Europese regeringsleiders bepalen de komende maanden of het EU-budget voor landbouw gaat groeien of krimpen. Het gaat om veel geld: alleen Nederlandse boeren krijgen jaarlijks al honderden miljoenen aan steun uit Brussel.
Er is de afgelopen tijd steeds meer kritiek op de verdeling van de Europese landbouwsubsidies. Het meeste geld komt namelijk terecht bij hele grote bedrijven, constateerde de New York Times onlangs na maandenlang onderzoek.
In Hongarije, bijvoorbeeld, zorgt premier Viktor Orban dat vele hectaren staatsgrond in handen komen van zijn eigen vrienden en familie, die er vervolgens tientallen miljoenen aan subsidie voor incasseren. En de Tsjechische premier Andrej Babis heeft een eigen landbouwbedrijf, dat jaarlijks bijna 40 miljoen aan Europees geld opstrijkt.
De Nederlandse Rekenkamer bekeek vorig jaar waar het Europese subsidiegeld in ons land naar toe gaat. Een derde van het totale bedrag gaat naar boeren die meer dan twee keer modaal verdienen.
Moet het systeem van Europese landbouwsubsidies radicaal anders? Zou er een maximum moeten worden gesteld aan de subsidie die boeren mogen ontvangen? De landbouw vervuilt het milieu; kunnen de miljarden niet beter worden ingezet voor klimaatbeleid?
Europarlementariërs zijn over die vragen erg verdeeld. Bert-Jan Ruissen van de SGP vindt dat misbruik van subsidies moet worden aangepakt, maar dat het landbouwbudget niet naar beneden zou moeten.
Ook Bas Eickhout van GroenLinks vindt dat misstanden harder moeten worden bestraft, maar heeft er in tegenstelling tot Ruissen geen problemen mee als het landbouwbudget wat naar beneden gaat - mits dat niet ten koste gaat van het potje plattelandsontwikkeling.
In de ideale wereld zou het hele landbouwsysteem heringericht worden om het systeem milieuvriendelijk te maken, zegt Eickhout. Ruissen vindt dat eerst de economische positie van boeren versterkt moet worden.
Ruissen en Eickhout debateerden over de Europese landbouwsubsidies in Nieuwsuur:
