'Zielige kindjes helpen klinkt goed, maar je moet verder kijken'

Het is beter om geen kinderen meer te adopteren uit het buitenland, vindt de Raad voor Jeugdbescherming. Het advies maakt heel wat los onder geadopteerde jongeren in Nederland. We spraken met Mario, Nina, Jinny en Josan.

"Het idee dat kinderen in eigen land altijd beter uit zijn, vind ik kortzichtig", zegt Mario (31). Hij is geadopteerd uit Colombia toen hij vier maanden oud was. "In veel landen is dat gewoon niet zo. In zulke landen kan het een laatste redmiddel zijn van een ouder om zijn kind af te staan."

Vorig jaar heeft hij zijn biologische familie opgezocht in Bogota. "Mijn moeder is inmiddels overleden maar ik heb wel gehoord waarom ze me heeft afgestaan. Ze was heel arm, werkte als schoonmaakster en ik was het derde kind. Ze kon niet voor me zorgen."

"Ik heb ook mijn broer ontmoet: hij is dakloos. Ik denk dat de kans groot was geweest dat ik als ik daar was opgegroeid, ik nooit zo geslaagd was als hier. Hier heb ik een hbo-diploma, een gezin, een huis en een goede baan."

Hij ziet wel dat adoptie sommige achterliggende problemen in die landen niet oplost, maar hij vindt het onrealistisch dat Nederland iets tegen de armoede in Colombia kan beginnen. "Het is moeilijk om zulke invloed op een ander land te hebben."

Het is altijd beter als kinderen in hun land en bij hun familie blijven.

Nina

Niet alle geadopteerden die wij spraken zijn het daar mee eens. Nina van 27 – die niet haar echte naam wil geven omdat ze niet ondankbaar wil overkomen naar haar adoptievader – bijvoorbeeld. Ze komt ook uit Colombia, maar heeft haar biologische familie nog niet kunnen vinden. "Ik geloof dat het bijna altijd beter is als kinderen in hun land en bij hun familie blijven."

"Ik ben naar Nederland gekomen toen ik twee-en-een-half jaar oud was en heb daar altijd last van gehad. Als kind was ik stil op school en lastig thuis. Ik kreeg vaak opmerkingen over dat mijn vader anders eruitzag dan ik en schaamde me. Ik kon me niet aanpassen. Het is een leegte, een gevoel alsof je geen persoonlijkheid hebt en niet weet waar je talenten vandaan komen."

Ze denkt dat andere geadopteerden zeggen tegen het advies te zijn uit een loyaliteitsconflict. "Ze praten over rijkdom en kansen, maar als ze daar waren opgegroeid, hadden ze niet anders geweten."

Ze begint te huilen aan de telefoon. "Rijkdom is minder belangrijk dan opgroeien met je familie, die onvoorwaardelijk van je houdt en je kent."

"Veel kinderen zijn door adoptie getraumatiseerd", beaamt Jinny (44). Zij is uit Zuid-Korea gekomen toen ze 4 was en had in Nederland moeite met haar achtergrond. "Ik was de enige gekleurde in ons dorp op de Veluwe. Die eeuwige opmerkingen over Chineesje dit en Chineesje dat, dat heeft me veel moeilijke momenten opgeleverd. Ik heb er jaren over nagedacht maar ben uiteindelijk tot de zienswijze gekomen dat het beter is om een kind in eigen land te laten opgroeien."

Ook gelooft ze dat adoptie symptoombestrijding is. "Het klinkt leuk: zielige kindjes helpen. Soms is dat ook goed, maar je moet ook verder kijken. Hoe komt zo'n kind in een weeshuis terecht? Ik ken situaties waarbij familieleden ouders dwongen het kind af te staan en weeshuizen worden volgestopt voor het geld. In sommige landen is er een hele economie rondom adoptie ontstaan."

"Ik had niet meer geleefd als ik niet was geadopteerd", is de reactie van Josan (33). Zij begrijpt de kritiek, maar is het er alsnog niet mee eens. Ze is toen ze anderhalf jaar was achtergelaten bij een weeshuis in Haïti. "Met een hongerbuikje. Als ik daar was gebleven had ik genoeg voedsel gekregen om niet dood te gaan maar te weinig om echt te kunnen leven. En dan maar wachten op de volgende orkaan."

Net als Mario vindt ze het advies naïef en kortzichtig. "Als ontwikkelingshulp zou helpen, zouden we geen arme landen meer hebben. Maar die zijn er wel. Het is tegenwoordig al heel lastig om te adopteren, het kan eigenlijk alleen als iemand heel ziek of gehandicapt is. Een blind kind heeft hier nu eenmaal een veel beter leven dan in veel andere landen. Ik vind dat je op deze manier een groep mensen de kans op een normaal leven afpakt."

Deel artikel: