Opnieuw komen er problemen met uitkeringen aan gedetineerden naar buiten. Minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat Nederlandse gedetineerden in het buitenland uitkeringen hebben ontvangen, terwijl ze er geen recht op hadden. Mensen die in de cel zitten verliezen in de meeste gevallen het recht op een uitkering. Waarschijnlijk hebben ook voortvluchtige veroordeelden onterecht een uitkering ontvangen.
Zowel het UWV als de Sociale Verzekeringsbank hebben onvoldoende gecontroleerd of deze groep wel recht had op een uitkering. In een onbekend aantal gevallen blijkt nu dat het mis is gegaan.
Eerder bracht Nieuwsuur naar buiten dat ook in eigen land een grote groep gedetineerden onterecht uitkeringen heeft ontvangen. Naar aanleiding daarvan is het ministerie gaan controleren hoe dit zit met gedetineerden in het buitenland. Nu blijkt dat ook daarmee veel fouten worden gemaakt.
SVB en UWV
De Sociale Verzekeringsbank had drie jaar lang geen idee of gedetineerden in het buitenland terecht een uitkering kregen. Dit omdat er geen goede afspraken waren met Buitenlandse zaken over de gegevensuitwisseling van de gevangenen.
Buitenlandse Zaken heeft daarom drie jaar lang geen gegevens geleverd aan de SVB over Nederlanders die in het buitenland vastzitten. In een onbekend aantal gevallen zijn daardoor onterecht uitkeringen aan gedetineerden in het buitenland verstrekt. De SVB is verantwoordelijk voor uitkeringen zoals het AOW.
Het UWV heeft in de maanden april, mei en juni van dit jaar niet gecontroleerd of gedetineerden in het buitenland onterecht een uitkering hebben gekregen. Het gaat dan bijvoorbeeld om de WW en de ziektewet-uitkering. Het ministerie van Buitenlandse Zaken laat aan het UWV weten welke Nederlanders in het buitenland in de gevangenis zitten. Het UWV moet dan controleren of daar mensen met een uitkering bij zitten. Vanwege een systeemupdate is dat drie maanden niet gebeurd, 23 gevangenen in het buitenland hebben zodoende onterecht een uitkering ontvangen.
Voortvluchtigen
Ook bij voortvluchtige veroordeelden gaat het mis. Wie nog een gevangenisstraf moet uitzitten verliest ook in de meeste gevallen het recht op een uitkering. Van bijna duizend voortvluchtigen hebben UWV en de SVB niet gecontroleerd of ze een uitkering hadden die stopgezet had moeten worden.
Ook dat werd na de uitzending van Nieuwsuur ontdekt. Er wordt nu alsnog gekeken hoeveel onterechte uitkeringen aan deze groep zijn verstrekt. De oorzaak van dit probleem is volgens minister Koolmees de 'migratie' van een oud opsporingsregister naar een nieuw opsporingsregister bij het Centraal Justitieel Incassobureau. Een deel van de gegevens is daarbij weggevallen.
'Een bende'
Verschillende Kamerleden reageren verontwaardigd op de brief van minister Koolmees. Zo zegt Jasper van Dijk (SP): "De brief onthult weer veel nieuwe onvolkomenheden, dat is behoorlijk gênant."
Ook Dennis Wiersma (VVD) is ontevreden: "Dit kun je gerust een bende noemen. Hoe simpel kan het zijn? Er moet regie op deze controles komen, en de uitkeringsinstanties moeten per geval laten weten of ze een uitkering stopzetten of niet."
En Paul Smeulders (GroenLinks) zegt er rekening mee te houden dat 'er nog meer lijken uit de kast zullen komen'. Smeulders: "Het lukt minister Koolmees nog niet om ons gerust te stellen. Het feit dat gedetineerden zo lang uitkeringen konden ontvangen en signalen stelselmatig werden genegeerd is ernstig en knaagt aan het vertrouwen in de overheid."
