Jorn Jonker en Sarah Bürmann
redacteuren Nieuwsuur
Jorn Jonker en Sarah Bürmann
redacteuren Nieuwsuur
Politieke partijen krijgen geld om mensen in te huren, zodat ze het kabinet beter kunnen controleren. Maar niet alle partijen maken dat budget op. Er gaan soms miljoenen naar de reservekas of partijen storten tonnen terug. En dat terwijl meerdere fracties zeggen dat ze met veel te weinig medewerkers, te veel ministeries in de gaten moeten houden.
In 2019 werd er een motie aangenomen waardoor er voor politieke partijen extra geld beschikbaar kwam voor het aannemen van medewerkers. Dat zijn veelal mensen die de parlementariërs helpen om goed beslagen ten ijs te komen, bijvoorbeeld door het lezen van de vele Kamerstukken. Maar ook dit jaar verwachten sommige partijen dat ze niet het hele budget zullen gebruiken, blijkt uit een rondgang van Nieuwsuur.
De PVV en de VVD hebben het budget voor ondersteuning niet opgemaakt en het vorig jaar deels teruggestort. PvdA-Kamerlid Attje Kuiken snapt dat niet en legt uit hoe moeilijk het Kamerwerk kan zijn met de huidige ondersteuning. "Het is krap. Gemiddeld moet ik met één a twee medewerkers de hele zorg en een aantal veiligheidsvraagstukken doen." Voor verdere uitbreiding van het budget lijkt geen meerderheid. Kuiken: "Voor de controle zou een aantal extra medewerkers geen overbodige luxe zijn."
Maar daar denken niet alle fracties hetzelfde over: de PVV steunde de motie voor uitbreiding van het budget destijds niet. Niet het gebrek aan geld, maar het ontbreken van een "democratische houding" is het probleem, aldus PVV-Kamerlid Martin Bosma tijdens het debat over de motie.
In 2020 hield zijn partij ruim twee miljoen euro over. Daarvan ging een deel naar de reserves van de partij. De PVV stortte de rest terug. Dit jaar verwacht de PVV hetzelfde bedrag over te houden en volledig terug te storten, al zegt Kamerlid Fleur Agema dat zij een extra kracht goed kan gebruiken.
De SP "was en is geen voorstander" van het extra ondersteuningsbudget, laat een woordvoerder weten. In plaats van meer geld voor politici, stelt de partij voor om het geld weg te halen "bij de consultants, de voorlichters en de communicatiemedewerkers op de ministeries" om de controle op het kabinet makkelijker te maken.
Essentieel
In een enquête die Nieuwsuur hield, lieten meerdere parlementariërs weten dat er onvoldoende medewerkers zijn voor een goede controle. "Als ik tijdens een debat langs de ministerkamer loop en de ambtenarenkamer daarnaast, en ik zie daar tientallen ambtenaren zitten - in contact ook nog met hun departement waar nog eens honderden ambtenaren zitten - realiseer ik me dat ik het in m'n eentje, met één medewerker, opneem tegen een ongelijkwaardige tegenstander", antwoordde een Kamerlid in de enquête.
Dat partijen meer geld krijgen voor de ondersteuning van Kamerleden is een "welkome ontwikkeling", maar Kamerwerk blijft een "uitdaging", zegt een woordvoerder van GroenLinks. Toch maakte de partij in 2020 niet het gehele budget op. De jaarafrekening is "in proces" en dus nog niet in te zien.
Woordvoerders van zowel CDA als ChristenUnie noemen het verbeteren van ondersteuning "essentieel", maar laten in het midden of het budget voldoet. CDA maakte het hele budget op in 2020. De ChristenUnie hield wat over en bouwt zo reserves op, naar eigen zeggen om verandering van het aantal personeelsleden op te vangen.
De VVD maakt het budget ook niet op. In 2019 werd er meer dan 6,5 ton teruggestort. Eerder ging budget dat over bleef naar de reserves, maar de Tweede Kamerfractie heeft inmiddels een reserve van vijf miljoen euro. "Ik heb over ondersteuning bij onze fractie niets te klagen, maar ik kan me best voorstellen dat dat bij kleinere fracties anders ligt", zegt waarnemend VVD-fractievoorzitter Sophie Hermans. Zij denkt dat het kan helpen als niet de fracties maar Kamercommissies extra hulp krijgen.
In een tweeluik over Macht & Tegenmacht keken we gisteren naar de roep om meer openheid vanuit het kabinet:
