Sjoerd van de Wouw van Foodwatch

Dit zijn de instinkers in de supermarkt

Een meergranenpannenkoekenmix met amper verschillende granen, guacamole met maar 0,7 procent avocadopoeder en frisdrank met natuurlijke ingrediënten, die ook boordevol blijkt te zitten met kunstmatige zoetstoffen. Wie in de supermarkt alleen op de voorkant van de verpakking afgaat, trapt snel in de marketingtrucs van voedselfabrikanten.

Door die trucs krijgen we bijvoorbeeld veel meer suikers binnen dan goed voor ons is. Foodwatch opent daarom vandaag de aanval op frisdranken met een filmpje dat ons wijst op onze overmatige suikerconsumptie, want Nederland is Europees kampioen frisdrank drinken.

Het ene ongezonde wordt gewoon gecompenseerd door iets anders ongezonds.

Sjoerd van de Wouw, Foodwatch

Zelfs al zitten er geen suikers in de frisdrank, maar vervangende zoetstoffen, dan is dat nog steeds geen haar beter, zegt Sjoerd van de Wouw van Foodwatch. "Het ene ongezonde wordt gewoon gecompenseerd door iets anders ongezonds."

We vroegen aan Van de Wouw waar je nou op moet letten tijdens het boodschappen doen. We gingen met een boodschappentas bij hem langs en hij checkte voor ons welke producten nog meer misleidend kunnen overkomen.

"Als je het label 'natuurlijk' ziet staan, moet je eigenlijk al wantrouwend reageren", adviseert Van de Wouw. "Het is een onbeschermde term die iedereen mag gebruiken, dus ook ten onrechte. En trap niet in vitamineclaims en vinkjes die zelfs op ongezonde vruchtendranken en chips staan."

Ook de labels 'light' en 'zonder toegevoegde suikers' zijn volgens hem dus misleidend. "In de lightpindakaas van Calvé zit misschien wel 30 procent minder vet, maar wel veel meer suikers ten opzichte van de normale variant."

De vraag is: is dit nou echt misleiding? Voedingswetenschapper Liesbeth Smit weet het niet. "Ik snap wel dat fabrikanten een slimme marketingstrategie gebruiken. Ze schuren tegen de randen van de wetgeving om een succesvol product neer te zetten.”

Voedingswetenschapper Liesbeth Smit

Foodwatcher Anneke Ammerlaan licht toe: "Wat voedselproducenten vaak doen is bijvoorbeeld een drankje amandelmelk noemen. Maar dan verwerken ze zo weinig amandelen erin, dat het van de Warenwet zo mag heten, maar nauwelijks écht amandelmelk is. En dat is gewoon heel slim. Veel mensen willen namelijk gezond eten en drinken, maar niet altijd 'gezondheid' proeven. Dus worden amandelen in dit geval vervangen door andere stoffen."

Maar we moeten er ook rekening mee houden dat er een echt goede reden achter zit, vindt Smit. "Misschien kunnen er gewoon niet meer amandelen in amandelmelk verwerkt worden dan dat kleine beetje."

Anneke Ammerlaan

Smit vindt dat consumenten ook zelf de ingrediëntenlijst wel eens wat kritischer kunnen bekijken, maar Sjoerd van de Wouw van Foodwatch vindt dat niet de oplossing. "Mensen hebben niet de tijd om van elk product de kleine lettertjes op de achterkant te lezen. Ze moeten kunnen vertrouwen op de informatie die op de voorkant staat."

Consumenten mogen best een stuk kritischer naar de ingrediëntenlijst kijken.

Liesbeth Smit, voedingswetenschapper

Oké, maar is het dan echt zo erg als bijvoorbeeld in honingyoghurt de honing is vervangen door andere stoffen, als de smaak hetzelfde blijft? "Ja, heel veel mensen betalen bewust meer voor een product waar honing in zit, omdat ze geloven dat dat gezonder is", zegt Van de Wouw. "Dan moet het product ook echt honing bevatten."

"Daarnaast zijn er andere producten waarbij de vervangende stoffen slechter zijn voor je gezondheid. Denk aan de cranberries van Albert Heijn, die maar voor een derde uit bes bestaan en twee derde uit ongezonde siroop."

De reden waarom voedselproducenten dan toch die vervangende stoffen gebruiken, heeft volgens hem te maken met geld. "Terugkomend op het honingvoorbeeld: honing is duur, maar geraffineerde suikers geven ook een zoete smaak. En die zijn goedkoop."

Van de Wouw checkt de etiketten

Voor wie ongerust is geworden over wat je nog wel kan eten zonder ongezond bezig te zijn, heeft Smit tot slot een geruststellende mededeling. "Je gezondheid hangt niet af van één voedingsmiddel, maar van je totale eetpatroon, hoeveel je beweegt en hoe zwaar je bent. Een enkel product maakt je echt niet ongezonder."

Deel artikel: