Een uitgelekt conceptplan van de twaalf provincies over de omgang met wolven stuit nu al op kritiek. Het plan bevat nieuwe richtlijnen voor de aanpak van probleemwolven en strengere eisen voor schadevergoedingen na een aanval. Veehoudersorganisaties vinden de maatregelen echter nog te vaag en onvoldoende praktisch.
De opsteller van het conceptplan is het interprovinciaal overleg (IPO), een samenwerkingsverband van alle provincies. Het IPO benadrukt dat het nog maar een concept is. "Daar kunnen nog zaken aan veranderen aangezien alle provincies nog in overleg gaan over het wolvenplan", zegt woordvoerder Meije Gildemacher. Maar hij verwacht geen radicale aanpassingen.
Het conceptplan is door een gedeputeerde uit Noord-Brabant naar de Provinciale Staten gestuurd. Daardoor verscheen het ook op de website van de Brabantse Staten. Inmiddels gaat het plan ook rond op Facebook.
Wat staat erin?
Het Wolvenplan is de opvolger van het interprovinciale wolvenplan uit 2019, dat tot stand kwam vlak nadat de eerste wolvenroedel in Nederland was gesignaleerd. Sindsdien is het aantal wolven en het aantal aanvallen van wolven in Nederland toegenomen (zie kader).
Iedere provincie is zelf verantwoordelijk voor de uitvoering van het wolvenbeleid. Maar omdat de meningen over het beleid flink uiteenlopen, en wolven grote afstanden afleggen, was de roep om een nieuw plan met gezamenlijke richtlijnen groot.
Het oude wolvenplan zette in op preventie van wolvenaanvallen, zoals subsidie voor wolfwerende rasters. Schade aan vee door een wolvenaanval werd altijd vergoed, ook als veehouders geen beschermende maatregelen hadden genomen.
In het nieuwe wolvenplan worden voortaan "preventieve maatregelen vereist van dierhouders om in aanmerking te komen voor een tegemoetkoming". Er geldt een uitzondering bij aanvallen buiten wolvengebieden, of als preventie niet mogelijk is.
Daarnaast mag een wolf alleen worden gedood als deze officieel als 'probleemwolf' is aangemerkt. Net als in het oude plan staat er in het nieuwe draaiboek een 'escalatieladder' waarop provincies kunnen aflezen wanneer een wolf een probleemgeval is.
Schapenhouders zijn echter kritisch op het plan. Zij vinden de definitie van 'probleemwolf' in het conceptplan nog steeds te vaag. Zo staat in de richtlijn dat er sprake is van een probleemwolf als "binnen één gemeente of in een aangrenzende gemeente binnen één week meermaals vee wordt aangevallen".
"Maar wat is meermaals?", zegt Gitta Backer namens vijf organisaties in de schapenveehouderij. "En hoe naburig is naburig? Zulke vage omschrijvingen zijn onacceptabel."
Zeg gewoon: dit zijn de richtlijnen, en anders grijpen we in.
In het conceptplan staat dat provincies zelf 'nadere invulling' moeten geven aan het woord "meermaals". Dat vindt Backer te makkelijk. "Zeg gewoon: dit zijn de richtlijnen, en anders grijpen we in."
Toch is het niet gek dat voor die formuleringen is gekozen, zegt Joachim Mergeay, wolvenonderzoeker van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) in Vlaanderen. Dat instituut monitort de wolf, samen met andere Europese onderzoeksinstituten. "Je kunt niet alle mogelijke scenario's en gedragingen van een wolf zwart op wit zetten. Bijvoorbeeld: wat verstaan we onder een 'goedgesloten stal'? Die zaken kun je niet allemaal helemaal uitwerken."
Afschieten of niet?
De meningen over het te voeren beleid rondom de wolf verschillen sterk. Het Drentse provinciebestuur wil het liefst een 'wolfvrije regio' en dus het ruimschoots afschieten van de wolf - hoewel dat wettelijk niet kan. De provincie Noord-Brabant legt juist nadruk op het behouden van de wolf en het voorkomen van aanvallen op vee door bijvoorbeeld het plaatsen van elektrische hekken.
"Er zijn te veel partijen in Nederland betrokken bij het wolvenbeleid, waarbij de verantwoordelijkheid naar de provincies is verschoven", zegt Mergeay. Ook de Raad voor Dieraangelegenheden concludeerde eerder in een rapport dat het Rijk meer regie moet nemen over de wolf.
Het conceptwolvenplan moet volgend week worden goedgekeurd door een groep gedeputeerden uit alle provincies. Bij groen licht maakt het bestuur van het IPO het plan op 15 januari vervolgens definitief.
