Het is nogal een grijs gebied: volgers en likes kopen voor een socialmedia-account. Mag het nou wel of niet? "Als in de voorwaarden staat dat nepaccounts niet zijn toegestaan, mag het dus ook niet", zegt hoogleraar Informatierecht Nico van Eijk van de UvA.
Toch houdt dat veel bedrijfjes niet tegen om zowel echte volgers als nepvolgers, zogenoemde spam-accounts, aan te bieden.
100 likes voor 16,95 euro
Zo verkoopt het bedrijfje SocialMediaDeals.nl echte Facebooklikes: 100 voor 16,95 euro. "We hebben een netwerk van mensen die voor ons willen liken", vertelt eigenaar Sami Djawadi. "Het zijn Nederlandse en buitenlandse likes, vooral uit de Benelux."
Volgens Djawadi is er veel vraag naar: "Er zijn ook sites waar het goedkoper kan, maar dat zijn dan nepaccounts." Op Instagram doet hij niets, omdat daar vooral met neplikes gewerkt wordt.
Iedereen voelt wel aan dat het niet helemaal zuiver is.
Opvallend: bij de bedrijfjes kan je heel makkelijk met één klik likers of volgers kopen, maar met ze in contact komen is een stuk lastiger. "Omdat ze niet gevonden willen worden door Twitter, Facebook of Instagram", zegt internetjurist Bart Schermer. "Iedereen voelt wel aan dat het niet helemaal zuiver is."
Dat vindt Djawadi niet: "Het is marketing, dus het mag gewoon." Ook Thomas, student in Delft en eigenaar van Followerskopen.net, heeft niet het idee dat hij iets verkeerd doet. "Ik geef toe dat het nepaccounts zijn. Maar die accounts hebben wel een profiel en volgers."
'Steeds populairder'
Thomas zag in het buitenland bedrijven die likes verkochten. "Ik dacht: hé, dat kan ook in Nederland." Hij richt zich vooral op Instagram en Twitter. "Ik heb de site nu zo'n 2 jaar, en hij wordt steeds populairder."
Hij krijgt vooral verzoeken van particulieren, waaronder veel bloggers en jongeren. Ook bedrijven in de modebranche hebben veel interesse. De meesten kopen bij hem maar 500 tot 1000 followers. "Alleen bedrijven kopen echt grotere aantallen."
Schimmig
Bij Thomas koop je 1000 volgers voor 5,95 euro. Alleen Instagram, want "Twitter wil niemand meer". De volgers krijgt hij van iemand in Rusland die een grote hoeveelheid accounts heeft. "Ik koop ze dan met bulkkorting in en verkoop ze dan weer door."
Klinkt best schimmig, toch? "Het komt wel allemaal louche over, maar ik sta gewoon ingeschreven bij de Kamer van Koophandel", aldus Thomas. "En ik denk niet dat ik de voorwaarden van Instagram schend." Hij is ook nooit benaderd door Instagram of Twitter met de waarschuwing dat hij iets verkeerd doet.
Het komt wel allemaal louche over, maar ik sta gewoon ingeschreven bij de Kamer van Koophandel.
En, werkt het?
Blogger Kirsten Jassies kocht ook wat volgers: 500 op Instagram. Haar experiment bleek te werken: Kirsten zat eerst op 990 volgers en kreeg er 5 à 10 per week bij. Toen ze 1500 nepvolgers kocht groeide ze met 20 à 25 nieuwe - echte - volgers per week.
"Het was duidelijk dat mijn nieuwe volgers fake waren", zegt Kirsten. "Het zijn dode accounts. Maar het kan dus werken, voor je imago." Op Instagram werkt het minder, want daar gaat het vooral om de interactie, dus mensen die op je reageren. "Daar zijn fake accounts slecht voor, want de 'engagement' gaat dan omlaag."
Wij gingen langs bij Kirsten:
Kirsten vindt het overigens goed dat Instagram dit aanpakt, al verloor het netwerk er zelf 18 miljoen volgers door. "Die spamaccounts maken het vervelend. Dat je niet weet of iemand echt invloed heeft of niet." Maar of het nut heeft, zo'n opschoonactie? "Ik vraag het me af."
#Instapurge
En nu dus #Instapurge. Thomas kreeg vanmorgen al een aantal mailtjes van klanten, die klaagden dat de bij hun gekochte volgers weg waren. "Die heb ik dus maar vervangen."