tevreden en doen tegenover NH Nieuws en op sociale media hun beklag over de praktijken van Co-Med in Den Helder, Anna Paulowna en Breezand. Ook bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd zijn meerdere klachten binnengekomen. Tot nog toe 51. Vaak gaan de klachten over onbereikbaarheid en afwezigheid van artsen, al waren over de praktijken in Anna Paulowna en Breezand ook voor de overname van Co-Med al klachten.

Laatste levensfase

"De verhalen die bij ons binnenkomen zijn echt wel heel schrijnend", zegt ook Leonie van den Hoek van huisartsenorganisatie HKN. "Van patiënten in de laatste levensfase die de huisarts niet kunnen bereiken. Van patiënten met psychische problemen die andere hulp nodig hebben, maar geen verwijzing van hun huisarts kunnen krijgen. Mensen met allerlei kwalen die met hun handen in het haar zitten, maar geen contact met de huisarts kunnen krijgen."

In uiterste gevallen bellen mensen dan maar de huisartsenpost of zelfs het noodnummer. "We hebben heel veel patiënten, dagelijks eigenlijk, van met name de Co-Medpraktijken die de huisartsenpraktijk niet kunnen bereiken of geen afspraak kunnen maken en dan maar ons bellen", zegt Van den Hoek. "We zijn er eigenlijk voor spoedeisende zorg, maar omdat we weten hoe moeilijk het is, helpen we toch mensen die eigenlijk op de dagpraktijk thuishoren."

Probleemgevallen

Co-Med nam de afgelopen jaren 24 praktijken over, voornamelijk de 'probleemgevallen' waarbij het vinden van opvolgers maar niet wil lukken. Directeur Guy Vroemen erkent dat het niet altijd goed is gegaan, maar geeft aan dat het ook voor hen lastig is huisartsen te vinden. "Als we klei hadden en artsen konden boetseren, deden we het, maar ze zijn er gewoon niet."

De zorgen blijven en kan dramatische gevolgen hebben, waarschuwt Leonie van den Hoek van huisartsenorganisatie HKN: "Dat betekent dat de kwaliteit van zorg ver onder het niveau zakt van wat we daar in Nederland over afgesproken hebben. Dat betekent ook dat patiënten te weinig zorg krijgen en daardoor ook schade kunnen ondervinden. En als dingen helemaal niet behandeld worden, zou het in theorie kunnen dat het levens gaat kosten."