Jacco Eltingh
Aangepast

Ook zij sporten met astma: 'Ik was zo benauwd dat ik de bal miste'

Chris Froome is positief getest bij een dopingtest. Niet voor epo of steroïden, maar een te hoge waarde salbutamol: een astmamedicijn dat je luchtwegen wijder maakt. De tourwinnaar zegt zelf dat hij tijdens de Vuelta erg veel last heeft van zijn luchtwegen en daarom het medicijn gebruikt.

De longziekte is absoluut niet zeldzaam onder topsporters. Volgens een onderzoek van de University of Western Australia gebruikt 8 procent van alle Olympische sporters medicijnen tegen astma. Opvallend is dat dit vooral gebeurt onder sporters die een goede conditie nodig hebben: fietsers, zwemmers en schaatsers bijvoorbeeld. In Nederland hebben sporters als Erben Wennemars, Maartje Goderie en Marleen Veldhuis last van astma.

Probeer zelf maar eens met 30 graden te fietsen.

Sportarts Guido Vroemen

Als je kijkt naar de enorme hoeveelheid zuurstof die een topsporter gebruikt, is het niet gek dat hij of zij last krijgt van de luchtwegen, zegt sportarts Guido Vroemen. "Vooral duursporters sporten op hoge intensiteit: soms ademen ze bijna 200 liter lucht per minuut in. Daardoor kunnen je luchtwegen geprikkeld en uitgedroogd raken, en dan vernauwen ze."

Ook de omstandigheden waarin de sporter moet werken hebben een grote invloed op hun luchtwegen. Droge lucht prikkelt je slijmvliezen, maar ook koude of warme lucht kan ze aantasten. "Probeer zelf maar eens met 30 graden te fietsen", zegt Vroemen. "Alles droogt dan uit. Bij een wielerwedstrijd als de Vuelta is de lucht ook erg warm en droog."

De gouden generatie van het Nederlandse tennis: Richard Krajicek, Jacco Eltingh, Stanley Franker, Paul Haarhuis en Jan Siemerink

Jacco Eltingh was zo astmatisch dat hij werd afgekeurd voor militaire dienst. Omdat hij ook allergisch was voor pollen en huisstofmijt had hij vooral in het voorjaar last van zijn luchtwegen. Toch behaalde hij een toppositie in het Nederlandse tennis.

"Bij de Zuid-Europese wedstrijden ga je eigenlijk het voorjaar achterna", zegt hij. "Ik kan me een keer in Rome herinneren dat ik zo benauwd was dat ik naast de bal sloeg. Ik kon niet meer normaal functioneren."

Volgens Eltingh is het vooral een kwestie van je limieten kennen. "Ik wist op een gegeven moment in welke perioden ik last had van astma. In die periodes probeer je dan extra fit te zijn, en je probeert bepaalde regio's te mijden. En je kunt een voordeel hebben van bepaalde medicatie."

Over die voordelen is dus veel gedoe: critici van Froome denken dat je beter presteert als je meer luchtwegverwijders gebruikt. "De onderzoeken zijn hier onduidelijk over", zegt Vroemen. "Maar als je luchtwegen niet vatbaar zijn voor de prikkeling staan ze gewoon open. En verder dan open kan niet."

Hinkelien Scheuder

Een zwembad met chloor is ook zo'n voorbeeld van een ongezonde omgeving voor sporters. Hinkelien Schreuder was Olympisch zwemmer en had sports induced-astma. "Dat betekent dat hard trainen in een chlooromgeving effect heeft op de longen en het luchtwegsysteem."

Schreuder heeft daar al last van sinds haar 11e en dat kwam dus naar voren tijdens zwemtrainingen. "Naarmate ik meer in zo'n omgeving bewoog, is het effect extremer geworden. Ik had er medicijnen voor, een onderhoudsdosis waardoor je beter bestand bent tegen infecties. Die inhaleerde ik elke dag, altijd als ik in training was."

Dat was best een belemmering. "Het is een factor waar je rekening mee moet houden in je trainingsbelasting. Wanneer je dat niet goed genoeg doet, wordt bijvoorbeeld bronchitis of longontsteking een belemmerende factor. Zo heb ik tot twee keer toe m'n rib gebroken door heftige hoesten."

Sports induced asthma komt volgens Schreuder veel voor bij zwemmers en schaatsers. "Een chlooromgeving is gewoon niet de meest gezonde lucht om hard te trainen. Net als de kou voor schaatsers niet gezond is. Het vormt gewoon een aanslag op je luchtwegen."

Astma is niet een vrijbrief om de regels te overtreden.

Oud-proftennisser Jacco Eltingh

Toch ziet Eltingh het feit dat Froome astma heeft niet als een goed excuus. "Als je met de toegestane hoeveelheid medicijnen minder goed presteert, dan moet je het daar maar mee doen. Astma is niet een vrijbrief om daar overheen te gaan. Je hebt je aan de regels te houden."

"Aan de andere kant vind ik wel dat de organisatie heel zorgvuldig te werk moet gaan. Ze zouden bijvoorbeeld moeten kijken of dit niet toevallig een periode is waarin Froome erg veel last heeft van astma. Er moet goed worden gekeken, voordat hij aan de schandpaal wordt genageld en er achteraf niets aan de hand blijkt."

Deel artikel: