Balende Feyenoord fans na nederlaag tegen Excelsior
Aangepast

Pieken op het juiste moment. Hoe doe je dat?

Het ging vorige week voor Feyenoord bij Excelsior onverwacht helemaal mis. Nog geen schaal op de Coolsingel dus. Nu heeft de club zondag nog één kans tegen Heracles, dus de druk op de Rotterdammers om te presteren is to-ren-hoog.

Wat gebeurt er met je als je druk voelt? En hoe kan je het beste met druk omgaan, zodat je beter presteert? Sportpsycholoog en bewegingswetenschapper Raoul Oudejans legt het uit:

Helaas, deze YouTube video is niet meer beschikbaar

"Als je druk ervaart gebeurt er van alles in je hoofd, je krijgt allerlei zorgelijke gedachten, je gaat nadenken over die prestatie", zegt Raoul. "En dan gaat het vaak over het niet goed presteren."

'Als ik die penalty maar niet mis', of 'Als ik mijn tekst bij die presentatie maar niet vergeet', bijvoorbeeld. "Om een optimale prestatie neer te zetten, is het cruciaal dat je je aandacht helemaal op je taken richt. Als je aandacht wordt afgeleid, gaat dat ten koste van je prestatie."

Druk is fijn

Druk is niet altijd slecht. Integendeel. Door druk voel je dat iets belangrijk is. En dat kan er weer voor zorgen dat je meer gemotiveerd bent. Veel mensen hebben druk nodig om iets voor elkaar te krijgen. In dat geval is druk dus helemaal niet verkeerd.

Maar wat gebeurt er precies met je als je de druk niet aankunt en 'dichtklapt'?

"Dan ben je aan het overdenken", legt onderzoeker naar emoties en teamprestaties in sport Svenja Wolf uit. "Dan ga je ineens twijfelen over dingen die normaal automatisch gaan. Je wordt afgeleid door je gedachten. Je kan je niet meer focussen. Dat kan ervoor zorgen dat je helemaal dichtklapt."

Ieder mens reageert weer anders op druk. Dat wordt ook duidelijk als je aan twee (oud)-topsporters vraagt hoe zij met druk omgingen:

Helaas, deze YouTube video is niet meer beschikbaar

Druk voel je als je, om wat voor reden dan ook, goed moet presteren. En als het niet goed gaat, gebeurt er iets negatiefs.

Klamme handen en een hoge hartslag

Of je nu topsporter bent vlak voor een belangrijke wedstrijd, of als starter solliciteert voor die droombaan: je lichaam reageert vaak hetzelfde op druk. Je voelt je handen klam worden, je hartslag gaat omhoog, je krijgt een droge mond.

"Je lichaam heeft door dat de situatie heel belangrijk is en maakt je lichaam klaar voor een gevecht. Dat kost heel veel energie", vertelt Svenja.

Dat verklaart ook weer hoe het komt dat je helemaal bekaf bent na een belangrijke klus, terwijl je misschien helemaal niet zoveel hebt gedaan.

Feyenoord kon tegen Excelsior de druk niet aan

Feyenoord

En zou Feyenoord nog wat kunnen leren van de wetenschap? Een goede voorbereiding op piekmomenten is dus ontzettend belangrijk, blijkt uit allerlei onderzoek. Oefenen onder druk is daar een onderdeel van.

En laat Feyenoord dat nou net geoefend hebben tijdens de verloren wedstrijd van Excelsior. "Ze hebben daar eens ervaren hoe het is om onder enorme druk te spelen", zegt Raoul. "De kans dat die druk weer zo'n verwoestend effect heeft, is een stuk kleiner geworden."

Deel artikel: