Mondkapjeshandelaren- en inkopers begrijpen niet dat Sywert van Lienden zoveel kreeg voor zijn mondkapjes. De marktprijzen waren toen niet zo hoog, zeggen zij.
Nieuwsuur spreekt onder meer met Gideon Goudsmit, die mondkapjes voor 1,50 euro verkocht. Veel minder dan de 2,26 en 2,78 euro die het ministerie van Volksgezondheid (VWS) betaalde voor de mondkapjes die Sywert van Lienden inkocht.
"Ik heb een zakenpartner in China gebeld en vier dagen later had ik honderdduizend mondkapjes op Schiphol liggen", vertelt Goudsmit, die normaal zonnepanelen importeert. "Ik vroeg 95 cent voor de maskers. Daar kwamen nog wat invoerrechten en vrachtkosten bij, dus de prijs kwam uit op zo'n 1,50 euro."
Goudsmit biedt eind maart 2020 - als de nood om mondkapjes hoog is - zijn maskers aan bij het Landelijk Consortium Hulpmiddelen (LCH), dat voor het ministerie de inkoop van de beschermingsmiddelen doet. Maar zijn aanbod wordt zonder reden afgeslagen. In dezelfde periode koopt LCH wél de veel duurdere mondkapjes van Van Lienden in.
Ik hoorde in die tijd regelmatig van mondkapjeshandelaren dat het ministerie niet bij ze aanklopte.
Ook Jos de Blok van thuiszorgorganisatie Buurtzorg kocht mondkapjes van Van Lienden in, omdat er vanuit de overheid nog niets kwam. Hij hoefde slechts 1,50 euro te betalen voor dezelfde maskers. "Ik vind het onverklaarbaar en absurd. Wie betaalt er nou zo'n 2,52 euro als je ze ook voor 1,50 euro kan krijgen?"
Het argument dat het allemaal in crisistijd gebeurt en dat de nood hoog was, is volgens De Blok niet geldig. "We hebben zelf in die tijd vierhonderd aanbiedingen gekregen. In Scandinavië, Azië, overal konden we ze vandaan halen. Het idee dat de situatie zó erg was, daar ben ik het absoluut niet mee eens. Ik hoorde in die tijd regelmatig van mondkapjeshandelaren dat het ministerie niet bij ze aanklopte."
De Blok vermoedt dat een gebrek aan kennis een reden is dat het VWS zoveel meer betaalde dan nodig was. "Er is weinig marktkennis bij VWS; weinig mensen uit het veld die weten hoe deze markt werkt."
'Alleen maar verlies gemaakt'
Goudsmit kon zijn mondkapjes alsnog kwijt aan ziekenhuizen en zorginstellingen. Nog honderdduizend overgebleven mondkapjes vertrekken deze week als gift naar Suriname. "Ik heb er niets aan verdiend, alleen maar verlies gemaakt eigenlijk. Maar ik heb geen spijt. Als er nu een paar mensen meer leven door mijn toedoen is dat de verdienste."
Vandaag kondigde minister Van Ark voor Medische Zorg een extern onderzoek aan om de "onderste steen boven" te krijgen over de Van Lienden-deal. Het ministerie kan vandaag niet vertellen waarom er zoveel werd betaald voor de mondkapjes van Van Lienden. Het LCH laat weten: "Het verschil in prijs zat hem negen van de tien keer in het verschil in kwaliteit."
