Poolonderzoeker over klimaatrapport: 'Ik vraag me af wat we aan het doen zijn'

Er is geen reden meer tot positiviteit als het om het klimaat gaat, volgens Maarten Loonen. De poolonderzoeker van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) is op het Noorse eiland Spitsbergen en ziet daar de klimaatverandering voor zich.

'Hier op Spitsbergen gaat het veel sneller, dat heet de arctische versterking. Juist hier is het ijs opgeschoven naar het noorden, waardoor de hele winter het warme oceaanwater de pool verwarmt. Ieder jaar vaar ik hier op een plek waar het jaar ervoor een gletsjer was', vertelt Loonen. 'En dat gaat nu al twintig jaar.'

Gevolgen overduidelijk

De gevolgen van klimaatverandering zijn volgens hem overduidelijk, daarom vindt hij het klimaatrapport meer dan terecht. 'Ik word er tegelijk ook een beetje moedeloos van, het is ongelooflijk hoe slecht de boodschap overkomt. Ik ben zwaar teleurgesteld hoe in Nederland de politiek, vooral aan rechterzijde, er nog nauwelijks aan wil geloven.'

Als wetenschapper is hij samen met anderen al jaren bezig met dit onderwerp. 'We voelen ons roepende in de woestijn, omdat het - ook nu nog - op alle manieren wordt ontkend.'

'Wij zitten aan de knop van de oorzaak. Er wordt gepraat over technologische oplossingen of dat de natuur niet te bedwingen is, maar wij veroorzaken het en wij vertikken het om er iets aan te doen. Ik vraag me af wat we aan het doen zijn met z'n allen.'

'Wij sturen de rekening'

Toch is alle hoop nog niet verloren, volgens Loonen. 'We gaan niet met z’n allen dood', zegt hij lachend. 'We vinden een manier om te overleven. Het is alleen zo dat het heel veel geld gaat kosten en hoe langzamer het gaat, hoe meer dat wordt. Wij sturen de rekening naar onze nakomelingen.'

Het grootste gevaar voor Nederland is de zeespiegelstijging. 'Dat is een sluipmoordenaar, maar de wake-upcall zit hem in het extreme weer dat we aan alle kanten zien. De boodschap is al zo vaak verteld en staat nu keihard in het IPCC-rapport, maar iedereen wil een positief verhaal horen. Het is niet meer positief.'

Actie nodig

We moeten volgens hem wat van de pijn op ons nemen en stappen gaan zetten. 'We hebben actie nodig, ook als het ten koste gaat van onze luxe. Ieder van ons moet zoeken naar een eenvoudiger leven met minder energieverbruik.'

Het grote plan daarvoor moet van de overheid komen, maar iedereen kan eraan bijdragen. 'Zonnepanelen, minder warm douchen, de verwarming een graadje lager, meer vegetarisch eten. Het zijn allemaal stappen die in de toekomst de schade iets zullen verminderen.'