Het Sociaal en Cultureel Planbureau heeft een groot onderzoek gedaan naar de Nederlandse identiteit: 'Denkend aan Nederland'. Wij maakten een drieluik over het thema.
Welke rol speelt onze taal?
Nederlanders houden van hun taal. Het levenslied trekt volle zalen en pleinen, Nederlandse schrijvers zijn geliefd. Het is dus opvallend dat Nederlanders tegelijkertijd zo nonchalant met hun taal omspringen. Op universiteiten wordt meer en meer Engels gesproken. Bij gebrek aan belangstelling heeft de Vrije Universiteit in Amsterdam de studie Nederlands zelfs opgeheven.
Intussen raakt een nieuw soort Nederlands in zwang, met invloeden vanuit het Arabisch, Turks, Antilliaans en Surinaams. Deze straattaal klinkt allang niet meer alleen in de hiphop-muziek, maar wordt door jongeren in het hele land gesproken. Tot in Wassenaar aan toe.
Iedereen zijn zegje
Vergaderen zit ons in het bloed. We praten en overleggen wat met elkaar af in Nederland. Van kleine zaaltjes tot in de Sociaal Economische Raad zijn Nederlanders voortdurend op zoek naar draagvlak. Het hele poldermodel is erop gebaseerd. Dat iedereen mag meepraten komt omdat Nederlanders denken dat ze allemaal gelijk zijn. Maar is dat ook echt zo?
Verbonden door vrijheid
Uit het SCP-onderzoek blijkt dat Nederlanders, zich na de taal, vooral met hun land verbonden voelen via waarden als vrijheid. Veel Nederlanders zien de islam als bedreiging van die vrijheid en als bedreiging voor de Nederlandse identiteit. Het debat daarover loopt soms hoog op. Maar meer nog dan de islam wordt polarisatie gezien als grootste bedreiging voor Nederland.
