Deze week schaken vrouwen van over de hele wereld in Iran om de wereldtitel. Een kampioenschap waarmee, behalve eer, ook 60.000 dollar aan prijzengeld te winnen valt. Maar het gaat dit jaar niet alleen over winnaars en uitslagen, er is vooral veel commentaar op de organisatie van het toernooi. De reden: het dragen van een hoofddoek is verplicht.
De keuze om het toernooi in Iran te houden leverde bij de World Chess Federation veel klachten op. De Amerikaanse schaakkampioene Nazí Paikidze weigerde met een hoofddoek te spelen en liet het toernooi daarom aan zich voorbij gaan.
“Ik vind het onacceptabel een vrouwenwereldkampioenschap te organiseren op een plek waar vrouwen geen fundamentele rechten hebben en worden behandeld als tweederangs burgers", schrijft ze op Instagram
Er werden 17.000 handtekeningen ingezameld om de locatie of de regels op het toernooi aan te passen. Het hielp niet. De World Chess Federation zegt zelf geen klachten te hebben ontvangen van de deelnemende spelers.
Ook stelt de organisatie dat het nu eenmaal gebruikelijk is dat men zich aanpast aan het gastland. Dat gebeurt bij andere sporten ook, zegt Iran-correspondent Thomas Erdbrink : “Het dragen van een hoofddoek is verplicht in Iran, tijdens dit WK is de controle net zo streng als anders.” Dat prominente schakers dit niet willen, is volgens Erdbrink ook gemerkt in Iran.
“In Iran wordt er wel over gepraat, maar vrouwen hebben tegelijkertijd grotere problemen dan de hoofddoek: erfrecht, scheidingsrechten of voogdij-rechten die niet in hun voordeel zijn. Daar zijn mensen hier meer mee bezig.”
Nederland is niet vertegenwoordigd tijdens dit WK. Drievoudig Nederlands kampioen Anne Haast speelde niet genoeg schaaktoernooien om zich te plaatsen. “Vanuit Nederland doet er helaas niemand mee", zegt ze. "Dan zie je de discussie over de verplichte hoofddoekjes wel langs komen, maar heeft het niet zo veel impact.”
Hoewel Anne er ditmaal niet bij is, heeft ze wel de ambitie uiteindelijk zelf mee te schaken op het WK voor vrouwen. Ze geeft toe dat de lat hoog ligt. Anne staat op dit moment 175ste op de wereldranglijst.“Het is een beetje afhankelijk van hoe ik me verder nog ontwikkel."
Of ze zelf met een hoofddoek op zou spelen, weet ze niet: “Ik zou het zelf apart vinden met hoofddoek te moeten spelen, maar het heeft wel te maken met de cultuur van een land. Het is een ingewikkelde situatie."