Onderzoek naar moslims onder de loep

Het Sociaal en Cultureel Planbureau kwam gisteren met een nieuw onderzoek over de moslim in Nederland. Wat blijkt? Het geloof is nog altijd erg belangrijk voor moslims. De tweede generatie moslims gaat zelfs vaker naar een moskee dan voorheen. In verschillende berichten in de media verscheen de kop: 'Nederlandse moslim religieuzer'. Maar dat klopt niet, twiterde moslimdeskundige Martijn de Koning. Dergelijke eenduidige conclusies zijn volgens hem te kort door de bocht. "Dit onderzoek is een vat vol tegenstrijdigheden", zegt De Koning. "Maar dat is juist goed."

Het onderzoek zelf heeft wel een aantal interessante bevindingen. Naast het toegenomen moskeebezoek zijn er opmerkelijke verschillen tussen Turkse en Marokkaanse moslims en voelen moslims die meer belang hechten aan het geloof zich sterker verbonden met het land van herkomst dan met Nederland. Voor alle onderzoeksbevindingen verwijzen we je graag naar het volledige rapport 'Moslim in Nederland 2012' (.pdf). Want zelfs het officiële persbericht of het artikel op nos.nl zijn niet genoeg om het volledige plaatje te snappen, aldus De Koning.

De Koning schreef een reflectiehoofdstuk bij het onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Volgens hem zijn er, als we het over moslims in Nederland hebben, meerdere aannames en tegenstrijdigheden die het trekken van eenduidige conclusies moeilijk maakt. Toch heeft het onderzoek van het SCP een aantal zaken onderzocht dat voorheen onderbelicht was.

Vier vragen aan Martijn de Koning:

Waar gaat het mis in de media?

Ten onrechte werd er in de media gesuggereerd dat de Nederlandse moslim religieuzer is geworden. Er zijn volgens De Koning meer aannames die niet of maar ten dele kloppen.

Wat voor kennis levert het nieuwe SCP-onderzoek op?

Het SCP heeft een aantal criteria meegenomen dat in eerdere onderzoeken ontbrak. Bijvoorbeeld internetgedrag. Dat zou een grote invloed hebben op de geloofsbeleving van moslims. Tegen de trend in zijn ook moslims van de eerste generatie meegenomen in het onderzoek.

Wat moet anders of beter?

Het SCP is te veel gefocust op de vraag of moslims meer of minder religieus zijn. Omdat er zoveel factoren meespelen, is die vraag volgens De Koning minder relevant. Er zijn zoveel tegenstrijdigheden dat die vraag niet goed beantwoord kan worden.

Welke moeilijkheden komen er op je pad als onderzoeker?

Bij onderoek naar moslims in Nederland is er een aantal zaken waar je tegenaanloopt. Zo is het onderwerp door de maatschappelijke discussie over moslims beladen. "Ben je moslim?" is een hele andere vraag dan "Ben je christen?", omdat er over die laatste groep niet of nauwelijks een publiek debat is. "Je weet dus eigenlijk niet goed wat je onderzoekt", aldus De Koning.

Door: Emil