Terug naar het Maagdenhuis: 't Is eerder hervorming dan revolutie

Het Maagdenhuis is weer schoon, opgeruimd en de schade is hersteld. Studenten bezetten in februari het Maagdenhuis, dat uiteindelijk door een politiemacht werd ontruimd. Hoe kijkt student en actievoerder Jarmo Berkhout (23) terug?

"Het begon allemaal in het Bungehuis", vertelt Jarmo ons in een leeg en stil Maagdenhuis. "We waren boos over de bezuinigingen en het gebrek aan inspraak en democratie op de universiteit. Ik heb daar ook geslapen, het was steenkoud."

Na elf dagen ontruimde de ME het Bungehuis en pakte zo'n 40 mensen op. "Honderden ME'ers, dat hadden we nog nooit meegemaakt. Mensen waren boos. De ontruiming leek onnodig, en ook onnodig gewelddadig. Louise Gunning, voorzitter van het bestuur van de UvA, sprak ons minachtend toe, alsof we kinderen waren. Dat zette veel kwaad bloed."

Aan opgeven wilden ze niet denken, dus trokken een hoop studenten in een mars naar het Maagdenhuis. Daar ontstond een groot protest. "We hadden echt het gevoel dat we met z'n allen vochten voor democratie. Toen bleek dat de opgepakte studenten weer vrij waren, werd iedereen echt enthousiast."

En toen waren we binnen. Dat was totaal niet de bedoeling van tevoren.

Jarmo Berkhout

In die opgelaten sfeer klommen mensen het bordes op en forceerden de deur. "En toen waren we binnen. Dat was totaal niet de bedoeling van tevoren."

Gunning

Honderden studenten zaten in het Maagdenhuis. "Dat we uiteindelijk zijn gebleven, is te danken aan Louise Gunning. Zij kwam hier binnen met de rest van het college om te vertellen dat we uit 'haar' Maagdenhuis moesten. Dat was niet handig."

"Ze moest net als wij eerst haar hand opsteken voor ze wat mocht zeggen, dat vond ze vast niet leuk. Kunnen jullie niet gewoon vertrekken, vroeg ze. En toen zei iemand van boven: dat kunnen we wel, maar dat willen we niet. Daarna blies ze de aftocht."

46 dagen duurde de bezetting, 41 dagen langer dan die in 1969. "We zaten hier niet te blowen of zo, zoals in '69. We organiseerden programma’s, het was echt een universiteit – maar dan op onze manier. Elke dag waren er sprekers, bekenden uit het binnen- en buitenland en politici."

En toen kwam de ontruiming. Onnodig, vindt Jarmo, want ze wilden net weggaan. "Dat weekend wilden we een festival der wetenschappen organiseren om het af te sluiten, de fut was er wel uit. We dachten: dan komen al die sprekers nog een keer langs, ruimen we het op en gaan we maandag weg."

Die ontruiming is op een onvoorstelbare manier uit de hand gelopen.

Jarmo Berkhout

Maar een van de bezetters waarschuwde voor hardere acties, terwijl dat niet met iedereen was afgesproken, zegt Jarmo. "De UvA spande een kort geding aan en toen moesten we er vrijdag al uit."

Zaterdagochtend stond de ME voor de deur. "Tien politiebusjes om een pand te ontruimen waar 20 mensen in zaten die zelf al weg wilden gaan. Die ontruiming is op een onvoorstelbare manier uit de hand gelopen. Agenten hebben er gewoon goed op ingeslagen en mensen eruit getrokken om te arresteren."

Inmiddels is het Maagdenhuis weer opgeruimd, en is de schade hersteld - al is er nog discussie over wie waar nou precies voor moet betalen. Wat is er bereikt? "Het meest concreet: Lousie Gunning is afgetreden. We hebben commissies samengesteld die kijken naar de financiën en het democratische gehalte van de UvA. En het heeft studenten bewust gemaakt wat je kan doen, en of dit beleid wel goed werkt."

"Maar het is eerder hervorming dan revolutie. 1969 was een kantelpunt, toen kregen studenten en docenten meer inspraak. Dat is in de jaren '90 allemaal weer afgebroken. Wij wilden dat weer terug, maar dat is niet helemaal gelukt."

Deel artikel: