Waarom veel Europeanen vandaag vrij hadden en jij niet

Waar wij in Nederland vandaag achter ons bureau zaten te zweten, zijn ze in onder meer België, Duitsland, Frankrijk en Italië vrij. Dat is vanwege de Dag van de Arbeid, in veel landen een officiële feestdag.

"In bijvoorbeeld België en Frankrijk wordt het massaal gevierd, het is daar een levendige traditie", zegt historicus Dennis Bos. "Er zijn manifestaties en iedereen gaat de straat op. De vakbonden maken er daar echt werk van."

Een feestdag dus, maar dat wil niet zeggen dat het er in alle landen even feestelijk aan toegaat.

In Berlijn is het bijvoorbeeld in de wijk Kreuzberg bijna een traditie om met de politie te vechten. Op het Taksimplein in Istanbul vlogen vandaag, net als vorig jaar, de brandbommen, vuurwerk en stenen in het rond.

Hoewel het in Nederland geen officiële feestdag is, zijn er hier toch sporen te vinden van de Dag van de Arbeid. De beurs is bijvoorbeeld gesloten, omdat niemand in Europa en Azië vandaag handelt. Ook bankoverschrijvingen worden over het weekend getild, omdat het Europese computersysteem dat de overschrijvingen regelt niet bemand is.

Ambtenaren wel vrij

Een nog duidelijkere aanwijzing is in Amsterdam te vinden, want daar zijn alle ambtenaren vandaag wél gewoon vrij. "Amsterdam heeft vanaf het begin van de twintigste eeuw socialistische wethouders gehad", zegt Bos. "Het was ook de eerste grote stad met een SDAP-bestuur." Daardoor zit de Dag van de Arbeid stiekem toch in het DNA van de stad.

De Universiteit van Amsterdam besloot de feestdag - en daarmee de vaste vrije dag - vorig jaar af te schaffen. In de CAO-onderhandelingen is afgesproken dat medewerkers van de universiteit een andere dag vrij mogen nemen.

Ook ambtenaren van de gemeente Groningen hadden tot vorig jaar op 1 mei vrij. In ruil voor een baangarantie tot 2018 is die dag geschrapt. "Het college vond het niet meer van deze tijd", laat een woordvoerder weten.

De VVD Amsterdam wil nu, net als in Groningen, een einde maken aan de vrije dag van de Amsterdamse ambtenaren. "Deze vrije dag is niet meer van deze tijd", vindt ook raadslid Rik Torn. "Iedereen is aan het werk en de winkels zijn open, behalve bij de gemeente. Dat is natuurlijk bizar."

Volgens de VVD neemt de belangstelling voor de Dag van de Arbeid af. “Daarmee rijst de vraag welk doel deze doorbetaalde vrije dag nog dient", zegt Torn.

Traditie

Daar is vakcentrale FNV het niet mee eens. Nu Koningsdag naar 27 april is verschoven, zien zij juist weer ruimte om 1 mei op de kaart te zetten. Vandaag protesteerden zij hiervoor in het Amsterdamse Martin Luther Kingpark.

"Sinds 1948 is 1 mei niet meer zo groots gevierd in Nederland", zei voorzitter Ton Heerts in zijn speech. "De traditie begint vandaag."