Minister Ank Bijleveld van Defensie zei vrijdag dat Nederland geen grondtroepen gaat sturen naar Syrië. "Er is geen mandaat voor, en dat weet de heer Hoekstra ook." In Nieuwsuur zegt de Amerikaanse ambassadeur Pete Hoekstra dat de regering dit niet heeft laten weten aan de ambassade of aan Washington.
"Dat heeft ze niet persoonlijk aan mij laten weten", zei Hoekstra vanavond. "Als ze het tegen mij zegt, komt het ook in Amerika terecht."
VS wil Nederlandse inzet
Eind vorig jaar kondigde de Amerikaanse president Donald Trump aan de Amerikaanse militairen voor het grootste deel terug te halen uit Syrië. "We hebben IS verslagen, voor mij de enige reden om daar te zijn." Het besluit kwam hem op veel kritiek te staan. Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken zei bang te zijn voor 'een terugval'.
Onlangs vroeg de VS dertig bondgenoten om steun bij een nieuwe missie in het noordoosten van Syrië die moet voorkomen dat er een machtsvacuüm ontstaat. "Jullie gaven constructieve kritiek en wij hebben geluisterd", zegt ambassadeur Hoekstra.
De VS wil militaire steun 'op de grond' van Nederland, aldus Hoekstra. "Het doel is zorgen dat IS zichzelf niet kan hergroeperen in Syrië en voorkomen dat IS opnieuw opduikt in Irak."
'Geen mandaat'
De coalitiepartijen stonden aanvankelijk welwillend tegenover het Amerikaanse verzoek om een bijdrage te leveren, maar militaire steun in de vorm van grondtroepen ligt een stuk gevoeliger. Volgens minister Bijleveld is er bovendien geen mandaat.
Volgens Hoekstra is voor de missie geen nieuw VN-mandaat nodig en vallen eventuele grondtroepen onder hetzelfde mandaat als de F-16's waarmee Nederland als onderdeel van een internationale coalitie in Irak en Syrië IS bestreed. Maar volgens Bijleveld is dit niet het geval. "We hebben daar geen mandaat voor en dat zullen we ook niet krijgen."
Hoogleraar Internationaal Recht André Nollkaemper beaamt dat. "Het mandaat uit 2014 is beperkt tot de verdediging van Irak tegen groepen van ISIS die daar de grens overgingen. ISIS is bijna geheel verslagen, en er is dus een einde gekomen aan de aanvallen door ISIS op Irak. Daarmee vervalt de basis voor het mandaat."
Compromis mogelijk
In Nieuwsuur zegt Hoekstra vanavond dat juristen met een nieuwe juridische argumentatie zullen komen voor de nieuwe missie. Bovendien, zegt hij, "zijn de Nederlanders al sinds 2015 bij de internationale coalitie betrokken. De activiteiten zijn nooit officieel beëindigd. Een paar maanden geleden spraken ze zich nog uit voor voortzetting van de missie. Dat ze nu zeggen dat er geen juridische basis voor de missie is, dat is nieuwe informatie voor me."
Een compromis is mogelijk, zegt Hoekstra. "Ik wil dat Nederland formeel aan de coalitie laat weten hoe ze hierin staan. De coalitie moet bepalen wat nodig is en dan kunnen we bepalen wat elk land kan doen."
Kijk hieronder het hele interview met Hoekstra:
