Stephan Vegelien
Stephan Vegelien
Het openbaar maken van persoonlijke gegevens van mensen online, het lijkt de gewoonste zaak van de wereld geworden sinds de protesten in Charlottesville. In jargon heet dat openbaar maken doxing.
Foto's van neonazi's worden online gezet, met maar één vraag: wie weet wie het zijn? Doxing is een belangrijk middel geworden voor politieke activisten. Zowel links op het politieke spectrum, als rechts.
Maar mag je persoonsgegevens zomaar online zetten?
"Je mag niet zomaar iemands gegevens publiceren", zegt juridisch adviseur Jasper Jansbeken van ICTRecht. "Die kunnen worden misbruikt. En als het online staat, dan is het niet zomaar weg te halen. Als slachtoffer word je erdoor achtervolgd. Mensen weten je makkelijk te vinden, ook als ze je willen bedreigen."
Het Twitter-account Yes, You're Racist roept mensen op om te helpen alle deelnemers van de extreem-rechtse bijeenkomst in Charlottesville te doxen:
Geldt dat ook voor de gegevens van neonazi's die met hakenkruizen door de straten lopen? Ja. "Het is niet de bedoeling dat iedereen voor eigen rechter gaat spelen", vertelt Merel Eilander van de Autoriteit Persoonsgegevens. "Ik kan niet voor Amerika spreken, maar in Nederland ligt dat bij politie en justitie."
Politie en justitie kunnen besluiten om persoonsgegevens te publiceren. In feite is Opsporing Verzocht ook een vorm van doxing. "Daar zitten waarborgen in. Het is niet de bedoeling dat iedereen dat zomaar voor zichzelf gaat doen. Stel je voor dat je de verkeerde hebt. Dat kan iemand nog jarenlang achtervolgen."
In Charlottesville ging dat al mis. In de zoektocht naar een van de demonstranten werd de naam van de verkeerde persoon gepubliceerd. Met veel moeite wist professor Kyle Quinn dat misverstand op te lossen.
Waar komt doxing vandaan?
Heksenjachten zijn van alle tijden, maar doxing bestaat sinds de jaren 90, schrijft ethiekonderzoeker David Douglas. Het is ontstaan in de hackercultuur en werd gebruikt om wraak te nemen op anonieme hackers. "De term komt van 'dropping documents', of 'dropping dox' op iemand."
Inmiddels is de term zo alomtegenwoordig dat het in de meeste woordenboeken staat. Sinds 2011 is hackerscollectief Anonymous grootgebruiker van doxing. "Die jonge hackertjes van Anonymous doen het veel", legt ethische hacker Rickey Gevers uit. "Zij maken er een sport van om elkaar te doxen."
Ook in Nederland kennen we doxing. In 2013 doxten reaguurders van GeenStijl vier jongens die midden in de nacht een jongen in elkaar hadden geslagen in Eindhoven. En deze week werd scenarioschrijver Willem Bosch en schrijver Sarah Sluimer gedoxt en bedreigd na een tweet. Beiden besloten daarna hun Twitter-account op non-actief te zetten.