'Zonder Maxwell waren die kinderen nooit meegegaan naar Epsteins huis'

• 

  Marieke de Vries

  correspondent Verenigde Staten

Amerika kijkt met spanning uit naar de rechtszaak die morgen begint tegen Ghislaine Maxwell. Zij was in de jaren 90 de rechterhand van miljardair en zedendelinquent Jeffrey Epstein, die na zijn arrestatie twee jaar geleden dood werd gevonden in zijn cel.

Maxwell wordt verdacht van het ronselen van minderjarige meisjes voor Epstein en voor zijn netwerk van machtige mannen. En van het faciliteren en meedoen aan misbruik. Tientallen vrouwen hebben hun verhaal al verteld over wat er gebeurde in Epsteins huizen in West Palm Beach, New York en New Mexico - en op zijn privé-eiland Little St. James, ook wel het pedo-eiland genoemd. Op de logboekgegevens van Epsteins privéjet komen de namen voor van oud-president Bill Clinton en acteur Kevin Spacey.

De twee grote vragen de komende weken zijn: hoeveel weet Maxwell en gaat ze meer namen noemen?

Geheugen-expert

Één van de meest uitgesproken slachtoffers van Epstein en Maxwell is Virginia Giuffre. Zij zegt dat ze op haar 17e door de Britse prins Andrew is misbruikt in het herenhuis van Maxwell in Londen. Maxwell had Epstein aan de prins voorgesteld.

Toch zal Giuffre de komende weken niet getuigen. "Het eerste wat de verdediging zal doen is de geloofwaardigheid van de vrouwen in diskrediet brengen", zegt strafrechtadvocaat Julie Rendelman. Giuffre heeft in het verleden haar verhaal nogal eens aangepast.

Rendelman: "Maxwells verdediging zal benadrukken dat de gebeurtenissen lang geleden plaatsvonden waardoor het geheugen van de vrouwen kan zijn vertekend door alle verhalen die ze hebben gehoord." Daarom zal er in de zaak een geheugen-expert worden opgeroepen.

Het vermeende misbruik vond plaats in de jaren 90. Ghislaine Maxwell was na de dood van haar vader, de Britse mediamagnaat Robert Maxwell, berooid in de Verenigde Staten aangekomen. Daar leerde ze de miljardair Jeffrey Epstein kennen, waarmee ze een intense relatie aanging. Eerst als geliefde, later ronselde ze volgens de aanklacht jonge meisjes voor hem.

Ze pikte kwetsbare meisjes op van busstations of straathoeken en won hun vertrouwen. Ze vertelde dat ze een rijke vriend had die hen kon helpen met hun modellencarrière of een goede opleiding. Daarvoor hoefden ze hem alleen, tegen betaling, te masseren.

Als de meisjes zich daar ongemakkelijk over voelden, konden ze ook anderen rekruteren, waar ze voor betaald zouden krijgen. Zo ontstond een soort Ponzi scheme, een piramidespel, waarbij steeds nieuwe meisjes werden aangedragen. Minstens vijftien leerlingen van een middelbare school werden naar de villa van Epstein gelokt. Dat liep voor sommigen uit op jarenlang misbruik.

"Hij kon de duurste prostituees betalen, maar hij wilde meisjes die niemand zou geloven", zegt onderzoeksjournalist Julie K. Brown, die de zaak-Epstein aan het rollen bracht. "Maxwell was zijn luitenant. Ze runde zijn huishouden en ronselde de meisjes. En ze bezorgde Epstein de connecties die hem macht verleenden, meer klanten opleverden, zowel in zijn financiële zaken als zijn mensenhandel."

In 2005 en 2006 kwamen de eerste verhalen over misbruik naar buiten. Brown: "Aanklagers verwierpen de zaak als het ware. Epstein kwam er met een lichte straf vanaf."

Na de publicatie van een reeks artikelen van Brown startte de FBI in New York opnieuw een onderzoek naar Epstein. Begin juli 2019 werd hij gearresteerd op het vliegveld van New Jersey.

Vervolgens werd zijn herenhuis aan Central Park leeggehaald door de autoriteiten. Ze troffen er naast een grote verzameling pornografisch materiaal ook videomateriaal van bewakingscamera's aan. Dat materiaal kan, volgens strafrechtadvocate Rendelman, de geloofwaardigheid van de getuigenissen van de vrouwen ondersteunen.

Na zijn arrestatie kregen de jonge vrouwen hoop dat Epstein eindelijk terecht zou staan. Maar een maand later, nog voordat hij voor de rechter kon verschijnen, werd hij dood aangetroffen in zijn cel.

'Maxwell neemt geheimen graf in'

Maxwell beweert dat ze niets misdaan heeft. Ze zegt dat ze alleen in de beklaagdenbank staat omdat Epstein er niet meer is.

Dat betwijfelt Rendelman: "Ook als Epstein nog leefde, was Maxwell waarschijnlijk voor de rechter beland. De vraag is meer of ze dan een deal had gesloten om Epstein te verlinken, en ik denk van niet. Ze neemt zijn geheimen mee het graf in."

"Het staat buiten kijf dat ze net zo verantwoordelijk is. Misschien zelfs wel nog meer verantwoordelijk. Zonder haar waren die kinderen nooit meegegaan naar Epsteins huis."